Doçentlik

Scopus alan indeksi, dergilere ilişkin istatistiksel veriler içeren bir atıf indeksidir. Bu indeks, sosyal ve beşeri bilimler temel alanında doçentlik başvurusu yapan adaylar için alan indeksi olarak kabul edilmekte ve diğer uluslararası indekslere göre daha yüksek puan getirmektedir.

Evet, Q3 ve Q4 dergilerde yayımlanan makaleler doçentlik başvurusunda sayılabilir. Doçentlik başvurularında, makalelerin SCI, SCI-Expanded, SSCI ve AHCI kapsamında indekslenen dergilerde yer alması gerekmektedir ve bu dergilerdeki çeyreklik (quartile) dilimleri Q1, Q2, Q3 veya Q4 olabilir.

Doçentlik etik ihlal cezası, 1 yıldan 5 yıla kadar süreyle doçentlik başvurusunda bulunamama şeklinde uygulanır.

Doçentliğe tek yazarlı yayın yapmak, bilim dalına göre değişiklik göstermekle birlikte genel olarak şu şekildedir: 1. Eğitim Bilimleri, Filoloji, Güzel Sanatlar, Hukuk, İlahiyat ve Sosyal, Beşeri ve İdari Bilimler gibi alanlarda, tek yazarlı çalışmalarda başlıca yazar tam puanı kazanır ve bu puan tüm yayına yansır. 2. Fen Bilimleri, Matematik, Mühendislik, Ziraat, Orman ve Su Ürünleri alanlarında ise tek yazarlı çalışmalarda başlıca yazar tam puanı alırken, lisansüstü öğrencilerle birlikte yapılan çalışmalarda da başlıca yazar puanı kazanılır. Yayınların, başvurulan tarihten önce basılı veya dijital formatlarda resmi olarak yayımlanmış olması ve DOI numarası almış olması gerekmektedir.

Yeni doçentlik kriterlerinde kitap puanının kaldırılmasının nedeni, kitap editörlüğü için profesörlük ve üniversiteden izin koşullarının getirilmiş olmasıdır.

Scopus ve alan indeksi aynı şeyler değildir. Scopus, bilimsel ve akademik araştırmaları indeksleyen bir veritabanıdır. Alan indeksi ise, doçentlik başvuruları için kabul edilen ve dergilerin belirli kriterlere göre değerlendirildiği indeksleri ifade eder.

Profesör ataması için doçentlik sonrası en az beş yıl açık bulunan profesörlük kadrosu ile ilgili bilim alanında çalışmış olmak gerekmektedir.

Doktoradan sonra doçentlik süreci ortalama 4-5 yıl sürmektedir.

Akademisyenler doktora almadan doçent olamazlar. Doçent olabilmek için öncelikle doktora derecesi almak veya tıpta uzmanlık derecesi elde etmek gerekmektedir.

Anayasa Mahkemesi'nin Esma Yıldız kararı, doçentlik başvurusunun iptali ile ilgili bir başvurunun değerlendirilmesini içermektedir. Olaylara göre, Esma Yıldız, Akdeniz Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi'nde yardımcı doçentken, doçentlik başvurusu yapmış ve bu başvuru olağan süreç dahilinde işleme konulmuştur. Esma Yıldız, bu işlemin iptali için İdare Mahkemesi'ne başvurmuş, ancak mahkeme başvuruyu reddetmiştir.

Doçentlik puanı, Üniversitelerarası Kurul (ÜAK) tarafından belirlenen kriterlere göre hesaplanır. Puan hesaplama sistemi şu ana kategorileri kapsar: 1. Yayın Puanları: Uluslararası hakemli dergilerde yayınlanan makaleler en yüksek puanı alır. 2. Atıf Puanları: Yayınlara yapılan atıflar, yayınların etkisini gösterir ve puanlandırılır. 3. Proje Puanları: Ulusal ve uluslararası araştırma projelerinde yer almak, adaylara puan kazandırır. 4. Doçentlik Yeterlilik Sınavı: Bu sınavdan başarılı olmak da doçentlik puanına katkı sağlar. Başvuru dosyasında yer alan tüm akademik faaliyetler, ÜAK'ın belirlediği formatta ve eksiksiz olarak sunulmalıdır.

