Değerler

Kültürün yeni nesillere aktarılmasında aile kurumunun önemi şu şekilde özetlenebilir: 1. İlk Sosyalleşme Ortamı: Çocuklar, ilk sosyalleşme deneyimlerini aile içinde yaşarlar ve ailenin değerleri, inançları, gelenekleri ve alışkanlıkları doğrudan öğrenirler. 2. Örnek Alma: Çocuklar, ebeveynlerini rol model alır ve onların davranışlarını taklit ederler, bu sayede aile kültürü çocukların kişiliklerinin temelini oluşturur. 3. Dil ve Kültürel Semboller: Aile, çocuğa ana dilini öğreten ve kültürel sembollerle tanıştıran ilk kurumdur. 4. Gelenek ve Göreneklerin Aktarımı: Aile içinde bayramlar, düğünler, cenaze törenleri gibi kültürel etkinlikler yaşanır ve çocuklar bu etkinliklerin anlamını öğrenir. 5. Temel Değerlerin Aşılanması: Aile, çocuklara saygı, sevgi, hoşgörü, dürüstlük gibi temel değerleri aşılar ve bu değerler toplumun bir arada yaşamasını sağlar.

"Sağlam kafa, sağlam vücutta bulunur" ifadesi, bir atasözüdür.

Tehlikeli işler ile ilgili bazı atasözleri şunlardır: 1. "Isıracak it dişini göstermez". 2. "Akan suya inanma, el oğluna güvenme". 3. "Deliye geçit yoklatırlar". 4. "Kaçanın anası ağlamamış".

"Sırça köşkte oturan komşusuna taş atmamalı" sözü, insanın kendinde herhangi bir kusur varken başkalarını aynı kusurla suçlamaması gerektiğini ifade eden bir atasözüdür.

"Un elekten, hamur bilekten çıkar" atasözü, her işin bir yolu ve yöntemi olduğunu, en uygun yol ve yöntemin seçilmesi gerektiğini ifade eder.

Barış Manço'nun "Halil İbrahim Sofrası" şarkısında anlatmak istediği temel mesajlar şunlardır: 1. Birlik ve Beraberlik: Şarkıda, Halil İbrahim'in cömertliği ve herkesi sofrasına davet etmesi, birlik ve beraberliğin önemini vurgular. 2. Bayram Gelenekleri: Bayram ve paylaşım geleneklerini anlatır. 3. Evrensellik: Coğrafi ve kültürel sınırları aşan evrensel bir dil kullanarak, tüm insanların ortak değerlere sahip olduğunu ve bir araya gelerek daha iyi bir dünya kurabileceğini ifade eder. 4. Barış ve Kardeşlik: Şarkının ana teması, barış ve kardeşliktir; farklılıkların ötesinde bir araya gelerek huzurlu bir yaşam sürme arzusunu dile getirir.

"Shame on you" ifadesi, birini kınamak veya azarlamak için kullanılır ve "yaptığın şeyden utanmalısın" anlamına gelir. Örnek cümleler: - "Shame on you for not helping your family!" (Ailene yardım etmiyorsun ya, yazıklar olsun sana!). - "You were in town and you didn't come and see your old friend - shame on you!" (Buraya geldin de eski arkadaşının yanına bir uğramadın öyle mi – Aşk olsun!). Bu ifade, gayri resmi bir kullanımdır ve akademik veya resmi ortamlarda uygun değildir.

"Veren verene" ifadesi, cömertlik ve yardımlaşmanın toplumda takdir edilen değerler olduğunu anlatan bir atasözü olan "veren eli herkes öper" sözünden kaynaklanmaktadır. Bu atasözü, iyiliğin yapılmasının, iyilik görmekten daha üstün olduğunu ve yardıma muhtaç olanlara destek olan insanların toplum içinde saygın bir konuma sahip olduklarını ifade eder.

Alman kültürünün katı olarak görülmesinin birkaç nedeni vardır: Disiplin ve düzen: Alman kültürü, doğruluk, düzen ve disiplin değerlerine önem verir. Dosyalama sistemi: Belgeleri muhafaza etmek Almanlar için oldukça önemlidir. Trafik kuralları: Almanlar, trafik kurallarına sıkı sıkıya uyar; yol boş olsa bile kırmızı ışıkta geçmezler. Bu özellikler, Alman kültürünün genel olarak disiplinli ve kurallara bağlı bir yapıya sahip olmasına katkıda bulunur.

Adamlık ve insanlık aynı şey değildir. Adamlık, genellikle saygıdeğer bir erkek olmayı ifade eden, ancak tek başına bir saygınlık ifadesi olmayan bir kavramdır. İnsanlık ise, insanın kendini tanıması, değeri ve kıymeti bilmesi, sorumluluk sahibi olması gibi özellikleri içeren daha geniş bir kavramdır. Bu nedenle, adamlık insanlık için gerekli bir nitelik olabilir, ancak insanlık sadece adamlıktan ibaret değildir.

