AvrupaTarihi

Jean Monnet, Avrupa entegrasyonunun önemli bir mimarı olarak kabul edilir ve aşağıdaki nedenlerle önemlidir: 1. Avrupa Kömür ve Çelik Topluluğu'nun Kuruluşu: 1950 yılında sunduğu plan, Avrupa Kömür ve Çelik Topluluğu'nun kurulmasına yol açtı. 2. Rasyonel Planlama ve İşbirliği: Monnet, ekonomik sorunların çözümünde rasyonel planlama ve kurumlar aracılığıyla işbirliğini savundu. 3. Uzun Vadeli Vizyon: Monnet, Avrupa'nın siyasi ve ekonomik birliğini hedefleyen uzun vadeli bir vizyon geliştirdi ve bu vizyonu hayata geçirmek için çalıştı. 4. Etkisi Devam Ediyor: Kurduğu yapılar ve önerdiği ilkeler, günümüzde Avrupa Birliği'nin temel taşlarını oluşturur.

1930-1940 yılları arasında tarih ders kitaplarında ağırlıklı olarak Türk Tarih Tezi ve Hümanist akım etkileri görülmüştür. Türk Tarih Tezi kapsamında ders kitaplarında: Türklerin üstün bir uygarlığa sahip olduğu ispatlanmaya çalışılmıştır. Tarih, milliyetçi bir söylemle yazılmıştır. Osmanlı dönemi eleştirilmiş, Türklüğe ve Anadolu'ya vurgu yapılmıştır. Hümanist akım etkisiyle ise: Anadolu'nun medeniyetlerin çıkış noktası olduğu vurgulanmış, Latin-Grek uygarlığına önem verilmiştir. Bu dönemde işlenen diğer konular arasında: Cumhuriyet devrimi tarihi; Milli kurtuluş mücadelesi; Türk milli devletinin kuruluşu; İstiklal Savaşı sonrası inkılap ve ıslahat süreçleri yer almaktadır.

İmparatorlukların en uzun yüzyılda savaştığı devletler arasında şunlar yer alır: 1. Roma ve Pers İmparatorlukları: MÖ 54'ten 628'e kadar süren Roma-Pers Savaşları. 2. İspanya ve Portekiz ile Müslüman Mağrip: İber Haçlı Seferleri, yüzyıllar süren bir çatışma. 3. İngiltere ve Fransa: 1337-1453 yılları arasında süren Yüzyıl Savaşları. 4. Osmanlı İmparatorluğu: 653 yıl boyunca çeşitli Avrupalı güçlerle yapılan savaşlar.

Elias'ın Uygarlık Süreci Teorisi, Alman sosyolog Norbert Elias tarafından ortaya konan, Avrupa tarihini yaklaşık olarak MS 800'den 1900'e kadar kapsayan ilk açık uygarlık analizi ve teorisidir. Teoriye göre, uygarlık süreci, insan davranışında derin bir değişiklikle sonuçlanır ve bu değişim şu şekilde gerçekleşir: 1. Devletin Sosyogenezi: Devletin sosyal gelişimi iki yöne sahiptir: zihinsel ve politik. 2. Modern Devletin İnşası: Orta Çağ savaşçısından, 19. yüzyılın sonundaki sivil adama geçiş. 3. Sosyal Normların Evrimi: Şiddet, cinsel davranış, bedensel fonksiyonlar, sofra adabı ve konuşma biçimleri gibi alanlarda artan utanç ve tiksinti eşikleri. Elias, bu sürecin, bireylerin duygusal ve davranışsal kontrollerinin artmasıyla da ilişkili olduğunu vurgular.

1207 yılında birkaç önemli olay meydana gelmiştir: Mevlâna Celâleddin-i Rumi'nin doğumu. III. Henry'nin doğumu. Antalya'nın fethi. Xin Qiji'nin ölümü.

VakıfBank Kültür Yayınları'nın "Erken Modern Avrupa Tarihi 1" kitabı, Ortaçağ'ın sonlarından 19. yüzyılın başlarına kadar Avrupa'nın toplumsal ve iktisadi tarihini ele almaktadır. Kitapta işlenen konular arasında: - Demografik değişimler ve şehirlerin ve kırsalın dönüşümü. - Sosyal düzen ve yapıların farklılaşması ile aile ve hanelerin toplumsal rolleri. - Bireysel kimlik, benlik ve faillik gibi modernliği tanımlayan kavramların erken modern kökleri. - Tüketim alışkanlıkları ve maddi yaşam şartları. - Tarım toplumunun feodal yapılardan evrilmesi ve kapitalizmin oluşumu. Ayrıca, kitapta ulaşım, iletişim, matbaa ve kâğıt teknolojileri gibi konular da incelenmektedir.

