BakışAçısı

POV (Point of View), Türkçede "bakış açısı" anlamına gelir. Anlatım bağlamında POV, farklı türlerde kullanılabilir: Edebiyatta: Hikayenin bir karakterin gözünden aktarılması, okuyucunun duygusal bağ kurmasını sağlar. Film ve televizyon: Kamera, bir karakterin bakış açısından yerleştirilir ve izleyici, karakterle bütünleşir. Video oyunları: Oyuncu, oyun dünyasını bir karakterin bakış açısından deneyimler. Sosyal medya: Olay veya durumlar, belirli bir bakış açısından fotoğraf, video veya metin ile anlatılır.

Kendi ağzından anlatım, kahraman bakış açısıdır. Kahraman bakış açısında, anlatıcı olaydaki kahramanlardan biridir.

"Herkesin kendi doğrusu vardır" ifadesi, her insanın olayları ve durumları kendi bakış açısından değerlendirdiği ve farklı algılara sahip olduğu anlamına gelir. Bu deyiş, aynı zamanda herkesin kendi doğrusuna sahip çıktığı fikrini de ifade eder; çünkü herkes, bildiği doğruyu kendi penceresinden görür.

"Senin görme biçimin benim kimliğim değildir" ifadesi, bir kişinin kimliğinin başkalarının onu nasıl algıladığına bağlı olmadığını vurgulayan bir sözdür.

"Ümit Fakirin Ekmeği" ifadesi, toplumcu bakış açısını yansıtmaktadır. Bu ifade, genellikle yoksul insanların umutlarını ve beklentilerini ifade eder. Örneğin, Necati Cumalı'nın "Yağmurlarla Topraklar" adlı eserinde, köylünün umutlarını ve aydın bir figür olan Avukat Nihat'ın bu umutları nasıl etkilediğini ele alır. Ayrıca, "Ümit Fakirin Ekmeği" atasözü, psikolojik bir faktör olarak da değerlendirilebilir. Bu söz, insanların umut ederek sanal olarak karınlarını doyurduklarını ifade eder. Ancak, belirli bir eser veya bağlam belirtilmediği için daha spesifik bir bakış açısı vermek mümkün değildir.

Bakış açısı ve verilmek istenen mesajlar şu şekilde karşılaştırılabilir: Bakış açısı karşılaştırması. Verilmek istenen mesaj karşılaştırması. Örnek karşılaştırma: Metin 1: Kola, dünya üzerinde yaygın olarak kullanılan ve yaş aralığına bakılmaksızın birçok insan tarafından içilen bir içecektir. Metin 2: Sigara, sağlığa zararlı olmasına rağmen birçok insan bunu bile bile sigara kullanmaktadır. Bu metinlerin ortak özelliği, her ikisinin de bir soruna dikkat çekmesi ve okuyucuya mesaj vermesidir.

Hikayeye başlarken hangi bakış açısının kullanılacağı, yazarın tercihine bağlıdır. Türk edebiyatında üç temel bakış açısı bulunur: 1. Kahraman Anlatıcı (Birinci Şahıs Bakış Açısı). 2. Gözlemci Bakış Açısı (Üçüncü Şahıs Sınırlı Bakış Açısı). 3. İlahi (Tanrısal) Bakış Açısı. Ayrıca, çoğulcu bakış açısı da kullanılabilir; bu, tek bir anlatıcının esas olduğu eserde, olay örgüsünde yer alan kahramanlardan birkaçının da bakış açılarına yer verilmesi biçimidir.

Sait Faik Abasıyanık'ın "Dülger Balığının Ölümü" adlı öyküsünde anlatıcı bakış açısı kullanılmıştır. Öykü, bir kesit öyküsü olduğundan bir durum, bir an anlatılır ve zaman belirsiz bir çizgi izler.

