Çalıkuşu romanı, Reşat Nuri Güntekin tarafından 1922 yılında yazılmış olup, Feride adlı kahramanın hayatını anlatır. Konusu: - Feride, İstanbul'da köklü bir ailenin kızıdır ve küçük yaşta annesini kaybeder. - Teyzesinin oğlu Kâmran'a aşık olur ve nişanlanırlar. - Feride, düğün günü Kâmran'ın İsviçre'de başka bir kadınla ilişkisi olduğunu öğrenir ve her şeyi yüzüstü bırakıp kaçar. - Anadolu'nun çeşitli yerlerinde öğretmenlik yaparak hayatını kazanır. - Güzelliği başına bela olur, hakkında çeşitli dedikodular çıkar. - Feride, Doktor Hayrullah Bey ile tanışır ve onun koruması altına girer. - Hayrullah Bey'in ölümünden sonra, Feride onunla kağıt üzerinde evlenir. - Sonunda, Feride ve Kâmran yeniden bir araya gelirler. Roman, aşk öyküsünün yanı sıra bürokrasi eleştirisi, kadınların var olma mücadelesi ve eğitim sistemindeki aksaklıklar gibi konuları da ele alır.