BüyükPatlama

Büyük Patlama'dan önce evrenin kaç yaşında olduğuna dair bir bilgi bulunmamaktadır. Evren, yaklaşık olarak 13,77 milyar yaşındadır. Evrenin yaşını belirlemek için kozmik mikrodalga arka plan radyasyonunun incelenmesi, uzak galaksilerin ve kümelerin gözlemlenmesi ve radyoaktif izotopların dağılımı gibi yöntemler kullanılmaktadır.

Evrenin oluşumu genellikle iki ana bölüme ayrılır: 1. Büyük Patlama (Big Bang). 2. Evrenin Evrimi. Daha detaylı bir sınıflandırma için evrenin oluşumu, 10 ayrı evreye de ayrılabilir.

Evrenin hiçlikten nasıl oluştuğuna dair bazı teoriler şunlardır: Kozmik enflasyon teorisi. Kuantum dalgalanmaları. Bu teoriler, evrenin oluşumu hakkında bilimsel açıklamalar sunsa da, "nasıl başladı?" ve "neden başladı?" soruları hâlâ cevaplanamamış sorular olarak kalmaktadır.

Büyük Patlama'nın ne zaman gerçekleşeceğine dair bir bilgi bulunmamaktadır. Büyük Patlama, evrenin yaklaşık 13,8 milyar yıl önce meydana gelen başlangıcıdır. Ancak, evrenin genişlemesi ve geleceği hakkında farklı teoriler bulunmaktadır. Bu teorilere göre evren, genişlemeye devam edecek, bir noktada duracak ve tekrar kendi içine çökecek (Büyük Çöküş) ya da sonsuz genişlemeyle galaksiler arasındaki mesafeler aşırı uzaklaşarak evren soğuk ve karanlık bir hale gelecek. Bu teoriler henüz kesinlik kazanmamıştır ve mevcut teknolojiler bu sorulara cevap verebilecek düzeyde değildir.

Stephen Hawking'e göre evrenin oluşumu, "sınırsızlık önerisi" (no-boundary condition) ile açıklanabilir. Hawking, ayrıca evrenin kütlesel çekim enerjisinden ödünç alınan enerji ile yoktan var olabileceğini öne sürmüştür. Ancak, Hawking'in sınırsızlık önerisi, kuantum mekaniksel olarak mümkün bulunmamıştır. Hawking'in evren oluşumu hakkındaki görüşleri, bilimsel bir teori olarak kesinlik kazanmamıştır.

Mutshishi yıldızları hakkında bilgi bulunamadı. Ancak, ilk yıldızların Büyük Patlama'dan 250 ila 350 milyon yıl sonra ortaya çıktığı bilinmektedir. Yıldızların oluşum süreci birkaç milyon yılı bulabilmektedir ve bu süre, pek çok faktöre bağlı olarak daha da uzayabilir.

Büyük Patlama'dan (Big Bang) sonra yaşanan bazı olaylar: Genişleme ve Soğuma: Evren genişledi ve soğudu; kuarklar ortaya çıktı ve proton ve nötron üretmeye başladı. Nükleosentez: Protonlar ve nötronlar birleşerek çekirdekleri oluşturdu; serbest nötronlar protonlarla birleşerek döteryumu, döteryum ise hızla helyum-4'ü oluşturdu. İlk Yıldızlar: Yaklaşık 100-200 milyon yıl sonra ilk yıldızlar oluştu. İyonlaşma: Yıldızların oluşumu, evrenin çoğunun plazma haline gelmesine ve yoğun radyasyon yayılmasına yol açtı. Elementlerin Oluşumu: İlk süpernova patlamaları sonucu karbon, nitrojen, oksijen gibi elementler uzaya saçıldı. Galaksi Oluşumu: Karanlık madde kümeleri galaksileri oluşturmaya başladı. Günümüzde, evrenin yaklaşık %4'ünü gezegenler, yıldızlar ve benzeri cisimler kaplarken, geri kalan bölüm karanlık madde ve karanlık enerji ile dolu devasa bir boşluktan oluşuyor.

13,8 milyar yıl önce Büyük Patlama (Big Bang) gerçekleşti. Bu teoriye göre, evren tek ve belirsiz hacme sahip bir noktadan hızlı bir biçimde genişleyerek şimdiki durumuna geldi. Büyük Patlama'dan önce neler olduğu bilinmemektedir.

Evrenin evrimini kimin bulduğu ile ilgili kesin bir bilgi bulunamamıştır. Ancak, evrenin evrimiyle ilgili önemli katkılarda bulunan bazı bilim insanları şunlardır: Edwin Hubble. Georges Lemaître. Friedman. George Gamow.

Her Şey ve Hiçbir Şey (Everything and Nothing) belgeseli, evrenin en büyük gizemlerine ışık tutan ve izleyiciyi kozmoloji, fizik ve zamanın başlangıcına doğru bir yolculuğa çıkaran iki bölümlük bir yapımdır. Belgeselin ilk bölümü "Her Şey (Everything)"de ele alınan konular: evrenin nasıl ortaya çıktığı; Büyük Patlama (Big Bang) teorisi; zamanın başlangıcı; evrenin genişlemesi. İkinci bölüm "Hiçbir Şey (Nothing)" ise şu konuları işler: boşluk, vakum enerjisi ve karanlık madde; Aristo'nun "Doğa boşluk sevmez" sözü; mutlak boşluğu yaratma ve ölçme macerası; kuantum teorisi. Belgesel, karmaşık fiziksel teorileri sade ve anlaşılır bir şekilde sunarak, bilim meraklılarına hitap ederken geniş bir izleyici kitlesi tarafından da rahatça takip edilebilecek şekilde tasarlanmıştır.