Avrupa tarihinin başlangıcını belirlemek için kesin bir isim vermek mümkün değildir, ancak bazı önemli dönüm noktaları şunlardır: Roma İmparatorluğu'nun Kuruluşu. Kavimler Göçü. Batı Roma İmparatorluğu'nun Çöküşü.

Osmanlı Devleti, Paris, Londra ve Viyana gibi Avrupa'nın başkentlerine Avrupa'yı daha yakından tanımak ve Avrupa'daki gelişmeleri izlemek amacıyla geçici elçiler göndermiştir.

Şarlken (V. Karl), 24 Şubat 1500 tarihinde Belçika'nın Gent şehrinde doğmuş, Kutsal Roma İmparatoru, İspanya Kralı ve Habsburg Hanedanı'nın lideridir. Hayatı: - Eğitim: Babası erken yaşta ölünce ve annesi akıl hastası olunca halası Prenses Margaret tarafından eğitildi. - İmparatorluk: 1519'da büyükbabası I. Maximilian'ın ölümü üzerine Kutsal Roma İmparatoru oldu. - Savaşlar: Osmanlı İmparatorluğu, Fransa Krallığı ve Protestanlarla uzun yıllar savaştı. - Son Dönemler: 1556'da tahttan çekildi, İspanya'yı oğlu II. Felipe'ye, Avusturya'yı ise kardeşi Ferdinand'a bıraktı.

1739 Belgrad Antlaşması'nın bazı maddeleri: Avusturya ile antlaşma: Avusturya, Pasarofça Antlaşması ile aldığı Sırbistan, Belgrad, Küçük Eflak ve Bosna'daki sınır bölgelerini geri verecek. Antlaşma 27 yıl geçerli olacak. Rusya ile antlaşma: Rusya, Kırım ve Eflak'tan çekilecek. Azak Kalesi yıkılacak ve çevresi boşaltılacak. Rusya, Karadeniz'de savaş ve ticaret gemisi bulundurmayacak. Rus Çarı, protokol bakımından Avusturya ve Fransa kralına denk sayılacak. Kabartay bölgesi tarafsız bölge olarak kabul edilecek. Ayrıca, antlaşmanın eki niteliğinde Niş Antlaşması da imzalandı.

Ferdinand 1 ve 2 farklı kişilerdir çünkü bunlar farklı zaman dilimlerinde yaşamış ve farklı unvanlara sahip olmuşlardır. - Ferdinand 1, 1458-1494 yılları arasında Napoli Kralı olarak hüküm sürmüş bir Trastamara hanedanı üyesidir. - Ferdinand 2 ise 1578-1637 yılları arasında yaşamış, Habsburg Hanedanı'ndan Avusturya Arşidükü ve Kutsal Roma Cermen İmparatoru'dur.

Saksonya toprakları, tarih boyunca çeşitli dönemlerde farklı güçler tarafından fethedilmiştir: 1. Almanlar: 6. yüzyıldan itibaren Saksonya, Almanlar tarafından fethedilmeden önce Slavlar tarafından iskan ediliyordu. 2. Şarlman: 8. yüzyılın sonlarında Frank Kralı Şarlman'ın egemenliğine giren Saksonlar, Hıristiyanlık'ı kabul ettiler. 3. Billung Ailesi: 961'de Saksonya Düklüğü'nü ele geçiren Billunglar, bölgeyi güçlendirerek Hıristiyanlık'ın önemli bir yayılma merkezi haline getirdiler. 4. Prusya ve Avusturya: 18. yüzyılda Saksonya, Prusya ve Avusturya'nın siyasi baskısına maruz kaldı ve bu güçler tarafından fethedildi. 5. Napolyon: 1806'da Napolyon, Saksonya'yı ele geçirerek burayı bir krallık haline getirdi.

Lombardlar ve Gotlar aynı etnik grup değildir. Lombardlar, 6. yüzyılda İtalya'nın kuzeyine yerleşen Cermen kökenli bir kabiledir.