POV çekim, "Point of View" (bakış açısı) ifadesinin kısaltmasıdır ve birincil bakış açısını yansıtan çekimleri ifade eder. Bu çekim tekniğinde, kadrajdaki tüm görseller kahramanın gözünden göründüğü için en gerçekçi çekim tekniklerinden biri olarak kabul edilir. Sosyal medyada ise POV, içerik üreticilerinin kendi bakış açılarıyla ve yorumlamalarıyla video paylaştıkları bir yöntem olarak kullanılır.

Çocuklar için Bakış Açısı Alma Testi (ÇBT) şu şekilde yapılır: 1. Algısal Bakış Açısı Alma: - Çocuğa, bahçede saklambaç oynayan çocukları gösteren bir resim verilir. - Resimde ebe olan bir çocuk ve saklanan iki çocuk (biri kız biri erkek) görülür. - Çocukla resimde gördükleri hakkında konuşulur. - Çocuğa, ebenin hangi çocukları gördüğü sorulur. - Değerlendirme: Eğer çocuk erkek çocuğunu görüyor, kız çocuğunu görmüyorsa "1" puan, kız çocuğunu görüyor, erkek çocuğunu görmüyorsa "0" puan verilir. 2. Bilişsel Bakış Açısı Alma: - Çocuğa, çeşitli olayları anlatan hikâye kartları gösterilir. - Kartlardaki olaylar çocuğa anlatılır. - Daha sonra kartlardan biri (can alıcı noktayı, olayın nedenini veya sonucunu içeren kart) çıkarılır. - Çocuğa, "Şimdi sınıfından bir arkadaşını buraya çağırsak, resimlere bakarak burada ne olduğunu sorsak, ne der?" diye sorulur. - Değerlendirme: Eğer çocuk, arkadaşı için belirli bir açıklama yaparsa "0" puan, yeni ve farklı bir şey söylerse "1" puan alır. 3. Duygusal Bakış Açısı Alma: - Çocuğa, mutlu olma, üzülme, kızma ve korkma gibi duyguları betimleyen resimler gösterilir. - Resimler karışık bir sırayla sunulur. - Araştırmacı, her bir resimde geçen olayı betimler ve çocuğa ana karakterin ne hissetmiş olabileceğini sorar. - Değerlendirme: Eğer çocuk, resimdeki ana karakterin duygusunu doğru ifade ederse "1" puan, yanlış ifade ederse "0" puan alır. ÇBT’den alınabilecek azami puan “24”, asgari puan ise “0”dır.

İçkinci bakış açısı, varlığın ilkesinin yine kendisi olduğunu ileri sürer ve hayatın anlamının bu dünyanın içinde aranması gerektiğini söyler. İçkinci felsefe ve teolojiler, insanın ve dünyanın doğasında var olan değer ve haysiyetini vurgular ve ilahi olanın dünyanın her alanında mevcut olduğunu savunur. İçkincilik, aynı zamanda, Doğu ve Batı gizemciliğinin bazı kollarının, tanrının dünyada mevcut olduğu görüşünü savunmasını da ifade eder. İçkinci bakış açısı, laisizmi içinde barındıran bir bakış açısı olarak da değerlendirilir. İçkincilikle ilgili daha fazla bilgi için felsefe.gen.tr sitesine başvurulabilir.

"Herkesin Dostu" adlı hikayede bakış açısı kahraman bakış açısıdır. Hikayedeki olaylar, birinci kişinin ağzından aktarılmıştır.

Karikatürde iki insanın ne anlattığına dair bilgi bulunamadı. Ancak, karikatürlerin genel olarak insan ve toplumla ilgili her türlü olayı konu alarak abartılı bir biçimde verdiği, düşündürücü ve güldürücü resimler olduğu bilinmektedir. Karikatürler, çeşitli mesajlar içerebilir, örneğin: Bakış açısı: Bir karikatür, kişilerin olayları kendi bakış açılarına göre yorumladığını ve bakış açısını değiştirmenin olayı farklı görmeyi sağlayabileceğini anlatabilir. İletişim: İnsanlar arasındaki iletişim ve birbirini anlama çabası, karikatürlerde insanların birbirine bakarak ve konuşarak iletişim kurmak istemesi olarak yansıtılabilir.