Doçentlik başvuruları için kullanılabilecek atıf dizinleri şunlardır: 1. Web of Science: Bilimsel araştırmaların takip edilmesi ve atıf analizleri yapılması için kullanılır. 2. Scopus: Multidisipliner bir atıf dizini olup, geniş bir araştırma veritabanına erişim sağlar. 3. Google Scholar: Çeşitli kaynaklardaki bilimsel yayınları tarayarak atıfları bulur ve indeksler. 4. TR Dizin: Üniversitelerarası Kurul (ÜAK) tarafından doçentlik başvuruları için incelenen hakemli dergileri içerir. Ayrıca, SCI-Expanded, SSCI, AHCI ve ESCI gibi indeksler de doçentlik kriterlerinde önemlidir.

Evet, alan indeksi kaldırılmıştır. 2024 yılı itibarıyla doçentlik başvuru kriterlerinde alan endeksi ifadeleri yerine ESCI, AHCI, Scopus ve SPORT Discus endeksleri tanımlanmıştır.

ÜAK alan indekslerine bakmak için, Üniversitelerarası Kurul (ÜAK) web sitesindeki "Doçentlik Başvuru Şartları" bölümüne girilmesi gerekmektedir. Ayrıca, TR Dizin'de yer alan ve ÜAK tarafından kabul edilen dergileri görmek için, ULAKBİM'in web sitesindeki "TR Dizin Kabul Dergi Listesi"ne erişim sağlanabilir.

ÜAK alan endeksi, Üniversitelerarası Kurul (ÜAK) tarafından hazırlanıp Yükseköğretim Kurulu tarafından onaylanan, doçentlik başvurusu için kabul edilen endeksleri ifade eder.

Başvuru iptal edildikten sonra tekrar başvuru yapabilmek için belirli süreler vardır: 1. Doçentlik Başvurusu: Başvurusu iptal edilen aday, müracaat dönemi esas alınarak en erken izleyen 3. dönemde yeniden doçentlik başvurusu yapabilir. 2. Kredi Başvurusu: Kredi başvurusu iptal edildikten sonra, genellikle 180 gün içinde tekrar başvuru yapılabilir. 3. İkamet İzni Başvurusu: İkamet izni başvurusu iptal edilirse, sağlık, eğitim veya zorunlu kamu hizmeti dışında bir nedenle iptal edilmişse, resmi ve diğer nitelikli kanıtlarla tekrar başvuru yapılabilir.

Doçentlik Bilgi Sistemi (DBS) başvurusu şu adımlarla yapılır: 1. Gerekli Şartların Kontrolü: Başvuru şartlarını (yayın, atıf, dil yeterliliği vb.) eksiksiz karşılamak gereklidir. 2. DBS'ye Giriş: e-Devlet şifresi ile DBS'ye giriş yapılır. 3. Bilgi ve Belge Girişi: Kişisel bilgiler, akademik geçmiş, yayınlar, projeler ve diğer belgeler sisteme yüklenir. 4. Başvuru Ücretinin Ödenmesi: Kredi kartı ile başvuru ücreti ödenir. 5. Başvurunun Resmiyete Dökülmesi: Başvuru, sistem tarafından uzman bir jüri heyetine yönlendirilir. 6. Jüri Değerlendirme Süreci: Başvurunun içeriği, jüri tarafından 3-6 ay arasında değerlendirilir. Başvuru sürecinde profesyonel danışmanlık almak, hata riskini en aza indirir.

Alan indeksi ÜAK, Üniversitelerarası Kurul Başkanlığı (ÜAK) tarafından hazırlanıp Yükseköğretim Kurulunca onaylanan ve doçentlik başvuruları için kabul edilen indeksler anlamına gelir.

Doçentlik jürisi, Üniversitelerarası Kurul Başkanlığı tarafından aşağıdaki adımlarla belirlenir: 1. Adayların Başvurularının İncelenmesi: Doçentlik başvuruları, elektronik ortamda yapılır ve başvuruların eksiksiz olup olmadığı ile gerekli şekil şartlarını taşıyıp taşımadığı, ilgili bilim alanlarından görevlendirilen profesörler tarafından incelenir. 2. Jüri Üyelerinin Atanması: Başvurunun kabul edilmesi durumunda, her aday için beş asıl ve iki yedek üyeden oluşan bir jüri oluşturulur. 3. Jüri Üyelerinin Bildirimi: Jüri üyelerinin bilgileri, mensubu bulundukları üniversite rektörlüğü aracılığıyla üyelere bildirilir. 4. Jüri Raporlarının Hazırlanması: Jüri üyeleri, adayın akademik çalışmalarının her birini değerlendirerek, ayrıntılı ve gerekçeli kişisel raporlarını Üniversitelerarası Kurula elektronik imzayla gönderirler.

Evet, 90 puan doçentlik başvurusu için yeterlidir, ancak bu puanın doktora unvanını aldıktan sonra elde edilmiş olması gerekmektedir.