Atasözleri

"İnsan, yapacağı işte yalnız kendi gücüne güvenmelidir, başkasının yardımını bekler ve buna güvenirse hayal kırıklığına uğrar" ifadesi, "kimseden kimseye hayır yok (gelmez)" atasözünü tanımlar. Bu atasözü şu şekilde tam olarak ifade edilir: "Kimseden kimseye hayır yok (gelmez). İnsan, yapacağı işte başkasının yardımına güvenirse, hayal kırıklığına uğrar. Bu bakımdan bir işe girerken kendine dayanmalı, kendi gücüne güvenmelidir".

"Bir elinde on marifet" ifadesi, "on parmağında on marifet" deyiminin yanlış yazılmış hali olabilir. On parmağında on marifet deyimi, çok becerikli, elinden her iş gelen, elini attığı her işi başarıyla sonuçlandıran kimse anlamına gelir.

Emek olmadan yemek olmaz atasözü ile ilgili bazı örnekler: Eğitim ve kariyer: Bir öğrencinin başarılı bir sınav sonucunu elde etmek için aylarca ders çalışması gerekir. Spor ve sağlık: Bir sporcunun madalya kazanması, düzenli antrenmanlar ve fedakarlıklar sonucu gelir. Aile ve ilişkiler: Mutlu bir ilişki veya aile hayatı, iletişim ve çaba gerektirir. İş hayatı: Bir girişimcinin başarılı bir iş kurması, piyasa araştırması, risk alma ve uzun saatler çalışma ile olur.

"Kel dostuna 'Ya benim gibi ol, ya da saçını yol' demiş" atasözü, biriyle arkadaşlık eden kişinin, onunla her konuda uyum içinde olmaya çalıştığını ifade eder.

"Atın teri kurumadan" ifadesi bir atasözü değildir. Ancak, "alın teri kurumadan" ifadesi, işçiye emeğinin karşılığı zamanında ve hakkıyla verilmelidir anlamına gelen bir atasözüdür. Bazı alın teri ile ilgili atasözleri: Emek olmadan yemek olmaz. Ne ekersen, onu biçersin. Alın teri kurumadan hakkını ver. Alın teri helaldir, ekmeğin yedirir.

"Edebim el vermez edepsizlik edene, susmak en güzel cevap edebi elden gidene" sözü, edepsiz insanlara karşı susmayı tercih etmek gerektiğini ifade eder. Bu söz, Yunus Emre'ye atfedilmektedir. Açıklaması şu şekildedir: "Edebim el vermez" ifadesi, "Vicdanım el vermez" anlamına gelir. Edepsizlik eden, haddini bilmez insanlara karşı aynı şekilde karşılık vermek yerine susmayı tercih etmek gerektiği anlatılır. Susmanın, edepsiz kendini üstün gören kişilere verilebilecek en güzel cevap olduğu belirtilir.

"Eski çamlar bardak oldu" deyimi, şartların değiştiğini, devirlerin farklılaştığını, eski durumların ve tutumların artık geçerli olmadığını ifade eder. Bu deyim, aynı zamanda bir hüznü, eskinin özlemini, geçen zamanın getirdiği kaçınılmaz değişimleri veya dönüşümleri anlatmak için de kullanılabilir. Bir örnek cümle: "Sen uyuyorsun, eski çamlar bardak oldu." Deyimin kökeni, kesilen çam ağaçlarından yapılan su kaplarına dayanır.

Atasözleri ve deyimlerin çalışma kağıdı oluşturmak için aşağıdaki kaynaklardan faydalanabilirsiniz: turkceci.net sitesinde, 8. sınıf Türkçe dersi için deyimler ve atasözleri konularına ilişkin çalışma kağıtları bulunmaktadır. tr.pinterest.com sitesinde, deyimler ve atasözleri etkinlikleri için çeşitli fikirler mevcuttur. sonerhoca.net sitesinde, 3. sınıf atasözleri ve deyimler için etkinlik ve çalışma kağıdı sayfaları PDF formatında sunulmaktadır. yumpu.com sitesinde, atasözleri ve deyimler çalışma kağıdı örnekleri yer almaktadır. turkcedersi.net sitesinde, 6. sınıf için indirilebilir atasözleri ve deyimler çalışma kağıdı bulunmaktadır. Bu kaynaklardan ilham alarak kendi çalışma kağıtlarınızı oluşturabilirsiniz.

"Bilmedin kadrimi, vermedin kıymet" ifadesi, "Bilemedim Kadrini Kıymetini" türküsünün bir dizesi olabilir. Ayrıca, "kadir kıymet bilmemek" deyimi, iyilik yapan birinin kıymetini bilmemek, nankörlük etmek, vefa göstermemek anlamlarına gelir.

"Ekmek, su, aş bulmak gecikebilir. Temele taş bulmak gecikebilir. Devlete baş bulmak gecikebilir. Adalet gecikmez tez verilmeli" sözü, zor şartlar altında bile adaletin gecikmemesi gerektiğini ifade eder. Bu söz, aynı zamanda "Ya devlet başa ya kuzgun leşe" deyimine atıfta bulunur ve girişilen bir işte şartlar ne kadar zor olursa olsun, mücadele edilerek başarıya ulaşılması gerektiğini anlatır. Sözün sahibi, şair Niyazi Yıldırım Gençosmanoğlu'dur.

