Atasözleri

"Boş çuval ayakta durmaz" atasözü, üç farklı anlama gelebilir: 1. Karnı doymayan kimse, iş yapamaz, çalışamaz. 2. Beceriksiz, deneyimsiz, bilgisiz kimse bir işte tutunamaz. 3. Gerçeklerden uzak, temelsiz düşünce ya da planlarla sonuca ulaşılamaz.

"Islanmayanın korkusu olmaz" sözü, bir atasözü değildir. Ancak, "ıslanmışın yağmurdan korkusu olmaz" atasözü, daha önce bir zarara uğramış kimsenin, kendisine aynı zararı verecek şeyden korkmayacağı anlamına gelir. Bu atasözü, Sayın Egemen Bağış tarafından 25 Haziran 2013 tarihinde yapılan bir konuşmada kullanılmıştır.

En sıradışı atasözü olarak değerlendirilebilecek bazı örnekler şunlardır: Azimli sıçan duvarı deler. Kork aprilin beşinden, öküz ayırır eşinden. Çok güvendiğin dost, karına emanettir. Anlayana. Tedbirsiz abdest bozmaya oturan, domala domala taş arar. Sağ kuşun eti yenmez. Atasözlerinin sıradışılığı kişisel tercihlere göre değişebilir.

"Sırça köşkte oturan komşusuna taş atmamalı" atasözü, kimseye ait bir söz olmayıp, anonimdir. Bu atasözü, TDK'ye göre "insan kendinde herhangi bir kusur varken başkalarını aynı kusurla suçlamamalıdır" anlamına gelir. Ayrıca, Nurettin Sevim'in "Sırça Köşk" adlı bir şiiri de bu ifadeyi içerir.

"Aceleci sinek süte düşer" atasözü, çabuk ve acele yapılan işlerin fazla yarar getirmediğini, düşünüp taşınmadan verilen kararların faydadan çok zarar getireceğini ifade eder. "Acele ile yürüyen yolda kalır" atasözünün anlamı ise bulunamamıştır. Örnek kullanım: "Her konuda hiçbir şey bilmemesine rağmen konuşan arkadaşım, boşuna dememişler 'aceleci sinek süte düşer'".

"Dostun attığı taş baş yarmaz" atasözü, gerçek dostlardan gelen en ağır sözlerin bile incitici olmadığını, çünkü dostların iyiliğimizi düşünerek hareket ettiğini ifade eder. Dostlarımız, bizi yanlışlardan korumak ve daha iyi bir hale getirmek için yapıcı eleştirilerde bulunurlar.

30 atasözü ve anlamları hakkında bilgi bulunamadı. Ancak, bazı atasözleri ve anlamları şu şekildedir: Ateş olmayan yerden duman çıkmaz. Gülme komşuna, gelir başına. Akıl akıldan üstündür. Her işin başı sağlık. İşleyen demir pas tutmaz. Atasözleri ve anlamları hakkında daha fazla bilgi için aşağıdaki kaynaklar kullanılabilir: ebeveynakademisi.trtcocuk.net.tr; milliyet.com.tr; dilbilgisi.net; cnnturk.com; iienstitu.com.

Temiz çevre ile ilgili bazı atasözleri ve deyimler: Atasözleri: "Temiz çevre istiyorsan, önce kendi kapının önünü süpür". "Bağa bak üzüm olsun, yemeye yüzün olsun". "Bakarsan bağ, bakmazsan dağ olur". "Bir avuç altının olacağına bir avuç toprağın olsun". Deyimler: "Bal dök yala" (bir yerin çok temiz olması durumu). "Toz bırakmamak" (çok detaylı temizlemek). "Temize havale etmek" (bir şeyi yok etmek).

"Kuyruğu kısık it" ifadesi, "garip itin kuyruğu kıçına kısık olur" atasözünde geçer. Bu atasözünün anlamları şunlardır: Güçsüzlük ve zayıflık: Garip, etrafında koruyup kollayanı olmadığı için güçsüz ve zayıftır. Dikkatli olma: Gurbette yaşayan kişilerin, yabancı yerlerde bilmedikleri işlere bulaşmamaları ve dikkatli davranmaları gerekir. Ayrıca, "kuyruğunu kıstırmak" deyimi, birini güç bir duruma düşürmek anlamına gelir.