Kürk Mantolu Madonna romanında iki farklı anlatım biçimi bulunmaktadır: 1. Çerçeve anlatı: Romanın bu bölümünde, Raif Efendi'nin anlatıcılığında, Raif Efendi'nin yaşamının bir bölümü ve aşkı anlatılmaktadır. 2. İç anlatı: Raif Efendi'nin kendi yaşam öyküsünden bir kesiti aktardığı bu bölümde, onun iç dünyası ve Maria Puder'e olan aşkı detaylı bir şekilde işlenir. Romanda ayrıca birinci şahıs anlatımı ve iç monolog tekniği kullanılmıştır.

Orhan Kemal'in "Önce Ekmek" adlı hikayesinde bakış açısı, genellikle toplumcu gerçekçi bir perspektifle şekillenmiştir. Hikayeler, küçük insanların yaşam mücadelelerini, ekonomik zorlukları ve hayata tutunma çabalarını anlatır. Hikayelerde, samimi ve doğal bir dil kullanılmıştır. Yazar, sokak ağzı ve argodan yararlanarak, karakterleri kendi çevrelerinden seçmiştir. Bu da hikayelerin gerçekçi ve içten bir bakış açısıyla yazıldığını gösterir. Ayrıca, hikayelerde insana inanç ve direnme gücü vurgulanır. Yazar, kahramanların umutlu ve ışıklı taraflarını ön plana çıkararak, insana dair inancı besler. Sonuç olarak, "Önce Ekmek" hikayelerinde toplumcu gerçekçi ve insana odaklı bir bakış açısı hakimdir.

Yaşar Kemal'in "İnce Memed" romanında toplumcu gerçekçilik ve folklor anlayışı hakimdir. Başlıca bakış açıları: Mecbur insan: İnce Memed, zulme boyun eğmeyen, adaleti sağlamaya çalışan bir karakterdir. Eşkıya ve kurtarıcı: İnce Memed, bir eşkıyadan çok, çaresiz bırakılmış insanların umudu ve ayakta kalma direncidir. Trajedi: Memed'in hikayesi, sonuçları ne olursa olsun doğru bildiğini yapma çabası açısından trajik bir kahraman örneği olarak değerlendirilebilir. Yaşar Kemal, eserlerinde folklor öğelerine yer vererek toplumcu gerçekçilik ile folklor anlayışını harmanlamıştır.

Görünüşte kaç bakış açısı olduğu sorusuna net bir cevap vermek mümkün değildir, çünkü bakış açıları sayısızdır ve her bireyin kişisel deneyimleri, inançları ve değerleri bu açıları etkiler. Genel olarak üç ana bakış açısı kategorisi vardır: 1. Birinci şahıs bakış açısı. 2. İkinci şahıs bakış açısı. 3. Üçüncü şahıs bakış açısı.

Hakim (ilahi, tanrısal) bakış açısı, özellikle klasik romanlarda sıkça kullanılmıştır. Bu bakış açısıyla yazılan bazı romanlar: Küçük Ağa (Tarık Buğra); Eylül (Mehmet Rauf); Savaş ve Barış (Tolstoy).

Sırça Köşk öyküsünde anlatıcı bakış açısı kullanılmıştır. Öyküde ayrıca sembolik ve alegorik bir anlatım da bulunmaktadır.

Ömer Seyfettin'in "Diyet" adlı hikâyesinde ilahi (hakim) bakış açısı kullanılmıştır. Bu bakış açısında anlatıcı, karakterlerin iç dünyalarına, duygu ve düşüncelerine ayrıntılı şekilde yer vererek okuyucunun onlarla özdeşleşmesini sağlar.