"Rüzgar eken fırtına biçer" atasözü, yapılan bir eylemin veya söylenen bir sözün nasıl bir sonuç doğuracağını önceden hesap etmemenin neden olduğu durumu ifade eder. Bu nedenle, etrafında bulunanlara kötülük yapan veya zarar veren kimseler, sonunda daha büyük bir kötülükle ve sert tepkilerle karşılaşır.

"Vatan ana kucağı gibidir" ifadesi, vatanının kişiye sıcak ve güvenli bir ortam sağladığını ifade eder.

Mesnevi'de yer alan bazı evrensel değerler şunlardır: 1. Hoşgörü ve Anlayış: Mesnevi, hoşgörüyü ve anlayışı esas alan bir bakış açısına sahiptir. 2. Sabır ve Tevekkül: Sabır, Mesnevi'de önemli bir değer olarak işlenir ve insanın kurtuluşuna vesile olduğu vurgulanır. 3. Adalet ve Merhamet: Adalet ve merhamet değerleri, hikayelerde sıkça yer alır ve toplumda barışın tesisine katkıda bulunur. 4. Aile Birliğine Önem Verme: Aile sevgisi ve birlikteliği, Mesnevi'de vurgulanan değerlerdendir. 5. Yardımseverlik: Yardımlaşma ve dayanışma, toplumun bir arada var olabilmesinin temel şartları olarak görülür.

Schwartz'ın değer tipleri 10 temel kategoriye ayrılır: 1. Güç. 2. Başarı. 3. Hazcılık (Hedonizm). 4. Uyarılım. 5. Öz yönelim (Kendini yönetme özgürlüğü). 6. Evrenselcilik. 7. İyilikseverlik. 8. Geleneksellik. 9. Uyma (Konformizm). 10. Güvenlik.

"Samanlıktaki dost" ifadesi, "iki gönül bir olunca samanlık seyran olur" atasözünde geçmektedir.

"Kırkından sonra azanı teneşir paklar" atasözü, yaşlandıklarında ahlakları bozulan insanların artık düzelemeyeceklerini ifade eder.

"Dost, kara günde belli olur" atasözü, gerçek dostların sadece iyi günlerde değil, sıkıntılı ve zor zamanlarda da yanında olduğunu ifade eder.

Meme ile ilgili iki atasözü: 1. "Ağlamayan çocuğa meme vermezler". 2. "Dağlı göğsünden, şehirli gözünden ısınır".

Aslan ve Fare hikayesi, genellikle şu mesajları verir: Karşılıklı yardımlaşma ve dostluk: Masallarda aslan güçlü ve korkutucu bir karakter, fare ise küçük ve zayıf bir karakter olarak gösterilir. Herkesin bir yeteneği vardır: Fare, aslanın hayatını kurtararak, küçümsediğiniz insanların bazı konularda sizden daha başarılı olabileceğini gösterir. Empati: Masallar, insanların her canlıya yardım etmesi gerektiğini ve empati duygusunu geliştirmesi gerektiğini vurgular. İyilik her zaman karşılık bulur: Yapılan iyiliklerin her zaman bir karşılığı olacağını anlatır. Büyük-küçük ayrımı yapılmamalıdır: "Ben büyük, o küçük dememeli; herkes birbirine yardım etmelidir" mesajını verir.

Hürriyet Kasidesi adlı şiirde milli, manevi ve evrensel değerler ile sosyal, siyasi, tarihi ve mitolojik ögeler şu şekilde örneklendirilebilir: 1. Milli ve Tarihi Ögeler: "Cihangîrâne bir devlet çıkardık bir aşîretden" dizesinde Osmanlı Devleti'nin kuruluşuna telmihte bulunulur. 2. Manevi Değerler: "Mürüvvet-mend olan mazluma el çekmez i'ânetden" dizesinde iyiliksever insanların zulüm görenlere yardımdan ellerini çekmedikleri vurgulanır. 3. Evrensel Değerler: Şiirdeki hürriyete övgü ve hürriyet aşkı evrensel bir değer olarak işlenir. 4. Sosyal Ögeler: "Durur ahkâm-ı nusret ittihâd-ı kalb-i miüetde" dizesinde milletin bir amaca doğru birlik içinde yürümesinin önemi vurgulanır. 5. Mitolojik Öge: Şiirde yer alan Cem kadehi, yedi madenden yapılmış olup bütün dünyada olup biteni yansıtma özelliğine sahip olması yönüyle mitolojik bir öge olarak yer alır.