"Emek olmadan yemek olmaz" atasözü mecaz değildir, gerçek anlamıyla kullanılır. Bu atasözü, herhangi bir sonucun, ürünün veya başarının elde edilmesi için mutlaka çaba, çalışma ve emek sarf edilmesi gerektiğini ifade eder.

"Açken sen sen değilsin" ifadesi, bir reklam sloganı olup, Snickers'a aittir. Ayrıca, bu söz, bilimsel bir temele de dayanmaktadır: Açlık sırasında kandaki glikoz seviyesi düşer ve bu durum, sinirlilik, öfke ve saldırganlık gibi olumsuz duygulara yol açabilir. Bazı kullanıcılar, bu sözün tam tersinin de doğru olabileceğini düşünmektedir; aç bir hayvanın daha gerçekçi davranışlar sergilediği, tok bir hayvanın ise daha uysal hale geldiği görüşü bulunmaktadır.

"Ateşle barut yan yana durmaz" atasözü, ateş ve barutun bir arada bulunması durumunda her an patlama olabileceği anlamına gelir.

"Kişinin kendine ettiğini, cümle âlem bir yere gelse edemez" atasözü, kişinin kendi vicdanına ve iç dünyasına yaptığı muameleyi dünyada başka hiçbir güç veya kişinin değiştiremeyeceği anlamına gelir. Bu atasözü, insanların kendi içsel değerlerine ve vicdanlarına uygun şekilde hareket etmeleri gerektiğini vurgular. Ayrıca, tedbirsizlik nedeniyle yapılan yanlış bir hareketin kişiyi çok zor bir duruma sokacağını ve bu tür bir kötülüğü başkalarının yapamayacağını ifade eder.

"Beyaz giyenin kış günü üşümez" ifadesi, yanlış bir kullanımdır. Doğru ifade, "zürefanın düşkünü, beyaz giyer kış günü" atasözüdür. Atasözünün anlamı: Daha önce iyi bir durumda olan kişi, bu konumunu kaybettiğinde uygun olmayan, yersiz davranışlarda bulunur. Örneğin, işini kaybedip gelir kaybı yaşayan bir kişi, hala lüks harcamalar yapmaya devam ederse, bu durum "zürefanın düşkünü, beyaz giyer kış günü" olarak yorumlanabilir.

"Ayağını yorganına göre uzat" atasözü, genellikle ekonomik anlamda kullanılır ve kişinin maddi durumuna veya sahip olduğu imkanlara uygun şekilde davranması gerektiğini ifade eder. Atasözünün kullanımına örnek bir cümle: "Ev alacaksan ayağını yorganına göre uzat. (Yani gereksiz borca girerek ev alma)". Ayrıca, "soru ayağını yorganına göre uzat" şeklinde bir atasözü daha vardır.

"Bilgi bilmez kişinin ardına düşme, aç, sefil, çıplak ve yurtsuz kalırsın" sözü, Türk Bilge Kağan'a aittir. Bu söz, Yusuf Tuna'nın "Bilge Kağan'ın Türk'e Öğüdü" adlı şiirinde de yer almaktadır.

"Güzele ne yakışmaz (yaraşmaz)" atasözü, güzelin ne giyerse giysin ona yakışacağı anlamına gelir. Bu atasözü, "güzele kırk günde doyulur, iyi huyluya kırk yılda doyulmaz" veya "güzel hatırı için güzel olmak" gibi diğer atasözleri ve deyimlerle birlikte kullanılabilir.

"Sakla sakla" ifadesi, farklı bağlamlarda farklı anlamlar taşıyabilir. Örneğin, tiyatro alanında "Sakla Saklan" adlı bir tiyatro oyunu bulunmaktadır. Ayrıca, "sakla samanı gelir zamanı" atasözü de bir anlam taşır.

"Taş kötülük durma haline gelmiş tek almakta olmakta olacak" ifadesinin ne anlama geldiğine dair bir bilgi bulunamadı. Ancak, "taş" ve "kötülük" kelimelerinin geçtiği bazı atasözleri ve anlamları şu şekildedir: Taş atana sen ekmek at: Biri sana kötülük yapmaya kalktığı zaman sen ona sevgi göster, yumuşak davran ve iyilikle karşılık ver; o da utanır ve bu niyetinden vazgeçer. Taş yerinde ağırdır: İnsanın değeri en iyi kendi çevresinde bilinir. Taşa çıkan keçinin ağaca çıkan oğlağı olur: Küçükler büyüklerden gördüklerini taklit ederler. Taşlarsan deliyi, başına kapla çeliği: Deli veya dengesiz bir kişiye zarar vermenin veya onu kışkırtmanın sonucunda kişi büyük tehlikelerle karşı karşıya kalabilir. Ayrıca, dini literatürde kötülüğün varlığı ve Tanrı'nın adaleti konusu da ele alınmaktadır.