ÇocukGelişimi

Çocuklar 15 aylık olduklarında boyama ile tanıştırılabilir. Bir buçuk yaşına geldiğinde, renkli kalemlere ilgi duyuyorsa, boyalarla eğlenmeye başlar. Her çocuğun gelişim hızı ve düzeyi birbirinden farklı olduğu için boyama yapmaya başlayacağı yaş değişiklik gösterebilir. 2 yaş ve üzeri çocuklar için boyama yapmak idealdir. Bu yaşta çocuklar: şekilleri ve renkleri ayırt edebilir; günlük hayatta gördüklerini taklit edebilir; konuşabilir, yürüyebilir, tırmanabilir, zıplayabilir ve koşabilir. 3-4 yaş arası çocuklar için boyama etkinlikleri şu faydaları sağlar: yaratıcılığı ve hayal gücünü destekler; el-göz koordinasyonunu geliştirir; motor gelişimini destekler; rahatlama ve eğlenme sağlar.

Çocuk Gelişimi Bölümü Dersleri: Temel Dersler: Gelişim Psikolojisi; Çocuk ve Beslenme; Erken Müdahale; Çocuk Odaklı Aile Danışmanlığı; Gelişimsel Tanı ve Değerlendirme. Diğer Dersler: Okul Öncesi Eğitim Kurumlarında Materyal Geliştirme; Çocukluk Döneminde Sanat ve Yaratıcılık; Çocukla İletişim; Çocuk ve Oyun; Çocuk ve Müzik; Kaynaştırma Eğitimi; Özel Eğitim I ve II; Anne Çocuk Sağlığı; Staj. Dersler, üniversiteye ve eğitim programına göre değişiklik gösterebilir. Daha fazla bilgi için aşağıdaki kaynakları inceleyebilirsiniz: anadolu.edu.tr; shmyo.sbu.edu.tr; uskudar.edu.tr; ataof.edu.tr.

İlkokul uyum programı şu şekilde yapılabilir: Okulun ve sınıfın tanıtılması. Oyun temelli öğrenme ve drama etkinlikleri. Okulun bölümlerinin tanıtımı. Kuralların öğretilmesi. Sağlıklı yaşam etkinlikleri. Uyum programı, çocukların bireysel farklılıkları ve okul koşulları dikkate alınarak öğretmenler tarafından farklı sayı, içerik ve sürede planlanabilir.

Sesli kitap dinlemek çocuklara birçok fayda sağlar: Dil gelişimi: Kelime dağarcığını genişletir, doğru telaffuz öğretir ve dinleme becerilerini geliştirir. Okuma sevgisi: Eğlenceli ve ilgi çekici sesli kitaplar, çocukların okumaya karşı ilgi ve heves kazanmasına yardımcı olur. Hayal gücü: Çocukların hayal gücünü kullanarak hikayeleri zihninde canlandırmasını sağlar. Odaklanma ve konsantrasyon: Dikkatlerini tek bir noktaya verme ve uzun süre konsantre olma becerilerini geliştirir. Ekranlara alternatif: Çocuklara ekranlardan uzakta, keyifli ve eğitici bir şekilde vakit geçirme imkanı sunar. Ebeveynle bağ kurma: Ebeveynlerle birlikte sesli kitap dinlemek, aile arasında duygusal bağ kurma ve birlikte keyifli zaman geçirme imkanı sunar.

Kaplumbağa resminin ters çizilmesi, çocuğun resim çizerken öğrenme güçlüğü çekebileceğini gösterebilir.

Masal dünyası, genellikle 3-10 yaş arası çocuklar için uygundur. 3-5 yaş arası çocuklar için masallar, daha çok sesli anlatımla yapılır ve daha basit hikayelerden oluşur. 6-8 yaş arasındaki çocuklar için masallar, biraz daha karmaşık hale gelir ve karakterlerin eylemlerinin sebeplerini sorgulayabilirler. 8 yaş ve üzeri çocuklar için masallar, daha fazla hayal gücü kullanmayı ve soyut düşünmeyi gerektirir. Masallar, her yaş grubuna uygun bir biçimde, eğitici ve eğlenceli bir deneyim sunar.

