DedeKorkut

Dede Korkut Hikâyeleri'nde on iki destani hikâyede yer alan kadın karakterler bulunmaktadır. Bu kadın karakterler, üç ana tip altında incelenebilir: 1. İdeal Eş ve Anne Tipi. 2. İdeal Sevgili Tipi. 3. Yardımcı Tipi. Ayrıca, hikâyelerde "kötü" veya "hain" kadın karakterlere yer verilmemiştir.

Boğaç Han'ın özeti şu şekildedir: Dirse Han'ın Çocuğu Olmaması: Dirse Han'ın çocuğu yoktur ve bu durum onu toplumda aşağılar. İyilik ve Dua: Dirse Han ve eşi, çocuk sahibi olmak için iyilik yapar ve dua ederler. Boğaç Han'ın Doğumu: Dualar kabul olur ve bir çocukları olur. Boğa ile Mücadele: Boğaç Han, genç yaşta büyük bir boğayı öldürür ve bu başarısıyla saygı kazanır. Baba-Oğul Çatışması: Boğaç Han'ın başarısı, bazı kişiler tarafından kıskanılır ve babasına iftirada bulunulur. Yaralanma ve Kurtarma: Babası Dirse Han, bu söylentilere inanarak oğlunu okla vurur. Dede Korkut'un Duası ve İsim Verişi: Dede Korkut, Boğaç Han'a dua eder ve "Boğa’yı öldüren Han" anlamına gelen Boğaç Han ismini verir. Babasını Kurtarma: Boğaç Han, babasını kırk namerdin elinden kurtarır. Barış ve Gurur: Boğaç Han, hem ailesinin hem de Oğuzların gururu olur.

Uruz Bey, babasının sözünü dinlemediğinde esir düştü. Dede Korkut hikayelerinden biri olan "Kazan Bey'in Oğlu Uruz Bey'in Tutsak Olması" destanında, Kazan Han, oğlu Uruz'a savaşa gidip nasıl savaşılacağını öğrenmesini söyler.

Dede Korkut'un 12. ve 13. hikayeleri şunlardır: 1. 12. Hikayeler: Dirse Han Oğlu Boğaç Han; Salur Kazan'ın Evinin Yağmalanması; Kam Büre Bey Oğlu Bamsı Beyrek; Kazan Bey'in Oğlu Uruz Bey'in Tutsak Olması; Koca Duha Oğlu Deli Dumrul; Kanlı Koca Oğlu Kanturalı; Kazılık Koca Oğlu Yegenek; Basat'ın Tepegözü Öldürmesi; Begil Oğlu Emren'in Hikayesi; Uşun Koca Oğlu Segrek; Salur Kazan'ın Tutsak Olup Oğlu Uruz'un Çıkarması; İç Oğuz'a Taş Oğuz Asi Olup Beyrek'in Öldürülmesi. 2. 13. Hikaye: Salur Kazan’ın Yedi Başlı Ejderhayı Öldürmesi. Dede Korkut hikayeleri, 2018 yılında bulunan Türkistan nüshası ile 13 hikayeye ulaşmıştır.

Dede Korkut hikayelerinde toplamda 12 karakter bulunmaktadır. Bu karakterler şunlardır: Bayındır Han; Korkut Ata; Dirse Han ve Boğaç Han; Salur Kazan; Banı Çiçek; Bamsı Beyrek; Kazan Bey; Deli Dumrul; Kazılık Koca; Basat; Tepegöz; Emren.

Bamsı Beyrek, Dede Korkut hikâyelerinde, İç Oğuz ve Dış Oğuz arasındaki iç savaşın anlatıldığı bir olayda ölmüştür. Özeti: Düşmanlık Başlaması: İç Oğuz ve Dış Oğuz arasında düşmanlık başlar; çünkü Kazan Han, sadece İç Oğuz'a şölen verir. Aruz'un Planı: Dış Oğuz beyleri, Beyrek'i kendi taraflarına çekmeye çalışır; Beyrek, Kazan Han'a ihanet etmez. Aruz'un Öfkesi: Aruz Koca, Beyrek'i yaralar ve sağ uyluğunu keser. Beyrek'in Vasiyeti: Beyrek, öleceğini anlayınca Kazan Han'a vasiyette bulunur. Kazan'ın İntikamı: Kazan Han, Aruz'un evini yağlar ve onu öldürür. Affetme: Kazan, Dış Oğuz beylerini affeder.

Dede Korkut hikayelerinden seçmeli bazıları şunlardır: Dirse Han Oğlu Boğaç Han. Salur Kazan'ın Evinin Yağmalanması. Kam Büre Beg Oğlu Bamsı Beyrek. Koca Duha Oğlu Deli Dumrul. Kanlı Koca Oğlu Kan Turalı. Kazıcık Koca Oğlu Yiğenek. Basat'ın Tepegözü Öldürmesi. Begil Oğlu Emren. Uşun Koca Oğlu Seyrek. İç Oğuz Dış Oğuz Asi Olup Beyrek'in Öldürülmesi. Dede Korkut hikayeleri, toplamda 12 destansı hikaye ve bir önsözden oluşur.

Deli Dumrul'un ne zaman yaşadığına dair kesin bir bilgi bulunmamaktadır. Ancak, Deli Dumrul'un hikayesinin en belirgin biçimini Dede Korkut öykülerinde bulduğu ve bu öykülerin 15. yüzyılda yazıya geçirildiği bilinmektedir. Deli Dumrul'un Altay Türkleri tarafından anlatılan mitolojik bir kahraman olduğu ve hikayesinin nesilden nesle aktarılarak günümüze ulaştığı da belirtilmektedir.

