Doçentlik

Jüri ücreti, 2547 sayılı Yükseköğretim Kanunu kapsamında belirli görevlerde bulunan öğretim üyelerine ödenir. Jüri ücreti almaya hak kazanan kişiler: Doçentlik sınav jürileri: Üniversitelerarası Kurul tarafından yapılan doçentlik sınavlarında jüri üyesi olarak görevlendirilen öğretim üyelerine. Atama jürileri: Aynı kanunun 23, 25 ve 26. maddeleri uyarınca oluşturulan yardımcı doçent, doçent ve profesör atama jürilerinde görev alan öğretim üyelerine. Jüri ücreti miktarı, yapılan göreve göre değişiklik gösterir: Doçentlik sınav jürilerinde görev alan öğretim üyelerine, 4500 gösterge rakamının memur aylık katsayısı ile çarpımı kadar ödeme yapılır. Yardımcı doçent, doçent ve profesör atama jürilerinde görev alan öğretim üyelerine, 3000 gösterge rakamının memur aylık katsayısı ile çarpımı kadar ödeme yapılır. Bir kişiye bir yılda en fazla 6 jüri üyeliği ücreti ödenebilir.

Doçentlik başvurusunda sıkça sorulan bazı sorular şunlardır: Aynı yayın birden fazla bölümde puanlanabilir mi? Hayır, her çalışma sadece bir bölümde puanlandırılır. Atıf puanı yazar sayısına bölünür mü? Hayır, atıf puanı yazar sayısına bölünmez. Lisansüstü tezlerden üretilmiş makaleler hangi başlık altında değerlendirilir? Yayımlandığı tarihe bakılmaksızın "Lisansüstü Tezlerden Elde Edilen Çalışmalar" başlığı altında değerlendirilir. BAP projeleri puanlamaya dahil midir? Üniversitelerde yürütülen BAP projesi yürütücülükleri puanlamaya dahil edilmemiştir. Sözlü bildirileri doçent adayının kendisinin mi sunması gerekir? Sözlü bildirilerin sunulması esas olup, yazarlardan herhangi birinin sunması yeterlidir. Doçentlik başvuru şartları her dönem değişebilir, bu nedenle güncel bilgiler için Üniversitelerarası Kurul Başkanlığı'nın resmi internet sitesi ziyaret edilmelidir.

Yeni doçente geçişte dava açma süresi, idari işlemin tebliğinden itibaren 60 gündür. Dava açma süresi, özel kanunlarda ayrı süre belirtilmeyen hallerde Danıştay’da ve idare mahkemelerinde altmış gündür. Dava açma süresi içinde, Üniversiteler Arası Kurul’a (ÜAK) itiraz edilebilir, ancak bu başvurudan olumlu sonuç alma olasılığı düşüktür.

Evet, yeni doçentlik kriterleri dava edilebilir. Üniversitelerarası Kurul'un akademik kaliteyi yükseltme amacıyla doçentlik kriterlerini değiştirme ve düzenleme yetkisi bulunmaktadır, ancak bu yetki mutlak keyfiyete dayalı değildir. Doçentlik kriterlerine karşı açılacak davalarda, "hukuk güvenliği" ve "idari istikrar" ilkeleri göz önünde bulundurulur. Dava, doçentlik başvurusunun iptali kararının tebliğinden itibaren 60 günlük süre içinde açılmalıdır.

Evet, yeni doçentlik kriterlerinde Q değeri önemlidir. Q değeri, akademik dergilerin uluslararası alanda etki faktörlerine göre sıralanması sonucu elde edilen bir ölçüttür. Q1 veya Q2 dergilerde yayımlanmış makaleler, başvurularda daha yüksek puanlar getirir. Ancak, bir derginin birden fazla alanda yayın yapıyor olması durumunda bu alanların her biri için ayrı Q değeri olabilir. Yanlış veya eksik Q değeri girilmesi, doçentlik başvurusunun reddedilmesine neden olabilir.

