Formüller

Ortalama hız ve anlık hız farklı yöntemlerle hesaplanır: 1. Ortalama Hız: Bir cismin belirli bir süre içinde kat ettiği toplam mesafenin, geçen toplam süreye bölünmesiyle elde edilir. 2. Anlık Hız: Bir cismin belirli bir andaki hızıdır.

Excel'de MF (Hareketli Ortalama) hesaplamak için aşağıdaki adımları izlemek gerekmektedir: 1. Veri aralığını seçin: Hareketli ortalama hesaplanacak veri serisini içeren hücre aralığını belirleyin. 2. Formül çubuğuna formülü girin: Formül çubuğuna `=ORTALAMA(başlangıç_hücresi:bitiş_hücresi, periyot)` yazın. Burada `periyot`, hareketli ortalamanın hesaplandığı dönem sayısını ifade eder. 3. Enter tuşuna basın: Formül, verilerin güncellenmesiyle birlikte hareketli ortalama hesabını tamamlayacaktır. Ayrıca, Analysis ToolPak eklentisini kullanarak da hareketli ortalama hesaplaması yapabilirsiniz. Bunun için: 1. Excel'in "Dosya" menüsünden "Seçenekler"e gidin ve "Eklentiler" sekmesini seçin. 2. "Yönet" seçeneğinin yanında "Excel Eklentileri"ni seçin ve "Git"e tıklayın. 3. Analysis ToolPak'in yanındaki kutuyu işaretleyin ve "Tamam"ı tıklayın. 4. Veri sekmesinde "Veri Analizi" düğmesine tıklayarak hareketli ortalama seçeneğini seçin ve hesaplamayı gerçekleştirin.

Tekrarlı permütasyonda n! (faktöriyel) bulmak için aşağıdaki formül kullanılır: P(n, r) = n^r. Burada: - n, toplam nesne sayısını temsil eder; - r, her bir nesnenin tekrar sayısını ifade eder.

Deltoitte köşegen uzunluğunu bulmak için, kenar uzunlukları a ve b olan dikdörtgenin köşegen uzunluğunu hesaplayan formül kullanılabilir: |AC| = |BD| = √(a² + b²).

Yokuş derecesi, yani eğim, aşağıdaki formülle hesaplanır: Yokuş Derecesi (%) = Yükseklik Farkı / Yatay Mesafe × 100. Bu formülde: - Yükseklik farkı, yokuşun başlangıç ve bitiş noktaları arasındaki dikey mesafedir. - Yatay mesafe, bu iki nokta arasındaki yatay uzunluktur. Örneğin, bir yokuşun yükseklik farkı 10 metre ve yatay mesafe 100 metre ise, yokuş derecesi şu şekilde hesaplanır: Yokuş Derecesi (%) = 10 / 100 × 100 = 10%.

Excel'de zaman iki şekilde gösterilebilir: 1. Statik (durağan) tarih ve saat ekleme: Hücreye geçerli tarih ve saati eklemek için Ctrl + Shift + ; veya Ctrl + Shift + : tuş kombinasyonlarını kullanabilirsiniz. 2. Dinamik tarih ve saat ekleme: Formüller kullanarak sürekli güncellenen tarih ve saat eklemek için =BUGÜN() (tarih için) ve =ŞİMDİ() (saat için) fonksiyonlarını kullanabilirsiniz.

Excel'de çek ortalama vade formülü, iki tarih arasındaki gün farkını hesaplayan `GÜNSAY` formülü kullanılarak yapılabilir. Bu formülün kullanımı şu şekildedir: 1. İki tarihi hücreye yazın. 2. Aradaki gün sayısını bulmak için `=GÜNSAY(B2;B1)` formülünü yazın. Ayrıca, Excel'de ortalama vade hesaplama şablonları da mevcuttur ve bu şablonlar, çeklerin tarihlerine, tutarına veya alacaklı-satıcı bilgilerine göre özelleştirilebilir.

Yamuk formülleri: Alan formülü: A = (a + b) / 2 × h. Burada a ve b taban uzunlukları, h ise yüksekliktir. Orta taban formülü: m = (a + b) / 2. Burada m orta taban, a ve b ise taban uzunluklarıdır. Yükseklik formülü: h = √((a − b)(a + b + c + d)(a + b − c + d)(a + b − c − d)) / (2|b − a|). Ayrıca, yamuğun çevre formülü Ç = a + b + c + d ve köşegen formülü p = |ab² - a²b - ac² + bd² / b - a şeklindedir.

