Destan

Dursun Cevlani, Köroğlu destanının 12 kolunu bildiği kabul edilmektedir.

Oğuz Kağan Destanı'nda hükümdar, aşağıdaki özelliklerle tasvir edilmiştir: 1. Doğuştan Gelen Güç ve Kudret: Oğuz Kağan, doğumundan itibaren olağanüstü özelliklere sahip bir kahraman olarak tasvir edilir. 2. Bilge ve Cesur Lider: Halkı tarafından sevilen, adil ve cesur bir liderdir. 3. Hayvan Sembolleriyle Güçlendirme: Vücudu, hayvanların güçlü yanlarını yansıtan benzetmelerle tasvir edilir (ayakları öküz ayağı, beli kurt beli, omuzları samur omzu, göğsü ayı göğsü gibi). 4. Göksel Bağlantı: Gök Tanrı'dan aldığı güçle, gökyüzüne ve yeryüzüne hükmeden bir lider olarak tasvir edilir. 5. Devlet Kurma Amacı: Türk halkını refaha kavuşturmak ve Türk kültürünü dünyanın dört bir yanına yaymak ister.

Oğuz Kağan Destanı üzerine çekilmiş doğrudan bir film bulunmamaktadır. Ancak, destanın farklı uyarlamaları ve anlatımları mevcuttur: 1. "Kökler" adlı TRT 2 belgeseli, Oğuz Kağan Destanı'nı ele almaktadır. 2. "Yalnız Kurt" adlı YouTube videosu da destana atıfta bulunmaktadır. 3. Destanın özeti ve içeriği, çeşitli kaynaklarda yazılı olarak yer almaktadır.

En komik destan olarak değerlendirilebilecek bir destan bulunmamaktadır. Ancak, bazı destanlar mizahi unsurlar içerse de genel olarak komedi amaçlı yazılmamışlardır. Bazı dünyaca ünlü destanlar şunlardır: - Şehname: İran edebiyatının önemli eserlerinden biri olup, mizahi bir anlatım içermez. - Gılgamış Destanı: Mezopotamya'nın zengin kültürel geçmişini yansıtan, insanın ölümsüzlük arayışını ve kahramanlıklarını konu alan bir destandır. - Ramayana Destanı: Hint mitolojisinin önemli bir parçası olup, iyilik ve doğruluk temalarını işler. - İlyada Destanı: Antik Yunan mitolojisinin en ihtişamlı eserlerinden biri olup, savaşın ve insan doğasının çelişkilerini ele alır.

Köroğlu Destanı'nın 4. sınıf özeti şu şekildedir: Bolu Beyi, seyisi Yusuf'tan kendisine çok hünerli ve kıymetli bir at bulmasını ister. Ancak Bolu Beyi, tayların çok zayıf ve çelimsiz olduğunu görünce sinirlenir ve Yusuf'un gözlerine mil çektirerek onu sarayından kovar. Babasının getirdiği tayları yetiştiren ve babasının kör olmasından dolayı Köroğlu olarak anılan Ruşen Ali, bu atlardan birini mükemmel bir at haline getirir ve ona Kırat adını verir. Seyis Yusuf, Bolu Beyi'nden intikam almak için üç sihirli köpük bulur ve bunları içmek üzere oğluyla birlikte pınara gider. Babasının intikamını almak için yola çıkan Köroğlu, Çamlıbel'e yerleşir, çevresine yiğitleri toplar ve babasının intikamını alır.

Köroğlu Destanı, haksızlık, zulüm ve adaletsizliğe karşı verilen mücadeleyi anlatarak toplumsal bir sorunu ele almaktadır. Destanın temelinde, babasının haksız yere kör edilmesi sonucu "Köroğlu" olarak anılan kahramanın, bu trajediyi bir direniş öyküsüne dönüştürmesi yatmaktadır.

Destan dizisinde Alpagu Han'ın iki eşi olduğu belirtilmektedir. Bu eşlerden ilki Tılsım'dır.