"Viraneler var" ifadesi, "Harabat ehlini hor görme, zakir defineye malik viraneler var" sözünden bir alıntıdır. Bu söz, yoksul veya zor durumda olan insanları küçümsemememiz gerektiğini vurgular. Ayrıca, "defineye malik viraneler" terk edilmiş veya harabe hale gelmiş olan yapılar ya da alanlar olarak da tanımlanabilir.

Bardağı taşıran son damla deyimi, sabır tüketen, aşırı davranış veya durumu ifade eder. Bu deyimin cümle içinde kullanımına örnek olarak şunlar verilebilir: "Yaptığın bu hata, bardağı taşıran son damla oldu." "Bardağı taşıran son damladan sonra sert tepki aldı." "Bana attığı 'istemiyorum' mesajı bardağı taşıran son damlaydı, boşandık gitti."

Ev gibi hissedilen yerler kişiden kişiye değişebilir. Bazı insanlar için ev gibi hissedilen yerler şunlardır: Arkadaşın evi. Kafe veya iş yeri. Ayrıca, Fransız filolog ve felsefeci Barbara Cassin'in de belirttiği gibi, insan her zaman evinde hissetmeyebilir; ancak evinden uzaktayken bazı yerler ona evi gibi gelebilir.

"Ağır yongayı yel kaldırmaz" atasözü, davranışları ölçülü, sözleri yerinde, temkinli ve ağırbaşlı olan insanlara dış etkenlerin, niyeti bozuk kimselerin kolay kolay zarar veremeyeceği anlamına gelir. Yonga: Kesilen ağaçtan çıkan parça.

Barış Manço'nun "Nane Limon Kabuğu" şarkısında geçen bazı atasözleri şunlardır: Bir çiçekle bahar olmaz. Can pazarı bu oyun olmaz. Zürefanın düşkünü beyaz giyer kış günü. Evdeki hesap çarşıya uymaz. Dizini dövmek. İğneyi kendine, çuvaldızı başkasına batırmak. Ayrıca, "Altın yere düşmekle pul olmaz" ve "Gönül ferman dinlemez" gibi atasözleri de şarkıda geçmektedir.

"Taşa tohum ekilmez imiş" sözü, Âşık Seyrani'ye aittir. Bu dize, "Eski Libas" adlı türkünün bir parçasıdır.

"Kırk bir (buçuk) kere maşallah!" deyimi, "pek çok, binlerce kez nazar değmesin!" anlamında kullanılır.

"İnsan yalanı avuç avuç içer de, bir damla gerçeği yutamaz" sözü, Victor Hugo'ya aittir. Ayrıca, bu söz Dinçer Dayı'nın "Herşey Yalan!" adlı şiirinde de yer almaktadır.

"Yedi kere düş, sekiz kere kalk" atasözü, hayatta karşılaşılan zorluklara karşı pes etmemeyi ve her düşüşten sonra yeniden ayağa kalkmayı ifade eder. Bu atasözü, başarısızlıkların kişiyi tanımlamadığını, önemli olanın bu başarısızlıklardan sonra gösterilen çaba olduğunu vurgular. Japon kültüründe dayanıklılık, azim ve sabır bir yaşam felsefesine dönüşmüştür.

"Akıl yaşta değil baştadır" atasözü, bir kişinin yaşının değil, sahip olduğu bilgi, deneyim ve akıl ile değerlendirilmesi gerektiğini ifade eder. Bu atasözü, yaşın insanın bilgelik veya yeteneklerinde bir ölçüt olmadığını, asıl önemli olanın kişinin akıl ve zekası olduğunu vurgular. Ancak, beynin işleyip değerlendirdiği uyaranların dış dünyadan neredeyse tamamen bağımsız olabileceği ve insan beyninin olaylara farklı tepkiler verebileceği göz önüne alındığında, aklın başta olduğu söylenebilir. Sonuç olarak, "akıl yaşta değil baştadır" atasözü, aklın yaşta değil, beyinde olduğunu ifade eder.

Türkiye'de ve dünyada binlerce atasözü bulunmaktadır. Ancak, kesin bir sayı vermek mümkün değildir. Atasözleri, halk tarafından ortak olarak benimsenen ve kullanılan kalıplaşmış sözlerdir. Bazı kaynaklarda örnek olarak 10 tane atasözü ve anlamları verilmiştir. Atasözleri ile ilgili daha fazla bilgi için şu kaynaklar kullanılabilir: milliyet.com.tr; ebeveynakademisi.trtcocuk.net.tr; tr.wikiquote.org.