Masalların çocuklara izletilmesinin bazı nedenleri: Hayal gücü ve yaratıcılık: Masallar, çocukların hayal güçlerini ve yaratıcılıklarını geliştirmelerine katkı sağlar. Duygusal gelişim: Masallar, çocukların duygusal yönden güçlenmesine yardımcı olur. Ahlaki ve değer eğitimi: Masallar, ahlaki değerleri ve davranışları öğretir; doğru ile yanlışı, dürüstlüğü, paylaşmayı vurgular. Problem çözme: Masallardaki karakterlerin karşılaştığı sorunları çözmeleri, çocuklara problem çözme yetenekleri kazandırır. Kültürel bilinç: Farklı kültürlerin inançlarını, geleneklerini ve hikayelerini tanıtır. Empati ve sosyal beceriler: Karakterlerin duygusal deneyimlerini anlama ve empati kurma yeteneklerini geliştirir. Dil gelişimi: Kelime dağarcığını genişletir ve dil becerilerini zenginleştirir. Korkuları azaltma: Kahramanların korkutucu varlıkları yenebildiği hikayeler, çocukların korkularını azaltabilir.

Hayır, AGTE ve Denver testleri aynı değildir. AGTE (Ankara Gelişim Tarama Envanteri), 0-6 yaş arası çocukların gelişimsel durumlarını motor, sosyal, dil ve bilişsel alanlarda değerlendiren bir envanterdir. Denver II Gelişimsel Tarama Testi ise yine 0-6 yaş arası çocukların gelişimsel becerilerini kişisel-sosyal, ince motor, dil ve kaba motor alanlarında değerlendiren bir testtir. Her iki test de çocukların gelişimsel gecikmelerini erken dönemde tespit etmeye yardımcı olur, ancak kapsamları ve değerlendirme yöntemleri farklıdır.

Okul öncesi dönemde yapılabilecek bazı etkinlikler: Sanat Etkinlikleri: Resim Çalışmaları: Duygu temalı resimler, doğa kolajları. Heykel ve Kil Çalışmaları: Oyun hamuru veya kil ile hayal edilen karakterlerin veya hayvan figürlerinin yapılması. Parmak Boyama: Parmak boyası ile kağıt üzerine desenler çizilmesi. Kolaj Çalışmaları: Renkli kağıtlar, dergi sayfaları, yapıştırıcı ve makas kullanarak kompozisyon oluşturulması. Patates Baskısı: Sebze baskıları ile kağıt veya kumaşa desen basılması. Oyun Etkinlikleri: Minderini Koru: Müzik eşliğinde minderlerin etrafında dönme ve müzik durduğunda belirlenen bir mindere oturma. İpe Boncuk Dizme: Çeşitli renk ve boylarda boncukları ipe dizerek kolye yapılması. Türkçe Dil Etkinlikleri: Hikaye Canlandırması: Masallar ve hikayeler üzerinden drama etkinlikleri. Matematik Etkinlikleri: Ellerimde Sayılar: Kuşların yoğun olduğu bir alana serpme işlemi ve ardından sayı sayma. Fen ve Doğa Çalışmaları: Doğa Kolajı: Geri dönüştürülebilir malzemeler kullanarak doğa temalı kolajlar hazırlanması. Bu etkinlikler, çocukların el becerilerini, bilişsel yeteneklerini, sosyal iletişimlerini ve duygusal gelişimlerini destekler.