Excel'de `IF` (eğer) ve `ELSE` (başka) ifadeleri birlikte şu şekilde kullanılır: 1. Koşul Belirleme: İlk adım, bir koşul belirlemektir. 2. `IF` İfadesi: Koşul doğruysa yapılacak işlemi belirlemek için `IF` ifadesini kullanın. 3. `ELSE` İfadesi (Opsiyonel): Koşul yanlışsa yapılacak işlemi belirlemek için `ELSE` ifadesini kullanın. 4. Formül Uygulama: Belirlediğiniz koşulları ve ifadeleri içeren formülü hücreye yazın. Örnek Kullanım: A1 hücresindeki değerin 100'den büyük olup olmadığını kontrol eden formül: ``` =IF(A1>100, "Başarılı", "Başarısız") ```

kVAR (kilovolt-amper reaktif) değerini kW (kilowatt) değerine çevirmek için güç faktörü (PF) kullanılır. Formül: kW = kVAR × PF. Örneğin, güç faktörü 0,8 ise, kVAR değerini 0,8 ile çarparak kW değerini bulabilirsiniz.

Excel'de "/" işareti iki farklı şekilde kullanılabilir: 1. Formüllerde: Bir formülde hücre referanslarını ayırmak için kullanılır. Örneğin, `=A1/B1` formülü, A1 hücresindeki değeri B1 hücresindeki değere böler. 2. Sembol olarak: Klavyede doğrudan karşılığı olmayan özel sembolleri eklemek için "Ekle" menüsünden "Simge" seçeneği kullanılarak "/" sembolü seçilebilir.

Akışkanlar mekaniğinde kullanılan bazı temel formüller: Özgül ağırlık (ɣ): ɣ = W / V veya ɣ = ρ.g. Basınç farkı: P2 – P1 = γ(h2 – h1). Basınç yükü (h): h = P / γ. Pascal kanunu: Kapalı durumdaki akışkana uygulanan basınç, akışkan içindeki basıncı her yerde aynı miktarda artırır. Süreklilik denklemi: Sıkıştırılamaz akışkanlarda sisteme giren ve sistemden çıkan akım miktarı sabittir (Q1 = Q2). Bernoulli eşitliği: Bir akışkanın bir noktadaki toplam enerjisini verir. Ayrıca, akışkanlar mekaniğinde kütlenin korunumu, Newton'un ikinci hareket kanunu, açısal momentum ilkesi, termodinamiğin I. ve II. kanunları gibi temel denklemler de kullanılır.

Excel'de VSTACK işlevi, birden fazla dizi veya aralığı dikey olarak birleştirmek için kullanılır. Kullanım adımları: 1. Çalışma sayfasını hazırlayın: Veriler, birleştirilecek her bir dizi için ayrı bir aralık veya sütunda olmalıdır. 2. Sütunları etiketleyin: Sütun başlıklarının net olması, verilerin anlaşılmasını kolaylaştırır. 3. Formülü girin: - Seçilen hücreye =VSTACK( yazın. - İlk dizi aralığını seçin, ardından virgülle ayırarak diğer aralıkları ekleyin. - Tüm aralıklar seçildikten sonra parantezleri kapatın ve Enter tuşuna basın. Örnek kullanım: A1:A5 ve B1:B5 hücrelerindeki satış verilerini birleştirmek için =VSTACK(A1:A5, B1:B5) formülü kullanılır. Özellikler: - VSTACK, dinamik bir dizi işlevidir, yani kaynak veriler değiştiğinde çıktı otomatik olarak güncellenir. - Farklı veri türleri karıştırıldığında hata oluşabilir, bu nedenle tüm aralıkların aynı veri türünü içermesi gerekir.

İndüksiyon akımı, manyetik alanın değişim hızına ve bobinin veya devrenin geometrisine bağlı olarak hesaplanır. Faraday'ın indüksiyon yasasına göre, indüksiyon akımının şiddeti aşağıdaki formülle ifade edilir: i = ΔΦ / Δt. Burada: - i, indüksiyon akımının şiddetini (amper, A); - ΔΦ, manyetik akıdaki değişimi (weber, Wb); - Δt, zaman aralığını (saniye, s) temsil eder. Ayrıca, bobin içindeki tel sarımlarının sayısının artırılması da indüklenen elektromotor kuvvetini (emk) artırır ve bu da indüksiyon akımının daha büyük olmasına neden olur.

