Etnografi

Keskin, Oğuz Türklerinin Çepni boyundandır. Ayrıca, 1850 yılına ait Osmanlı arşiv belgelerine göre Keskin nüfusunun çoğunluğunun Türkistan'dan geldiği ve ilçe merkezine ve bazı köylere sürgün veya göçmen olarak gelen Kırım Tatarları bulunduğu belirtilmektedir.

Çerkeslerin ataları olarak Meot kabileleri kabul edilmektedir. Ayrıca, Çerkeslerin erken Ortaçağ'daki Zihler ve Kasoglar ile bağlantısı olduğu düşünülmektedir. Çerkesler kendilerine "Adığe" derler.

Cerit Aşireti, Oğuzların Bozok koluna bağlı Beydili (Begtili) boyuna mensuptur.

Alaplı halkının kökeni hakkında farklı görüşler bulunmaktadır. Osmanlı Padişahı Orhan Bey'in komutanlarından Ali Alp: Alaplı isminin, Osmanlı Padişahı Orhan Bey'in komutanlarından Ali Alp'ten geldiği düşünülmektedir. İlk sakinler Henetler: Tarih kitaplarına göre Alaplı'nın ilk sakinleri Henetler'dir. Alaplı'da geçmişte Rum ve Ermenilerin yaşadığı, Müslüman ve yerli halkın ise bölgeye "Alaplı" derken, Rumların Alaplı'yı "Samakol" olarak adlandırdıkları bilinmektedir.

Hemşinlilerin kökeni hakkında farklı görüşler bulunmaktadır. Genel olarak kabul gören teori, Hemşinlilerin Ortaçağ'da Ermenistan'dan göç etmek zorunda kalan bir topluluğun bölgeye yerleşip, Osmanlı döneminde büyük ölçüde İslamlaşmasıdır. Diğer bir görüşe göre, Hemşinliler, Tayk bölgesinin orijinal halkı olan Moskhiler ile ilişkili olabilir. Bazı Hemşinliler ise bu fikirleri reddederek, Ermenilerle birlikte aynı yerlerde yaşadıkları için bu düşüncenin oluştuğunu belirtmektedir. Hemşinlilerin atalarının Kotayk, Ani ve Ararat bölgesinden çeşitli yollarla gelip söz konusu bölgelere yerleşmiş olduğu konusunda ortak bir mutabakat bulunmaktadır. Hemşinlilerin kökeni ile ilgili kesin bir sonuca varmak için yeterli bilgi bulunmamaktadır.

Alhas soyunun kökeni hakkında farklı görüşler bulunmaktadır: Türk kökenli: Orta Asya'dan göç etmiş Türk boylarından geldiği düşünülmektedir. Kürt kökenli: Kürt kökenli olabileceği ve bölgedeki diğer Kürt aşiretlerine benzediği belirtilmektedir. Arap kökenli: "Al" önekinin Arap kültürlerinde sıkça kullanılması nedeniyle Arap kökenli olabileceği ifade edilmektedir. Türkmen kökenli: Anadolu'nun güneydoğusunda yerleşik Türkmen aşiretlerinin de Alhas Aşireti'nin oluşumunda rol oynadığı düşünülmektedir. Ayrıca, aşiretin isminin zamanla değişerek "Alxas" halini aldığı ve esas isminin "Ağraz" olduğu da öne sürülmektedir. Bu bilgiler kesin olmayıp, aşiretlerin tarihsel geçmişleri ve bölgenin etnik yapısına dayalı olarak şekillenmiştir.

Çerkezlerin anavatanı, Kafkasya'da Taman yarımadasından başlayıp Bakü’nün doğusunda yer alan Apşeron Burnu’na kadar uzanan Kafkas Dağlarının güneyindeki sahadır. Çerkezler, Kuzey Kafkasya dağlarının otokton halklarıdır. Günümüzde ise Türkiye, Suriye, Ürdün, Filistin, Mısır, Yugoslavya, bazı Avrupa ülkeleri ve Amerika, Kanada gibi çok farklı ülkelerde yaşamlarını devam ettirmektedirler.

Dolganlar, Türk boylarından biri değildir. Dolganlar, Rusya'nın kuzeyindeki Taymır yarımadası çevresinde yaşayan, soyları Evenkiler başta olmak üzere birkaç farklı Sibirya halkına dayanan bir etnik gruptur.

Mehmet Kuşman, Urartu dilini konuşan dedenin adıdır. 1940 yılında Van'ın Gürpınar ilçesinde doğan Kuşman, 60 yıl önce Çavuştepe Kalesi'nde bekçi olarak çalışırken kendi çabalarıyla Urartuca öğrenip yazmayı ve okumayı başarmıştır.

Azerbaycan, Türkler için dil ve kültür açısından en yakın akraba topluluklardan biridir. Ayrıca, Kırgızlar, Kazaklar, Özbekler, Türkmenler ve Uygur Türkleri de tarihsel ve kültürel bağlar açısından yakın akraba topluluklar arasında yer alır.

Dolgan Türkleri, Rusya'nın Krasnoyarsk bölgesinin kuzeyinde, Taymır Yarımadası ve Anabar bölgesinde yaşamaktadır. 2010 sayımlarına göre, Dolganların nüfusu 7885 kişidir. Dolganlar ayrıca, Saha (Yakut) Cumhuriyeti’nde Hatanga nehri boylarında, Popigay, Heta (Hatanga), Dudinka rayonlarında da bulunmaktadır.