Harçlık biriktirmek çocuğa şu kazanımları sağlar: Para yönetimi ve bütçe planlama: Harçlık biriktirmek, çocukların para yönetimi ve bütçe planlama becerilerini geliştirir. Tutumluluk: Birikim yapmak, çocuklara tutumlu olmayı öğretir. Hedef belirleme: Birikim hedefi koymak, çocukların hedeflerine ulaşmak için çaba göstermelerini sağlar. Finansal özgürlük: Birikim, gelecekte finansal özgürlük kazanma olasılığını artırır. Sosyal sorumluluk: Çocuklar, birikimlerini kullanarak başkalarına yardım edebilir ve sosyal sorumluluk bilinçleri gelişir. Özgüven: Kendi paralarını yönetme ve birikim yapma başarısı, çocuklara özgüven kazandırır. Sayısal düşünme becerisi: Harçlık ile ilgili süreçler, çocukların sayısal düşünme becerilerini artırır. Hazzı erteleyebilme: Birikim yapmak, hazzı erteleyebilme becerisini geliştirir.

Çocuk gelişimi okuyan biri aşağıdaki meslekleri yapabilir: Okul öncesi öğretmeni. Özel eğitim personeli. Rehberlik ve danışmanlık personeli. Evde çocuk bakımı ve özel eğitim hizmetleri sağlayıcısı. Çocuk kitapları ve eğitici yayın yazarı. Akademik araştırmacı ve öğretim üyesi. Çocuk gelişimi mezunlarının çalışma alanları, kamu ve özel sektörü kapsar.

Çocuğun en hızlı gelişimi, bebeklik döneminde gerçekleşir. Bebeklik dönemi, 0-2 yaş arası olarak kabul edilir. Ayrıca, yaşamın ilk yılı içinde kemiklerdeki gelişme de en hızlı seviyededir.

Çocuk gelişimi bölümünde genellikle iki staj bulunmaktadır: 1. Çocuk Gelişimi Uygulaması: Açıköğretim Ön Lisans Programı'nda, 2. sınıfın bahar döneminde (4. yarıyılda) yapılır ve süresi 20 iş günüdür. 2. Yaz Stajı: 3. sınıfın güz ve bahar yarıyıllarında ve 4. sınıfın güz ve bahar yarıyıllarında, dönem içinde yapılır. Ayrıca, öğrencilerin bölüm başkanlıklarının uygun gördüğü kurumlarda gönüllü staj yapma imkanı da vardır.

5 yaşa uygun bazı hikaye örnekleri: Bıcırık Todi ile Eğitici Çocuk Masalı. Sincap Toti ve Ormandaki Sürpriz Masalı. Çayırkent’in Sessiz Tavşanı Mira’nın Masalı. Denizaltı Krallığı’nda Minik Ahtapotun Masalı. Minik Serçe Zıpır’ın Masalı. Yeni Arkadaşlıklar! Eğitici Çocuk Hikayesi. Mutluluğu Görmek! Eğitici Çocuk Hikayesi. Yaşasın İşbirliği! Eğitici Çocuk Hikayesi. Şükretmenin Önemi Eğitici Çocuk Hikayesi. Konuşan Hayvanlar Eğitici Çocuk Hikayesi. Ayrıca, "Kırmızı Başlıklı Kız", "Üç Küçük Domuzcuk", "Pamuk Prenses ve Yedi Cüceler", "Aslan ile Fare" ve "Tavşan ile Kaplumbağa" gibi klasik masallar da 5 yaş çocukları için uygundur. Bu hikayeler, çocukların hayal gücünü desteklerken sosyal değerler ve temel ahlaki prensipleri öğretir.

Ankara Gelişim Tarama Envanteri (AGTE), çocukların dört ana gelişim alanını kapsar: 1. Dil ve Bilişsel Gelişim: Kelime haznesi, anlama ve problem çözme becerileri. 2. Motor Gelişim: İnce motor (örneğin, kalem tutma) ve kaba motor (örneğin, koşma, zıplama) becerileri. 3. Sosyal Gelişim: Sosyal ilişkiler ve duygusal tepkiler. 4. Öz Bakım Becerileri: Yeme, giyinme, tuvalet alışkanlıkları gibi günlük yaşam becerileri.

208 parça çizim seti, çocukların yaratıcılıklarını geliştirmek ve sanatsal yeteneklerini ortaya çıkarmalarına yardımcı olmak için kullanılır. Bu setler, genellikle şu tür malzemeleri içerir: boya kalemleri; yağlı pasteller; renkli kalemler; boya fırçaları; cetveller; silgiler; çizim tahtaları. Ayrıca, bu tür setler taşınabilir ve hem iç hem de dış mekan kullanımı için uygundur.