Evrenin nasıl çalıştığına dair bazı bilgiler: Büyük Patlama Teorisi: Evren, yaklaşık 13,8 milyar yıl önce Büyük Patlama (Big Bang) ile oluşmuştur. Genişleme: Evren hala genişlemektedir. Karanlık Madde ve Karanlık Enerji: Evrenin büyük bir kısmı karanlık madde ve karanlık enerjiden oluşur. Fizik Yasaları: Evrende her yerde aynı fizik yasaları geçerlidir. Evrenin çalışma şekli hakkında birçok teori ve bilinmeyenler bulunmaktadır.

Evrenin ilk yıldızları, Büyük Patlama'dan 250 ila 350 milyon yıl sonra ortaya çıkmıştır. Bazı özellikleri: Morötesi ışık yaymaları. Devasa yapıları. Ağır elementlerin oluşumu. Keşif yöntemleri: Uzak galaksilerin incelenmesi. James Webb Uzay Teleskobu.

Evrende hiçbir şeyin durmamasının nedeni, Büyük Patlama'dan bu yana her şeyin durmaksızın hareket halinde olmasıdır. Evren, kendi dokusunun dışa doğru esnemesiyle genişlemektedir ve bu genişleme, içerisindeki maddenin hareket etmesiyle gerçekleşmez. Ayrıca, bir cisim başka bir cismin çekim alanına girdiğinde, yörüngesi eğrilir ve savrulma hareketi yapar. Sonuç olarak, evrendeki hareket, çekim kuvvetleri ve karşılıklı etkileşimler tarafından yönlendirilir ve bu durum, her şeyin sürekli hareket halinde olmasına neden olur.

Evrenin başlangıcı, yaklaşık 13,8 milyar yıl önce gerçekleşen Büyük Patlama (Big Bang) ile kabul edilir. Büyük Patlama'dan önceki evrenin durumu hakkında farklı teoriler bulunmaktadır: Kozmik Enflasyon Teorisi: Büyük Patlama öncesinde, uzay-zamanın dokusunda yüksek enerji yoğunluğu olan bir dönem olduğunu ve bu dönemin evrenin genişlemesine neden olduğunu öne sürer. Kuantum Dalgalanmaları Modeli: "Hiçlik" olarak adlandırılan durumun, enerji düzeyi sıfıra yakın bir kuantum vakumu olduğunu savunur. Evrenin başlangıcından sonra gerçekleşen bazı aşamalar: İlk üç dakika: Hidrojen ve helyum çekirdekleri oluştu. Birkaç yüz bin yıl: Genişleme ve soğuma devam etti. Bir milyar yıl sonra: Galaksiler, yıldızlar ve gezegenler ortaya çıktı.

Büyük Patlama'nın (Big Bang) kendisi bir saniye sürmemiştir, ancak bazı önemli evreleri belirli süreler almıştır: Planck Dönemi: Yaklaşık 10^-43 saniye sürmüştür. Enflasyon Dönemi: Yaklaşık 10^-32 saniye sürmüştür. Nükleosentez Dönemi: Yaklaşık 3 dakika sürmüştür. Bu süreler, Büyük Patlama'nın hemen sonraki evrelerini kapsamaktadır. Büyük Patlama'nın toplam süresi ise genellikle bir saniye ile ifade edilmez.

Büyük Patlama'dan (Big Bang) evrenin oluşumu için kesin bir süre vermek mümkün değildir, ancak bazı önemli olaylar ve zaman aralıkları bilinmektedir: İlk nükleosentez: Büyük Patlama'dan yaklaşık 3 dakika ile 20 dakika arasında gerçekleşmiştir. Atomların oluşumu: Büyük Patlama'dan 380.000 yıl sonra elektronlar ve atom çekirdekleri birleşerek atomları oluşturmuştur. Büyük Patlama'nın kendisi ise saniyenin çok küçük bir diliminde gerçekleşmiştir. Günümüzde kabul edilen görüşe göre, evren yaklaşık 13,8 milyar yıl önce Büyük Patlama ile oluşmuştur.

Evren, 1 saniyede oluşmamıştır; oluşumu Büyük Patlama'dan (Big Bang) itibaren uzun zaman almıştır. Evrenin oluşum süreci şu şekilde özetlenebilir: Büyük Patlama (Big Bang). Hadron Dönemi. Lepton Dönemi. Nükleosentez Dönemi. Işık Dönemi. Bu süreçlerin her biri, saniyenin çok küçük dilimlerinde gerçekleşmiştir.

Uzay ve galaksilerin oluşumu, Büyük Patlama (Big Bang) teorisi ile açıklanır. Galaksilerin oluşum süreci: 1. Büyük Patlama ve ilk yapılar. 2. İlk yıldızlar ve protogalaksiler. 3. Galaksi birleşmeleri ve evrimi. 4. Karanlık maddenin rolü. 5. Günümüz galaksileri. Galaksilerin oluşumunda ayrıca yıldızların hayat döngüsü, çarpışmalar ve çekim etkileşimleri gibi faktörler de etkilidir.

Büyük Patlama (Big Bang), evrenin her noktasında aynı anda meydana gelmiştir. Teoriye göre, evren, "tekillik noktası" olarak adlandırılan çok sıcak ve yoğun bir noktadan genişlemeye başlamıştır.

Madde, Büyük Patlama (Big Bang) ile var olmuştur. Bu teoriye göre, başlangıçta evren, enerji dolu ve sıfıra yakın hacimde bir kozmik çorba şeklindeydi. Daha sonra, evrenin soğumasıyla protonlar ve elektronlar birleşerek ilk hidrojen atomlarını oluşturdu.