Aydınlanma Çağı ve Reform arasındaki temel farklar şunlardır: 1. Aydınlanma Çağı: - Zaman: 17. yüzyılın sonlarından 18. yüzyılın sonlarına kadar olan dönemi kapsar. - Odak: Felsefe, bilim ve politikada yeni yaklaşımları içerir. Aklın kullanımı ile doğru bilgiye ulaşılabileceği fikri temel alınır. - Etkileri: Bilimsel ve teknolojik gelişmelerin yanı sıra, siyasi ve sosyal reformları da içerir. Örneğin, eğitim, adalet ve yönetim sistemlerinde değişiklikler yapılmıştır. 2. Reform: - Zaman: 16. yüzyılda başlamış ve 17. yüzyıla kadar devam etmiştir. - Odak: Katolik Kilisesi'nde yapılan düzenlemeler ve dini değişimlerdir. Özellikle kilisenin bozulması ve din adamlarının çıkar odaklı davranışları nedeniyle ortaya çıkmıştır. - Etkileri: Avrupa'da mezhep birliğinin parçalanması, mezhep çatışmalarının başlaması ve kilisenin kendini yenilemesi gibi sonuçlar doğurmuştur. Özetle, Aydınlanma Çağı daha geniş bir dönemi kapsar ve akıl, bilim ve hoşgörüyü teşvik ederken; Reform, özellikle dini değişimlere ve kilisenin yeniden düzenlenmesine odaklanır.

Osmanlı Devleti'nin 17. yüzyılda Doğu ve Batı'da en çok irtibat kurduğu devletler şunlardır: Doğuda: 1. İran (Safeviler): Osmanlı Devleti, doğuda en çok Safevilerle mücadele etmiştir. Batıda: 1. Avusturya: Osmanlı-Habsburg rekabeti bu dönemde yoğunlaşmıştır ve iki devlet arasında birçok savaş yaşanmıştır. 2. Rusya: Karlofça Antlaşması ile Osmanlı, batıdaki en büyük toprak kaybını yaşamış ve Rusya ile ilişkiler de bu dönemde önemli hale gelmiştir. 3. Venedik ve Lehistan: Osmanlı Devleti, bu devletlerle de çeşitli antlaşmalar ve savaşlar yapmıştır.

18. yüzyılda Osmanlı Devleti'nin dış politikası, Karlofça ve İstanbul antlaşmaları ile kaybedilen toprakları geri almak üzerine kuruluydu. Bazı önemli dış politika olayları: 1711 Prut Antlaşması: Osmanlı Devleti, Rusya ile yaptığı savaşta zafer kazanarak kaybettiği yerleri geri aldı. 1718 Pasarofça Antlaşması: Osmanlı, toprak kaybetmeye başladı ve elindeki toprakları korumaya yönelik bir politika izlemeye başladı. 1792 Yaş Antlaşması: Osmanlı, ilk kez sürekli bir elçi gönderdi. Bu dönemde Osmanlı Devleti, Batı tarzında ıslahatlar da yaptı.

AYT'de "Değişim Çağında Avrupa ve Osmanlı" konusu kapsamında yer alan bazı konular şunlardır: Rönesans; Reform; Din savaşları; Vestfalya Antlaşması; Siyasi, sosyal ve ekonomik dönüşüm; Merkantilizm; Coğrafi keşifler; Osmanlı Devleti'nin ekonomisi; İlk Türk matbaasının kurulması; Geçici elçiliklerin açılması. Ayrıca, 2025 yılı için AYT tarih konuları arasında "Değişim Çağında Avrupa ve Osmanlı" konusu yer almaktadır. Konuların tam listesine ve soru dağılımına zirve.io ve kopilotrehberlik.com sitelerinden ulaşılabilir.

Yakın Çağ Avrupa tarihi, Fransız İhtilali ile başlar.

"Prince" kelimesi, Avrupa hanedanlarında kral olmayan erkek üyelere verilen genel soyluluk unvanı olduğu için "prens" anlamına gelir.

Viyana Kongresi'nin temel ilkeleri şunlardır: 1. Meşruiyet İlkesi: Fransız Devrimi ve Napolyon Savaşları sırasında tahtlarından edilen monarşiler ve hükümdarlar, hak ettikleri yerlere geri getirilmelidir. 2. Güç Dengesi İlkesi: Avrupa'da büyük güçlerin birbirlerine üstünlük kurmalarını engelleyerek kalıcı barışın sağlanması amaçlanmıştır. Diğer önemli ilkeler ise şunlardır: - Milliyetçilik Hareketlerinin Engellenmesi: Milliyetçilik akımlarına karşı çıkılmış ve her türlü demokrasi hareketi engellenmeye çalışılmıştır. - Avrupa'nın Yeniden Düzenlenmesi: Avrupa haritası ve sınırlar, eski haline döndürülerek yeniden düzenlenmiştir.