Bağımlılık

"Eres mi Pasión" (2018) filmi, futbol fanatikliği yüzünden aşk hayatı, ailesi ve iş hayatı olumsuz etkilenen Pedro'nun hikayesini anlatıyor. Pedro, bu sorunun farkına varır ve futbol bağımlılığını yenmeye çalışır.

Fıtt sigara hakkında bilgi bulunamadı. Ancak, genel olarak sigara kullanımının sağlık açısından zararlı olduğu bilinmektedir. Sigara, içeriğinde bulunan binlerce kimyasal madde nedeniyle akciğerlerden başlayarak vücudun hemen her sistemine zarar verir. Sigara kullanımının bazı zararları: Kanser, kalp-damar hastalıkları, solunum yolu hastalıkları ve bağışıklık sistemi zayıflığı gibi ciddi sağlık sorunlarına yol açar. Pasif içicilik yoluyla çevredeki insanların sağlığını da tehdit eder. Diş ve ağız sağlığında bozulmalara, cilt yaşlanmasına ve kemik erimesi gibi durumlara neden olabilir. Sigara kullanımından kaynaklanan zararlardan korunmak için sigarayı bırakmak önemlidir. Sigara bırakma sürecinde profesyonel destek almak faydalı olabilir.

Opioid, haşhaş bitkisinde bulunan doğal maddelerden türetilen veya onları taklit eden bir ilaç sınıfıdır. Opioidlerin bazı özellikleri: Kullanım amacı: Tıbbi olarak öncelikle anestezi dahil ağrı kesici olarak kullanılırlar. Etki mekanizması: Santral sinir sistemi ve gastrointestinal sistemde bulunan opioid reseptörlerine bağlanarak etki gösterirler. Bağımlılık riski: Bağımlılık yapma özellikleri nedeniyle çoğu ülkede kontrollü maddelerdir. Türleri: Doğal opioidler: Morfin, kodein. Yarı sentetik opioidler: Eroin, hidromorfon, oksikodon. Sentetik opioidler: Fentanil, metadon.

Kahve içme isteğinin bazı nedenleri: Kafeine bağımlılık. Alışkanlık. Psikolojik etkiler. Sosyal etkenler. Fizyolojik ihtiyaçlar. Aşırı kahve tüketimi uyku problemleri, huzursuzluk, mide sorunları ve kalp problemlerine neden olabilir. Kahve içme isteğinin nedenlerinin belirlenmesi ve uygun bir çözüm için bir sağlık uzmanına danışılması önerilir.

Sosyal içme alışkanlığının bazı nedenleri: Psikolojik faktörler: Sosyal kaygı ve düşük öz güven gibi durumlar, topluluk içinde rahat hissetmek amacıyla alkol tüketimine yol açabilir. Sosyal çevre: Sosyal etkinliklerde alkol tüketmek, sosyal statüyü sürdürme veya dışlanma korkusunu bastırma işlevi görebilir. Kültürel normlar: Batı kültürlerinde "happy hour" gibi uygulamalar ve iş yemekleri gibi etkinlikler, alkolü sosyal etkileşimi artırıcı bir araç olarak sunar. Medya temsilleri: Diziler ve filmlerde alkolün rahatlatıcı ve bağ kurucu bir unsur olarak betimlenmesi, alkol tüketimini doğal bir sosyal davranış gibi kabul etmeye yönlendirebilir. Yaşam tarzı: Belirli bir sosyal ortamda içmeye başlamak, zamanla alışkanlığın artmasına neden olabilir. Sosyal içme alışkanlığının bağımlılık riskini artırabileceği ve bu durumun kontrol kaybı, yoksunluk belirtileri ve yaşam kalitesine olumsuz etkiler gibi belirtilerle kendini gösterebileceği unutulmamalıdır.

Bir insanın tüttürmesinin birkaç nedeni olabilir: Sigara veya benzeri tütün ürünlerini keyif için içmek. Antidepresan kullanmamak. Yatmadan önce dertleri ve dünyevi meseleleri bir kenara bırakıp rahatlamak. Tütün ürünlerinin kullanımı sağlık açısından zararlıdır.