Küre halkının kökeni ile ilgili farklı görüşler bulunmaktadır: Giresun'dan göç: Bazı kaynaklara göre, Küresünniler veya Küresinliler, Giresun'un Karadere bölgesindeki Akbulak, Muhur, Mahlemli köylerinden İran'a göç etmiş Çepnilerdir. Güney Azerbaycan'dan göç: Başka bir görüşe göre, bu topluluk, İran'ın Hoy, Salmas ve Urmiye bölgelerinde yaşayan ve Kasımoğulları aşiretinden gelen bir Azeri Türk topluluğudur. Osmanlı'nın sınır bekçiliği: Hoy bölgesinin Van vilayetine bağlanmasından itibaren Osmanlı'nın sınır bekçiliğini yapmış ve toprakları Osmanlı'nın tımar sistemine dahil olmuştur. Bu bilgilerin bilimsel bir temeli olmadığını unutmamak gerekir.

"WK Sırp" ifadesinin ne anlama geldiğine dair bilgi bulunamadı. Ancak, "Sırp" kelimesi, Sırbistan'da yaşayan ve Slavların güney kolundan olan bir halkı veya bu halkın soyundan olan kişiyi ifade eder. Sırplar, Slav dillerinin güney grubuna giren Sırp-Hırvat dili konuşurlar ve ağırlıklı olarak Ortodoks Hristiyanlık dinine mensupturlar.

Kars Susuz halkı, Kafkasya'dan göç etmiştir. Susuz halkı, 1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşı'ndan sonra, Kars'ın Ruslara geçmesiyle birlikte göç etmek zorunda kalmıştır. Susuz'un ilk yerleşenleri, Ahılkelek'in "Mragol" adıyla bilinen köyünden gelenlerdir.

Pomaklar, Slav dilinde "pomoçi" yani "yardım etmek" fiilini çağrıştıran bir isimle anılırlar. Pomak adının Bulgarca "Poma-gum" veya Slavca "Pomagaci" kavramlarından geldiği düşünülmektedir. Ancak, bu ismin kesin bir etimolojik açıklaması yoktur.

Emirgazi halkının kökeni hakkında farklı görüşler bulunmaktadır. Oğuz Türkleri: Bir görüşe göre, Emirgazi'nin adı, Oğuzların 24 boyundan biri olan Avşarlara mensup İran Avşarları’nın 10 boya ayrıldığı ve bu boylardan birinin adının Emirli olduğu, Emirli boyundan bir grubun Emirgazi’ye yerleşerek buraya adını verdikleri yönündedir. Anadolu Selçukluları: Başka bir görüşe göre ise, ilçe, adını Anadolu Selçuklu komutanlarından Emir-ül Gazi’den almıştır. Hititler: Yöredeki ilk yerleşimin Hititler döneminde başladığı, Eski Kışla (Dikilitaş - Yukarıkışla) ile Arısama (Belkaya)'da yapılan kazılarda ele geçen çivi yazılı tabletlerden anlaşılmaktadır. Ayrıca, Osmanlı salnamelerinde Emirgazi'den "Emirzeler" olarak bahsedilmektedir ve iskân araştırmalarında, Emirzeler’in, Anadolu’ya ilk iskân edilen aşiretlerden biri olduğu belirtilmektedir.

Algarveler, Portekiz halkının bir kesimidir. Algarve, Portekiz'in güney bölgesinde yer alan ve aynı adı taşıyan bölgenin halkıdır.

Aramilerin kökeni hakkında kesin bir bilgi bulunmamakla birlikte, öne çıkan görüşler Ahlamu ve Sutu kabilelerinin ataları olduğu yönündedir. İncil'e göre Aram, Nuh peygamberin torunu Sam'ın oğlu olup Aramilerin atasıdır. Aramiler, MÖ 11. yüzyıl ve MÖ 8. yüzyıl arasında Kuzey Suriye, Mezopotamya, Doğu Akdeniz kıyıları ve Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nde yaşamışlardır.

Hoxa Türkleri hakkında bilgi bulunamadı. Ancak, Hunza Türkleri Pakistan'ın kuzeyinde, Gilgit-Baltistan eyaletinde, Karakurum ve Hindukuş dağlarının kesiştiği bölgede, özellikle Hunza, Nagar ve Yasin vadilerinde yaşamaktadır. Bu etnik grup, yaklaşık 87 bin kişiden oluşmaktadır ve büyük bir kısmı İsmaili Müslümanıdır.

Erzurumluların kökeni genellikle Oğuz Türkleri olarak kabul edilir. Erzurumluların etnik yapısı şu şekilde özetlenebilir: Sünni Türkmenler: Özellikle ilçe ve köylerde yoğun olarak yaşarlar. Alevi Türkmenler: Hınıs, Tekman, Şenkaya, Aşkale'de ve merkezde yaşarlar. Kürtler: Merkez, Tekman, Hınıs, Karayazı, Karaçoban ilçelerinde yaşarlar. Zazalar: Kürtler ve Alevi Türkmenlerle iç içedirler. Çingeneler ve az sayıda diğer topluluklar. Ayrıca, Erzurumluların Kürt, Laz ve az miktarda Çerkez ve Farslarla karışmış bir yapı olduğu da belirtilmektedir.