Doçentlik başvuru dosyası hazırlamak için aşağıdaki adımlar izlenmelidir: 1. Öğrenim bilgilerinin kontrolü: YÖK Öğrenim Bilgi Sisteminde bilgilerin yüklü olması ve tezin Ulusal Tez Merkezinde görünür ve indirilebilir olması gereklidir. 2. Yayınların sisteme yüklenmesi: Doçentlik Bilgi Sistemine (DBS) tüm yayınların girilmesi zorunludur. 3. Diğer belgelerin hazırlanması: Özgeçmiş ve kişisel bilgiler: Tüm bilgilerin eksiksiz ve doğru olması gerekir. Ders bilgileri: Verilen derslerin ilgili alanlara girilmesi ve onaylı belgelerin yüklenmesi gereklidir. Proje bilgileri: Doçent adayının projedeki görevini kanıtlayan belgeler eklenmelidir. Yönetilen tezler: Ulusal Tez Merkezi sisteminden çekilebilir. 4. Temel alan ve anahtar kelime seçimi: Başvuru yapılacak temel alan ve bilim alanı belirlenmeli, anahtar kelimeler seçilmelidir. 5. Beyanname hazırlanması: ÜAK tarafından belirlenen şartlara uygun olarak, puana dahil edilecek eserler seçilmeli ve beyanname doldurulmalıdır. 6. Başvuru ücreti ödemesi: Başvuru tarihleri içinde beyanname üzerinden başvuru ücreti ödenerek başvuru tamamlanır. 2025 Mart dönemi için, 50 MB'ın üzerinde olan eserler CD, DVD veya USB bellek ile Üniversitelerarası Kurul Başkanlığına teslim edilmelidir. Başvuru sürecinde dikkatli olunması ve gerektiğinde uzmanlardan destek alınması önerilir.

Alan indeksi olmayan dergilerde yayın yapmak, doçentlik başvurusunda puan getirmez. Doçentlik başvurusunda değerlendirilebilecek yayınlar, yalnızca SCIE, SSCI, AHCI, ESCI veya Scopus gibi uluslararası indekslerde taranan dergilerde yayımlanmış makaleler olabilir. Ayrıca, bir yayının başvuruda kabul edilebilmesi için DOI numarası almış olması ve tam yayım süreçlerini tamamlamış olması gerekir.

DBS.yok.gov.tr, Doçentlik Bilgi Sistemi (DBS)'nin adresidir. DBS, doçent adaylarının dosyalarını ve çeşitli bilgilerini yükleyerek doçentlik alabilmelerini sağlayan resmi dijital başvuru platformudur. Bu sisteme e-Devlet şifresi ile giriş yapılır. DBS, 2023 yılından itibaren Üniversitelerarası Kurul (ÜAK) tarafından geliştirilmiştir.

Doçentlik başvurusunda, "erken görünüm" ifadesi, yayımlanmış kabul edilen ancak henüz tam olarak erişilebilir olmayan makaleler için kullanılır. Bir yayının başvuruda kabul edilebilmesi için, DOI numarası almış olması ve elektronik ortamda erişilebilir olması gerekir; ancak "erken görünüm" ibareleri içeren eserler kabul edilmez.

Görev süresi uzatma doçentlik başvurusu, genellikle yılda iki kez olan Mart ve Ekim aylarının yirminci günü başlayıp, en geç ilgili ayın son çalışma günü mesai saati bitimine kadar yapılır. Başvuru tarihleri, Üniversitelerarası Kurul Başkanlığı'nın resmi internet sitesinde yayımlanmaktadır.

Evet, doçentlik başvurularında yayın sayısı önemlidir. Doçentlik başvurusunda adayların yayın sayısı, bilimsel etki ve kalitesine göre değerlendirilir. Başvuru yapılabilmesi için asgari yayın şartlarının sağlanması gerekmektedir. Yayın sayısının önemli olduğu bazı hususlar şunlardır: Üretkenlik göstergesi. Minimum kriterlerin karşılanması. Akademik görünürlük. Ancak, düşük kaliteli dergilerde yayımlanan çok sayıda makale, akademik prestij açısından olumsuz algılanabilir ve toplam puan getirisi daha az olur.

Doçentlik sınavında kaç soru olduğu bilgisine ulaşılamadı. Ancak, doçentlik başvurularında kullanılan Yabancı Dil Bilgisi Seviye Tespit Sınavı (YDS/e-YDS) hakkında bilgi verilebilir. YDS ve e-YDS'de toplam 80 soru bulunmaktadır. Doçentlik başvurusu için alınması gereken minimum YDS/e-YDS puanı 55'tir.

Türkiye'de en erken 35 yaşında doçent olunabilir. Doçent olabilmek için gerekli şartlar şunlardır: Doktora, tıpta uzmanlık ya da sanatta yeterlilik derecesine sahip olmak; Yabancı dil yeterliliğini belgelemek (YDS, YÖKDİL gibi sınavlardan belirlenen puanı almak); Doktora veya eşdeğeri unvandan sonra en az 3 yıl süreyle akademik bir pozisyonda çalışmış olmak; En az 100 puanlık bilimsel yayın performansına ulaşmak, bu yayınların bir kısmının uluslararası indekslerde (SCI/SSCI/AHCI) yer alması; Üniversitelerarası Kurul’un belirlediği başvuru dosyasını eksiksiz hazırlamak; Eser inceleme ve sözlü sınav aşamalarından başarılı bir şekilde geçmek. Eğitim süreçleri yurt dışında farklılık gösterebilir.