AYT'de çıkacak formüller, sınavın kapsadığı geniş konu yelpazesine göre değişiklik göstermektedir. 2025 AYT Matematik sınavında çıkabilecek bazı formüller şunlardır: Fonksiyonlar: Fonksiyonların tanımı, grafikleri ve özellikleri, birleşim, ters fonksiyonlar ve bileşke fonksiyonlar. Limit ve Türev: Limit hesaplama ve türev alma kuralları. İntegral: Belirli ve belirsiz integral kavramları. Analitik Geometri: Düzlemdeki noktaların, doğru ve eğrilerin denklemleri. İstatistik ve Olasılık: Ortalama, medyan, varyans ve standart sapma gibi istatistiksel kavramlar. AYT Matematik sınavında çıkabilecek diğer formüller için aşağıdaki kaynaklar incelenebilir: matematikciler.com.tr. unirehberi.com. zirve.io.

Değişken sürat, bir hareketlinin eşit zaman aralıklarında eşit yollar almaması durumunda hesaplanır. Değişken süratin hesaplanması için gerekli formül: Sürat = Alınan Yol / Geçen Zaman. Bu formülde: - Alınan yol, metre (m) veya kilometre (km) birimleriyle, - Geçen zaman, saniye (s) veya saat (h) birimleriyle gösterilir. Örneğin, bir aracın 100 kilometrelik bir mesafeyi 2 saatte katetmesi durumunda, sürati 50 km/saat olarak hesaplanır.

Hücreleri ve aralıkları adlandırma, Excel'de belirli hücre veya hücre gruplarına anlamlı isimler verme işlemidir. Bunun faydaları: - Formüllerin okunabilirliğini artırır: Hücre referansları yerine adlar kullanılarak formüller daha anlaşılır hale gelir. - Hata olasılığını azaltır: Hücre referanslarının yanlış yazılma riskini minimize eder. - Veri analizini kolaylaştırır: Belirli aralıkları kolayca bulup seçmeyi sağlar. Adlandırma adımları: 1. Hücre veya aralık seçme: Adlandırmak istediğiniz hücreyi veya hücre aralığını seçin. 2. Ad kutusunu kullanma: Formül çubuğunun solundaki Ad Kutusu'na tıklayın ve anlamlı bir isim yazın. 3. Enter tuşuna basma: Yazdığınız ismi onaylamak için Enter tuşuna basın. Ayrıca, Ad Yöneticisi kullanarak mevcut adları düzenleyebilir, silebilir ve yeni adlar oluşturabilirsiniz.

Sinüs 2A formülü, trigonometride sin(2θ) = 2 sin θ cos θ şeklinde ifade edilir.

Excel'de bir kelimenin içinde geçenleri bulmak için "BUL" (FIND) formülü kullanılır. Bu formülün yapısı şu şekildedir: FIND(aranan\_metin, metin, [başlangıç\_numarası]). Burada: - aranan\_metin: Bulunmak istenen karakter veya kelime. - metin: Arama yapılacak metin dizesi. - başlangıç\_numarası: (isteğe bağlı) Aramanın başlayacağı konum, varsayılan değer 1'dir. Örnek kullanım: "Excel'de formüller öğreniyoruz" cümlesinde "formüller" kelimesinin başlangıç konumunu bulmak için: BUL("formüller", "Excel'de formüller öğreniyoruz").

Q = mcΔT formülü, ısı transferi hesaplamalarında kullanılır. Bu formül, bir maddenin sıcaklığını değiştirmek için gereken ısı miktarını belirlemek için aşağıdaki durumlarda uygulanır: 1. Isıtma veya soğutma işlemleri: Mühendislik sistemlerinde ısıtma ve soğutma ihtiyaçlarının hesaplanması için. 2. Faz değişiklikleri: Malzemelerin faz değişiklikleri sırasında enerji hesaplamalarında. 3. Kimyasal reaksiyonlar: Reaksiyon entalpilerini ve enerji dinamiklerini anlamak için kalorimetri yönteminde. Burada: - Q: Isı enerjisi (Joule, J); - m: Maddenin kütlesi (kilogram, kg); - c: Öz ısı kapasitesi (J/kg°C); - ΔT: Sıcaklık değişimi (°C veya K).