Evet, İstanbul için yazılmış destan, şiir ve türküler bulunmaktadır. Destanlar: - 1660'taki büyük yangınla ilgili Ermeni aşuğ Aznavuroğlu tarafından yazılmış destan. - 1807'deki Kabakçı Mustafa Ayaklanması üzerine Nigari mahlaslı bir âşık tarafından söylenen destan. - II. Mahmud'un ölümü üzerine İstanbullu Gülzârî tarafından yazılan destan. Şiirler: - Yahya Kemal Beyatlı'nın "Başka Bir Tepeden" şiiri. - Bedri Rahmi Eyüboğlu'nun "İstanbul Destanı" şiiri. Türküler: - "Ada Sahillerinde Bekliyorum". - "Üsküdar'a Gider İken". - "Kadifeden Kesesi".

Oğuz Kağan Destanı'nda Bozok ve Üçokların oluşumu, Oğuz Kağan'ın ülkesini oğulları arasında paylaştırması ile anlatılır. Bu paylaştırma, Uluğ Türk (Irkıl Hoca) adlı vezirin gördüğü bir rüya üzerine gerçekleşir.

Şu Destanı'nda İskender, Makedonyalı Büyük İskender'dir.

Battal Gazi Destanı'nda ölen karakterler arasında Ahmet Tarhan ve Kayser Kanatus bulunmaktadır.

Gılgamış Destanı, Sümerlere aittir.

Adil Sultan Destanı, 16. yüzyılda III. Murat'ın fermanıyla Kırım Kalgayı Adil Giray'ın İran'a karşı yaptığı savaşları ve bu süreçte yaşadığı olayları anlatır. Destanda, Adil Giray'ın ordusunun başkumandanı Karaçay'ın şövalyeliği, cesareti ve Adil Giray'ı kurtarmak için İran'a gitmesi de yer alır. Ayrıca, Adil Giray'ın İran Şahı'nın karısı Şehriyar ve kız kardeşi Perihan ile olan ilişkileri de işlenir. Destan, Adil Giray'ın ölüm haberi üzerine annesinin Bahçesaray'da yaptırdığı "Gözyaşları Çeşmesi" ile sona erer.

Aziziye Destanı, İsmet Barlıoğlu tarafından yazılmıştır. Ayrıca, Prof. Dr. Ahmet Berhan Yılmaz'ın "Aziziye Destanı" adında bir makalesi de bulunmaktadır.

İgor Destanı, Kiev Knezliği'nin 1185 yılında Kumanlara (Polovetsler) karşı düzenlediği seferi ve bu seferin başarısızlıkla sonuçlanmasını anlatır. Destanın ana konuları şunlardır: 1. İgor'un Kumanlara karşı sefere çıkması ve bu kararın kötü alametlerle işaretlenmesi. 2. Ordunun yenilmesi ve İgor'un esir düşmesi. 3. İgor'un esaretten kaçışı ve Rusya'ya dönüşü. 4. Rus prenslerinin birlik çağrısı, İgor'un bireysel hırsının ordunun yok olmasına yol açtığı vurgusu. Bu destan, aynı zamanda Rusların o dönemdeki siyasi ve askeri mücadelelerini de yansıtır.

Destanın diğer adı "epos" veya "kahramanlık destanı" olarak da bilinir.

Türk destanlarında at motifi önemlidir çünkü kahramanın başarıya ulaşmasında en etkin güç olarak kabul edilir. At, sahibini tehlikelerden korur, ona yol gösterir ve uyarılarda bulunur. Bu motif aynı zamanda Türk kültürünün göçebe yapısına da dayanır ve at, Türk toplumunda kutsal bir totem özelliği taşır.

Gılgamış Destanı 12 tablet halinde yazılmıştır.

Destan oluşumunda ilk aşama, toplumun belleğinde iz bırakan tarihi, sosyal ya da doğal bir olayın yaşanmasıdır.

İdil Bulgarlarına ait destanlar arasında "Şan Kızı" destanı bulunmaktadır.