Nucleus accumbens (NAcc), beynin limbik sistemi içinde bulunan ve özellikle ödül, motivasyon, zevk ve bağımlılık gibi davranışsal süreçlerin düzenlenmesinde kritik bir rol oynayan bir yapıdır. NAcc'nin bazı işlevleri: Ödül ve zevk: Tasty food, müzik veya övgü gibi keyifli şeyler deneyimlendiğinde aktifleşir. Pekiştirme öğrenimi: Hangi davranışların ödül getirdiğini öğrenmeye yardımcı olur ve bu davranışları tekrarlamayı teşvik eder. Motivasyon ve karar verme: Hedeflere ulaşma veya risklerden kaçınma konusundaki motivasyonu etkiler. Bağımlılık: Uyuşturucu kullanımı gibi alışkanlıklar, dopamin salınımını artırarak NAcc üzerinde güçlü bir etkiye sahip olabilir. NAcc'nin yapısı iki ana bölümden oluşur: Çekirdek (core): Hareket ve eylemle ilgili bölgelerle bağlantı kurar. Kabuk (shell): Duygusal ve limbik bölgelerle bağlantı kurarak duyguları ve motivasyonu işler.

Alkol ve madde bağımlılığı afiş yarışması, uyuşturucu madde kullanımının olumsuz etkilerini ortaya koymak ve farkındalık oluşturmak amacıyla düzenlenen bir yarışmadır. Bu tür yarışmalara örnek olarak, T.C. İçişleri Bakanlığı EGM Narkotik Suçlarla Mücadele Daire Başkanlığı tarafından üniversite öğrencilerine yönelik düzenlenen afiş yarışması ve Kültür ve Turizm Bakanlığı'nın "Bağımlılığa Karşı Sanatın Gücü" konulu "Genç Sanat: 5. Afiş Tasarım Yarışması" gösterilebilir. Ayrıca, Dokuz Eylül Üniversitesi İMYO tarafından "Bağımlılıkla Mücadele Afiş Yarışması" ve Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi tarafından düzenlenen "Sigara, Tütün Ürünleri, Alkol ve Madde Kullanımını Önleme Afiş, Broşür ve Slogan Yarışması" da bu kapsamda değerlendirilebilir.

Nikotin çeşitli amaçlarla kullanılır: Rekreasyonel kullanım: Nikotin, sigara, elektronik sigara, çiğneme tütünü, puro gibi ürünlerle keyif verici ve uyarıcı etkileri için kullanılır. Tütün bağımlılığı tedavisi: Nikotin bantları, sakızları ve spreyleri gibi ürünler, sigara bırakma sürecinde yoksunluk semptomlarını hafifletmek için kullanılır. Böcek ilacı: Nikotin, tarih boyunca ve günümüzde de böcek ilacı olarak kullanılmıştır. Nikotin, yüksek dozlarda zehirli olabilir ve ciddi sağlık riskleri taşır.

Sağlıklı yaşam ve bağımlılıktan korunma dersi, öğrencilere bağımlılık riskinden uzak bir yaşam sürmeyi, olumlu davranış değişiklikleri ve alışkanlıklar kazanmayı, kendini riskli ortam ve durumlardan korumayı öğreten okul temelli bir eğitim programıdır. Bu ders kapsamında öğrencilere kazandırılmaya çalışılan bazı beceriler şunlardır: Stresle başa çıkma. Olumsuz duyguları önleme. Kendini yönetme. Etkili iletişim. Eleştirel düşünme. Karar verme. Reddetme becerileri. Türkiye'de bu amaçla kullanılan bazı programlar şunlardır: Yeşilay Yaşam Becerileri Eğitim Programı (YYBE). TBM Eğitim Programı.

Yücel Kuran'ın "Beynimdeki Düşman" kitabı, bir madde bağımlısının gerçek yaşam öyküsünü anlatıyor. Kitapta, bağımlılığın bir hastalık olduğu ve bağışıklık kazanılamayacağı vurgulanırken, bağımlılıkla mücadelede umut ışığına tutunmanın önemi de ele alınıyor. Ayrıca, bağımlılıkla mücadele eden kişilere, düşmanlarıyla nasıl başa çıkabileceklerini bilmeleri için rehberlik etmeyi amaçlıyor.

Para bağımlısı olan kişiye "parabağımlısı" veya "parakolik" denebilir. Parabağımlılığı, kişinin maddi varlıklara aşırı derecede bağımlı hale gelmesi durumudur. Parakolik terimi ise, para bağımlısı olan kişileri tanımlamak için kullanılır ve bu kişilerin daha çok para kazanmak için her yolu denedikleri ve bu süreçte ahlaki değerleri göz ardı ettikleri ifade edilir.