Son ejderhayı kimin öldürdüğü farklı bağlamlarda farklı hikayelerle ele alınabilir: Dede Korkut Destanı: Salur Kazan, yedi başlı bir ejderhayı öldürmüştür. Game of Thrones Kitabı: Ejderhaların Dansı sırasında, Caraxes ve Vhagar adlı ejderhalar savaşırken ölmüşlerdir. Hobbit Kitabı: Üçüncü Çağ'ın ateş ejderhası Smaug, Okçu Bard tarafından öldürülmüştür.

Deli Dumrul, Dede Korkut hikayelerinde ölmez, aksine Tanrı tarafından affedilir ve eşiyle birlikte 140 yıl daha ömür sürer. Deli Dumrul'un ölümü, hikayede yer almaz; ancak, Azrail ile olan karşılaşması ve can yerine can bulma çabası anlatılır. Deli Dumrul, bir gün köprüsünün yakınında bir yiğidin öldüğünü duyar ve bunun üzerine Azrail'e meydan okur.

Bamsı Beyrek, Türk destanları arasında en önemlilerden biri olan Dede Korkut Hikâyeleri'nde yer alan bir Türk kahramanıdır. Gerçek hikayesi: Köken: İç Oğuz'dandır. Arkadaşlık: Hikâyelerdeki ana karakter olan Salur Kazan'ın en yakın arkadaşıdır. Kaçırma: Dış Oğuz'un beyi Aruz Koca tarafından esir alınmış ve sağ kolu kesilmiştir. Evlilik: 16 yıl boyunca ayrı kaldıktan sonra, düğün gününde Banıçiçek'i kaçırarak evlenmiştir. Bamsı Beyrek'in ne zaman öldüğüne dair kesin bir bilgi yoktur.

Dede Korkut'un 6. bölümü, aşağıdaki kaynaklardan izlenebilir: Dailymotion: "Dede Korkut Hikayeleri - TRT Çocuk (6. Bölüm)". Vimeo: "Dede Korkut Hikayeleri - Bölüm 6". YouTube: "Dede Korkut Bamsi Beyrek bölüm 6". Seyredelim: "Dede Korkut 6. Bölüm İzle".

Dede Korkut'ta "boy boylamak", bir destanı kopuz eşliğinde anlatmak anlamına gelir.

Dede Korkut hikayelerinde 8.000'den fazla farklı özel isim ve deyim bulunmaktadır. Hikayelerdeki bazı özel isimler şunlardır: Dirse Han; Boğaç Han; Salur Kazan; Bamsı Beyrek; Deli Dumrul; Kanlı Koca; Kan Turalı; Uşun Koca.

Dede Korkut motifleri, Dede Korkut Kitabı'nda yer almaktadır. Bu kitap, iki orijinal nüsha halinde günümüze ulaşmıştır: 1. Dresden Kral Kitaplığı nüshası, bir önsöz ve 12 hikâye içerir. 2. Vatikan Kitaplığı nüshası ise bir önsöz ve 6 hikâye içerir.

Uluslararası Dede Korkut Bilgi Şöleni'nin düzenlendiği bazı tarihler: 22 Mayıs 2015. 11-13 Haziran 2020. Ayrıca, "23. Uluslararası Bayburt Dede Korkut Kültür ve Sanat Şöleni" her yıl 14-16 Temmuz tarihlerinde düzenlenmektedir.

Evet, "Dede Korkut Hikayeleri: Salur Kazan - Zoraki Kahraman" filmi alt yazılı olarak izlenebilir. Film, Türkçe altyazılı olarak Sinefy platformunda mevcuttur.

Dede Korkut'ta İç Oğuz'a isyan eden, Dış Oğuz beyleridir. Dış Oğuz beylerinin başında, Kazan Han'ın amcası Uruz bulunmaktadır. İsyan, Kazan Han'ın sadece İç Oğuz beylerini evine yağmaya çağırıp Dış Oğuz beylerini çağırmaması nedeniyle çıkmıştır.

Boğaç Han, Dede Korkut Kitabı'nın bölümlerinden birini oluşturan "Dirse Han Oğlu Boğaç Han" adlı öyküdeki kahramandır. Boğaç Han'ın bazı özellikleri: Fiziksel özellikleri: On beş yaşına geldiğinde Bayındır Han'ın çok güçlü boğasını öldürmüştür, bu yüzden Dede Korkut tarafından bu adı almıştır. Ailesi: Babası Dirse Han, annesi ise bir kadındır. Karakter: Babasının çevresindeki kötü niyetli 40 kişiye karşı mücadele etmiştir. Kahramanlıkları: İyilikle, dualarla ve annesinin yardımıyla ölümden kurtulmuş, babasını tutsaklıktan kurtarmıştır. Boğaç Han tipi, tarihi, destani, efsanevi ve mitolojik birçok katman içerir ve destanın kökleri tarihi-mitolojik olarak kabul edilir.

Dede Korkut Kitabı'nı ilk yayınlayan kişi, 1916 yılında Kilisli Muallim Rıfat'tır. Kilisli Rıfat, Berlin nüshasının fotoğraflarından yola çıkarak "Kitab-ı Dede Korkut Ala Taife-i Oğuzan" adıyla eseri yayımlamıştır. Daha sonra, 1938 yılında Orhan Şaik Gökyay, eseri Türkiye Türkçesine çevirerek Latin harfleriyle neşretmiştir. 1958 yılında ise Muharrem Ergin, Dresden ve Vatikan nüshalarını karşılaştırarak bilimsel bir çalışma yayımlamıştır.