BeyinAnatomisi

Beyin üçgeninde yer alan loblar hakkında bilgi bulunamadı. Ancak, insan beyninde bulunan loblar şunlardır: Frontal lob. Parietal lob. Temporal lob. Oksipital lob. Ayrıca, beyin yapısının derinlerinde hipotalamus, hipofiz ve epifiz bezi, amigdala ve hipokampus gibi yapılar da bulunur.

Albert Einstein'ın beyni, ölümünden sonra yapılan otopsisinin ardından beyninin 240 parçaya bölünerek dünyanın dört bir yanındaki bilim insanlarına dağıtılması nedeniyle tanınmıştır. Einstein'ın beyninin tanınmasını sağlayan bazı özellikler şunlardır: Alt parietal bölgesinin %15 daha büyük olması. Sylvian fissürü adı verilen anatomik bir yarığın olmaması. Prefrontal korteks ve parietal lobların alışılmadık derecede gelişmiş ve yoğun bir şekilde nöronlarla dolu olması. Korpus kallosumunun normalden daha kalın olması. Ancak, Einstein'ın beyninin olağanüstü bir yapıya sahip olup olmadığı ve bu anatomik farklılıkların onun yüksek entelektüel kapasitesini doğrudan açıklayıp açıklayamayacağı konusunda bilim insanları arasında tartışmalar devam etmektedir.

Beyin vezikülleri, embriyolojik gelişimin 4. haftasında nöral tüpün kafaya yakın kısmının farklılaşmasıyla oluşan yapılardır. Üç ana beyin vezikülü: 1. Prosefelon (önbeyin). 2. Mesensefelon (ortabeyin). 3. Rombensefalan (ardbeyin). Bu veziküller, beynin ana bölgelerinin ilk adımlarıdır ve 5. haftanın sonunda beşe, 6. haftanın sonunda ise oldukça farklılaşarak gelişimlerini tamamlarlar.

Telencephalon, beyin yarımküreleri olarak da bilinen, beynin büyük bir bölümünü oluşturan bir yapıdır. Telencephalon'un bazı bileşenleri: serebral hemisferler; hipokampus; bazal gangliyonlar; lateral ventriküller. Ayrıca, telencephalon, prosensefalon'dan gelişen bir sekonder beyin vezikülüdür.

Beynin cinselliği kontrol eden temel bölgesi hipotalamustur. Hipotalamus, cinsel fonksiyonların düzenlenmesinde kritik bir rol oynar ve cinsellikle ilişkili hormonların salınımını kontrol ederek cinsel dürtü ve arzuları etkiler. Bunun yanı sıra, cinsel uyarılma, istek, davranış ve tatmin gibi süreçler, limbik sistem, prefrontal korteks ve amigdala gibi beynin diğer bölgeleri tarafından da koordine edilir.

Piramidal hücreler, beyinde serebral korteks, hipokampus ve amigdala gibi bölgelerde yoğun bir şekilde bulunur. Serebral korteks: Piramidal hücreler, serebral korteksin 3., 5. ve 6. katmanlarında yer alır. Hipokampus: Öğrenme ve hafıza süreçlerinde önemli bir rol oynayan hipokampüste, özellikle CA1 ve CA3 bölgelerinde bulunur. Amigdala: Duygusal süreçlerin yönetildiği amigdala bölgesinde de piramidal hücreler yer alır. Ayrıca, piramidal hücreler, memelilerin prefrontal korteksinde ve kortikospinal yolda birincil uyarma birimi olarak bulunur.

Bazal ganglionlar, beynin orta kısmında, beyin yarımkürelerinin altında ve talamusun hemen yanında yer alır. Ana bileşenleri: kaudat çekirdek; merceksel çekirdek (globus pallidus); kara madde (substantia nigra); subtalamik çekirdek.

Ön beyin vezikülleri (prosensefalon) iki ana bölüme ayrılır: 1. Telensefalon. 2. Diensefalon. Ayrıca, ön beyin vezikülünün erken gelişim dönemlerinde optik vezikül adı verilen bir lateral divertikulum da oluşur.