Doçentlik için 100 puan almak, belirli akademik faaliyetlerin ve yayınların gerçekleştirilmesiyle mümkündür. Bu faaliyetler arasında: Uluslararası ve ulusal makaleler. Lisansüstü tezlerden üretilmiş yayınlar. Kitaplar ve kitap bölümleri. Bilimsel toplantılar. Eğitim-öğretim faaliyetleri. Patent ve faydalı modeller. Ödüller. Doçentlik için gereken 100 puanın en az 90'ının doktora sonrası çalışmalardan elde edilmesi gerekmektedir.

Evet, 8 yıllık öğretim görevlisi doçent olabilir. Doçent olabilmek için öncelikle doktora derecesi almak veya diş hekimliği, tıp, veteriner hekimlik, eczacılık gibi tıp alanlarında uzmanlık derecesi kazanmak gereklidir. Doçentlik unvanı genellikle doktora sonrası 4-5 yıl içinde kazanılır. Ancak bu süre, adayın akademik çalışmalarına ve başvuru sürecine bağlı olarak değişebilir. Öğretim görevlilerinin doçent olabilmesi için yardımcı doçent olarak görev yapmaları ve bu süreçte akademik çalışmalar yürütmeleri gerekmektedir.

Evet, doçent olmak için doktora eğitimi şarttır. Doçentlik unvanı, yalnızca akademik kıdemle değil, aynı zamanda belirli ve objektif kriterlerle elde edilir.

Hayır, doçentlik ders verme şartı kalkmamıştır. 2025 yılı Mart dönemi doçentlik başvuru şartlarına göre, eğitim bilimleri alanında doçentlik başvurusu yapabilmek için dönemlik programlarda dört farklı yarıyılda lisans veya lisansüstü ders vermek ya da yıllık programlarda iki farklı yılda ders vermek gerekmektedir. Ancak, 2024 yılında Eğitim-İş tarafından açılan dava sonucunda Danıştay, doçentlik kriterlerindeki ders verme şartının yürütmesini durdurmuştur.

Doçentlik unvanının iptal edilmesi için başvurulacak yetkili kurumlar şunlardır: Üniversitelerarası Kurul (ÜAK). Yükseköğretim Kurulu (YÖK). İdari Mahkemeler. Doçentlik unvanının iptali süreci uzmanlık gerektiren bir alan olduğundan, sürecin bir doçentlik avukatı tarafından takip edilmesi önerilir.

Doçentlik kitap bölüm yazarlığı için aşağıdaki adımlar izlenmelidir: 1. Kitabın Alanınızla İlgili Olduğundan Emin Olun: Kitap bölümünün yer aldığı kitabın tamamının başvurduğunuz bilim alanıyla ilgili olması gerekir. 2. Gerekli Sayfaları Hazırlayın: Dış kapak, iç kapak ve ISBN sayfası, kitap künyesi, içindekiler sayfası ve kitap bölümünüzün yer aldığı sayfaları toplayın. 3. Dosyayı Oluşturun ve Yükleyin: Topladığınız sayfaları birleştirerek tek bir PDF dosyası oluşturun ve bu dosyayı DBS'ye yükleyin. 4. Editör Bilgisini Doğru Girin: Editör adı, YÖKSİS veri tabanından çekilmelidir. Ayrıca, kitap bölümünün yer aldığı kitabın uluslararası yayınevi tarafından yayımlandığını gösteren belgeleri eklemek isterseniz, bu belgeyi dosyanın en sonuna koyabilirsiniz. Daha detaylı bilgi için Üniversitelerarası Kurul Başkanlığı'nın Doçentlik Bilgi Sistemi (DBS) kılavuzlarına başvurulabilir.

Doçentlik tek yazar puan haksızlığı, bilim alanlarına göre başlıca yazar puanlarının farklı şekilde hesaplanmasıyla ilgilidir. Eğitim Bilimleri, Filoloji, Güzel Sanatlar, Hukuk, İlahiyat ve Sosyal, Beşeri ve İdari Bilimler gibi alanlarda, tek yazarlı çalışmalarda başlıca yazar tam puan alırken, çok yazarlı makalelerde puanlar eşit olarak dağıtılır. Fen Bilimleri, Matematik, Mühendislik, Ziraat, Orman ve Su Ürünleri gibi alanlarda ise, başlıca yazar hem tek yazarlı çalışmalarda hem de lisansüstü öğrencilerle birlikte yapılan çalışmalarda tam puan alabilir. Bu durum, tek yazarlı çalışmalarda puan adaletsizliğine yol açabilir ve bazı bilim dallarında gruplaşmalara neden olabilir.