Teknoloji bağımlılığına karşı mücadele eden bazı kurumlar: Bala İlçe Devlet Hastanesi: Birinci basamakta bilişim teknolojilerinin aşırı ve zararlı kullanımında çocuklara, gençlere ve yetişkinlere psikososyal destek ve danışmanlık hizmeti sunar. Yeşilay: Teknoloji bağımlılığı ile bilimsel yaklaşımlarla ve toplumsal farkındalık yaratarak mücadele eder. Orakder: Teknoloji bağımlılığı ile mücadele etmek amacıyla Yeşilay Bağımlılıkla Mücadele Mali Destek Programı kapsamında projeler hazırlar.

"Ayak bağımlısı" ifadesi, tıbbi bir terim değildir ve belirli bir bağımlılığı ifade etmez. Ancak, bağımlılık genel olarak bir maddenin veya davranışın ruhsal, fiziksel ya da sosyal sorunlara yol açmasına rağmen kullanımın sürdürülmesi durumu olarak tanımlanır. Bağımlılık, biyolojik, psikolojik, sosyal ve davranışsal boyutları olan bir rahatsızlıktır ve tedavi edilebilir, ancak nedenler ortadan kaldırılmadıkça nüks edebilir. Eğer bu ifade bir bağlam içinde kullanılıyorsa, daha fazla bilgi veya bağlam sağlanması gerekebilir.

Beyinde oyun oynama isteğinin oluşmasının bazı nedenleri: Psikolojik ve duygusal faktörler. Sosyal faktörler. Oyunun yapısı. Dopamin salınımı. Bu faktörler, bireyin günlük yaşamını, ilişkilerini ve akademik ya da mesleki performansını olumsuz etkileyecek bir oyun oynama alışkanlığına yol açabilir.

Sigaraya başlama nedenleri arasında şunlar bulunmaktadır: Toplumsal ve çevresel faktörler: özenti, gösteriş, taklit, özgürlük, macera; büyüklerle zıtlaşma, arkadaş ısrarı; bir gruba dahil olma kaygısı, imaj kaygıları; çevrede sürekli sigara içen kişilerin bulunması. Psikolojik nedenler: toplumdan kaçma eğilimi, ruhsal problemler; stresle baş etmede yetersizlik, özgüven azlığı; çeşitli kişilik bozuklukları ve ruhsal sorunlar. Genetik faktörler: genetik olarak bağımlılığa yatkınlık. Diğer nedenler: kötü olaylar yaşama; kilo almamak gibi kişisel nedenler.

Telefon bağımlılığının kaç günde geçeceği, kişinin bağımlılık seviyesine ve uyguladığı tedavi yöntemlerine bağlı olarak değişir. Telefon bağımlılığından kurtulmak için aşağıdaki adımlar atılabilir: Süre sınırı koymak. Dijital detoks uygulamak. Alternatif aktiviteler bulmak. Gerçek sosyal etkileşimlere zaman ayırmak. Teknolojiyi daha bilinçli kullanmak. Eğer bağımlılık ciddi bir şekilde yaşamı etkiliyorsa, profesyonel yardım almak da önemlidir.

"Beklenmedik Dönüş" filminin konusu hakkında bilgi bulunamadı. Ancak, "beklenmedik dönüş" kavramı, edebiyat, sinema ve popüler kültürde karakterlerin veya olayların beklenmedik bir şekilde değişmesi durumunu ifade eder. Bazı filmlerde beklenmedik dönüş örnekleri: "Arrival". "The Prestige". "Ex Machina".

Temas bağımlısı, sürekli fiziksel temasa ihtiyaç duyan ve temas eksikliği durumunda huzursuzluk, anksiyete veya depresyon gibi belirtiler yaşayan kişidir. Bu bağımlılık, kişinin sosyal ve duygusal yaşamını olumsuz etkileyebilir. Temas bağımlılığının bazı nedenleri: Çocukluk döneminde sevgi ihtiyacının karşılanmaması. Kaygı bozukluğu. Düşük özsaygı ve güvensizlik. Geçmiş travmalar. Temas bağımlılığı, psikolojik bir hastalık olarak kabul edilir ve tedavisi uzman psikologlar ve psikiyatristler tarafından uygulanır.

Prof. Dr. Kültegin Ögel, Özel Moodist Hastanesi'nde Medikal Direktör olarak görev yapmaktadır. Ögel, bağımlılık alanında dokuz kitap yazmış, Dünya Sağlık Örgütü, UNICEF, Avrupa Birliği gibi kuruluşlarda ve çeşitli bakanlıklarda danışmanlık görevlerinde bulunmuştur.