Zeki insanların beyninin nasıl göründüğüne dair bazı bulgular şunlardır: Beyin hücreleri: Yüksek IQ'lu kişilerin beyin hücreleri, düşük IQ'lu kişilerin beyin hücrelerinden daha büyüktür. Beyin ritimleri: Daha yüksek IQ'ya sahip kişilerin beyin ritimlerinde, alfa ve beta dalgalarının her iki yarımkürede daha benzer olması gibi farklılıklar gözlemlenir. Beyaz madde: Edinburgh Üniversitesi'nden araştırmacılar, beyaz maddenin bütünlüğünün bilgi işleme hızı ve genel zeka ile doğrudan bağlantılı olduğunu bulmuşlardır. Ancak, zekanın tam olarak beyinde nerede ve nasıl göründüğüne dair kesin bir bilgi bulunmamaktadır. Bu tür araştırmalar, zekanın nöronlar düzeyinde incelenmesi konusunda önemli bir başlangıç noktası olarak kabul edilir.

Hipokampus, beynin temporal lobunda yer alan bir yapıdır. Ayrıca, tepki ve duygu fonksiyonları ile ilgili olan limbik sistemin bir parçasıdır.

Rolando fissürü (sulkus centralis), beynin ön lobunu (frontal lob) ve parietal lobu ayırır. Bu fissür, aynı zamanda beynin her iki yarım küresinde de bulunur ve onları korpus kallozumdan birleştiren büyük bir komisyonla birlikte iki yan hemisferden oluşur.

Lateral ventrikül ve atriumun birleştiği yer, trigonum collaterale veya atrium olarak adlandırılır.

Ara beyin (diensefalon) şu yapılardan oluşur: Talamus. Hipotalamus. Epitalamus. Subtalamus (pretalamus). Pretektum. Hipofiz bezinin arka lobu. Ayrıca, zona limitans intrathalamica, ara beyinde yapısal bir sınır ve sinyal merkezi oluşturur.

Vermis, serebellumun (beyinciğin) loblarında değil, serebellumun ortasında yer alan, iki yarım küreyi birbirine bağlayan yapıdır. Serebellumun lobları ise şu şekildedir: Ön ve arka loblar. Flokülonodüler lob. Vermis, serebellumun anatomik olarak beyin sapına bağlı olduğu yerde bulunur.

Diensefalon, beynin ön lobunda yer alır. Diensefalon, ara beyin olarak da bilinir ve talamus, hipotalamus, epitalamus, subtalamus ve pretektumdan oluşur.

Talamus, orta beyinde değil, ara beyindedir. Ara beyin, ön beyin ile orta beyin arasında bulunur ve epitalamus, talamus ve hipotalamus bölgelerini kapsar.

Rolando üçgeni, beyin yarım kürelerini enine ayıran derin bir yarık olan Rolando yarığının üst bölümünde yer alan motor merkezlerdir. Rolando yarığı, beyin yarım kürelerini enine olarak birbirinden ayıran yarıktır. Beyin yarım kürelerini birbirine bağlayan yapılar: Üstte nasırlı cisim; Altta beyin üçgeni.

Habenüler çekirdekler, memelilerde dorsal diensefalonda (ara beyin) yer alır ve epitalamusun bir parçasıdır. İki asimetrik yarıya ayrılır: Medial habenula (MHb). Lateral habenula (LHb). Habenüler çekirdekler, talamusun hemen üzerinde bulunur.

Telensefalon ve diensefalon, ön beynin alt bölümleridir. Telensefalon, düşünme, öğrenme, hafıza ve bilinç gibi karmaşık zihinsel işlevlerle ilgilidir. Diensefalon, talamus gibi önemli yapıları içerir ve vücuttaki duyusal bilgilerin işlenmesi, metabolizma düzenlemesi, açlık, susuzluk, vücut sıcaklığı kontrolü gibi birçok önemli işlevi düzenler. Ön beyin ayrıca prosensefalon, diensefalon ve telensefalon olarak üç alt bölüme ayrılabilir.

Hafıza, beyinde farklı bölgelerde depolanır: Hipokampus: Epizodik anıların oluştuğu ve kısa süreli hafızanın işlendiği yerdir. Neokorteks: Geçici olarak hipokampüste depolanan bilgilerin genel bilgi olarak aktarıldığı bölgedir. Amigdala: Anılara duygusal önem verir ve duygusal anıların kalıcı olmasında rol oynar. Bazal Ganglion: Motor becerilere dayalı örtük hafızanın merkezidir. Beyincik: İnce motor kontrolü ve motor öğrenme ile ilgili hafızayı depolar. Prefrontal Korteks: Kısa süreli ve çalışan hafızanın merkezidir. Yeni araştırmalara göre, hafıza aynı anda hem kısa süreli hem de uzun süreli hafıza bölgelerinde depolanır, ancak uzun süreli hafıza zamanla aktifleşir.