Epistemoloji

Pozitivizme göre bilgi, gözlemlenebilir ve ölçülebilir olgular arasında aranır.

Çağdaş ontoloji, varlığı temel alan ve varolanların en temel niteliklerini açıklamayı amaçlayan bir felsefe akımıdır. Bu akımın bazı özellikleri: - Yeni ontoloji olarak da adlandırılır ve kurucusu Nicolai Hartmann'dır. - Edmund Husserl'in fenomenoloji anlayışından etkilenmiştir. - Gerçekçi ve eleştirel bir ontoloji anlayışı geliştirir. - Varlık'ı bilginin öncesine koyar ve epistemolojinin öncel bir ontolojiye dayanması gerektiğini öne sürer. Çağdaş ontoloji, bilim, yapay zeka, anlamsal web ve doğal dil işleme gibi alanlarda da uygulamalar bulmaktadır.

Nedensellik ilkesi, çeşitli filozoflar tarafından farklı açılardan eleştirilmiştir: 1. David Hume, nedenselliği bir önkabul olarak benimsemekten yana değildir. 2. Immanuel Kant, Hume'un eleştirilerini temel alarak, nedensellik ilkesinin deneyim yoluyla kanıtlanamayacağını, ancak apriori çerçevenin bir parçası olduğunu savunmuştur. 3. Genel olarak, nedensellik ilkesinin eleştirilmesinin bir nedeni, doğa olaylarındaki sürekliliğin kesin olarak kanıtlanamaması ve neden-sonuç ilişkilerinin her zaman doğrusal bir şekilde ilerlememesidir.

Apriorizm ve empirizm iki farklı felsefi bilgi edinme görüşünü ifade eder: Apriorizm (Rasyonalizm): Bilginin akıl ve sezgi yoluyla, deneyimden bağımsız olarak elde edildiğini savunur. Empirizm (Ampirizm): Bilginin deneyim ve duyular sayesinde kazanıldığını iddia eder. Bazı temsilciler: Apriorizm: Platon, Descartes, Kant. Empirizm: John Locke, David Hume, George Berkeley, John Stuart Mill.