Harçlıklarını biriktiren çocuklara şu şekilde davranılabilir: Hedef belirleme ve planlama konusunda destek olmak: Çocuğun biriktirdiği parayla istediği bir şeyi almak için hedef koymasına ve bu hedefe ulaşmak için çaba sarf etmesine yardımcı olunabilir. Teşvik etmek: Biriktirdiği paranın karşılığında küçük ödüller verilebilir. Birlikte harcamaları değerlendirmek: Her haftanın veya ayın sonunda, çocukla beraber harcamalarını gözden geçirerek nereye ne kadar para harcadıkları ve bu harcamaların ne kadar gerekli olduğu konuşulabilir. Para yönetimi hakkında bilgi vermek: Çocuğa para, tasarruf ve birikim gibi konular hakkında bilgi verilebilir. Rol model olmak: Kendi bütçenizi ve harcamalarınızı örnek olarak sunmak, çocuğa para yönetimi konusunda rehberlik edebilir. Ayrıca, çocuğun harçlık konusunda disiplin aracı olarak kullanılmaması ve kötü davranış karşısında ceza olarak verilmemesi gerekir.

Çocuklar, 8 yaşına geldiklerinde zekâ seviyelerinin %30 daha gelişmiş olduğu ve en üst zekâ düzeyine 18 yaşında ulaştıkları gözlemlenmektedir. Ayrıca, doğum ayının zekâ gelişimi üzerinde etkili olabileceği yönünde bulgular da mevcuttur. Ancak, zekânın genetik ve çevresel faktörlerin etkileşimiyle şekillendiği ve bu konuda kesin bir yaş aralığı vermenin zor olduğu unutulmamalıdır.

Okul öncesi dönemde çocuklara 5'e kadar olan sayılar öğretilmelidir. Çocuklar 5'e kadar sayıları öğrendikten sonra, tane sayımı yaparak kaç tane olduğunu söylemeleri istenebilir. Sayı kavramının daha iyi pekiştirilmesi için somut nesneler ve resimler kullanılabilir. Her çocuğun gelişim süreci farklı olduğu için, bazı çocuklar sayıları daha erken öğrenirken bazıları daha geç öğrenebilir.

5 yaşındaki bir çocuğun sahip olması gereken bazı beceriler şunlardır: Fiziksel beceriler: Tek ayak üzerinde dengede durabilir ve birkaç adım zıplayabilir. Topa tekme atma, yakalama ve fırlatma gibi konularda daha dengeli ve koordineli olur. Denge gerektiren aktiviteleri (örneğin bisiklet sürmek) daha iyi başarabilir. İnce motor beceriler: Kalemle daha kontrollü çizimler yapabilir ve harf yazma denemelerine başlayabilir. Lego gibi küçük parçalar içeren oyuncaklarla yaratıcı yapılar oluşturabilir. Makas kullanma becerileri gelişmiştir ve kağıtları düzgün bir şekilde kesebilir. Ayakkabı bağlama, düğme ilikleme gibi öz bakım becerilerinde daha bağımsız hale gelir. Dil ve iletişim becerileri: 2000-2500 kelimelik bir kelime dağarcığına sahiptir. Daha karmaşık cümleler kurabilir ve bağlaçları doğru şekilde kullanabilir. Olayları sırasıyla anlatma becerisi gelişmiştir. Bilişsel beceriler: Zaman konusunda daha bilgilidir. Nesneleri, ortak özelliklerine göre kategorize edebilir. Çok sayıda nesneyi büyüklüğüne göre sıralayabilir. Basit toplama ve çıkarma işlemleri yapabilir. Sosyal ve duygusal beceriler: Akranlarıyla bir araya gelir ve kurallı oyunlar kurar. Duygularını daha doğru bir şekilde ifade ederek, akranlarıyla daha etkili ilişkiler kurar. Empati kurma yetenekleri gelişir.