Aşiretler

Bitlis'te kaç tane aşiret olduğuna dair kesin bir sayı vermek mümkün değildir. Ancak, Bitlis'te büyük bir nüfus kitlesine sahip bazı aşiretler şunlardır: Şego ve Bıdri Arap Aşiretleri. Zeydan Aşireti. Mutki (Motikan) Aşireti. Bitlis'te ayrıca Rojkan, Milli, Ertoşi, İzol gibi birçok farklı aşiret de bulunmaktadır.

Kejan Aşireti, tarih boyunca hayvancılıkla uğraşan ve göçebe yaşam tarzını sürdüren bir aşirettir. Aşiretin kökeninin Elazığ ve Bingöl çevresine dayandığı bilinmektedir. Ayrıca, Kejan Aşireti'nin, Irak’ta Kefra bölgesinde bulunan Keji aşiretinin bir kabilesi olduğu da belirtilmektedir. Kejan Aşireti, Türkiye genelinde yaklaşık 200 bin nüfusa sahip olup, Türkiye'nin büyük aşiretleri arasında yer almaktadır.

Mardin'deki en büyük aşiret olarak kabul edilen Milli Aşireti, köken olarak Erzurum, Bitlis, Van ve Dersim şehirleri ile İran sınırına dayanmaktadır. Daşi Aşireti de Mardin'in önemli aşiretlerinden biridir ve köken olarak Doğubeyazıt yöresinden geldiği belirtilmektedir. Aşiretlerin kökenleri ve soyları hakkında kesin bilgiler her zaman net olmayabilir.

Samsun Bafra'nın en büyük aşireti hakkında bilgi bulunamadı. Ancak, Türkiye'nin en büyük aşiretleri arasında Milli Aşireti, Ertoşi Aşireti ve İzol Aşireti bulunmaktadır. Milli Aşireti: 5 milyon nüfusa sahip. Ertoşi Aşireti: 3 milyon nüfusa sahip. İzol Aşireti: 3 milyon nüfusa sahip. Aşiretlerin nüfusları zamanla değişebilir, bu nedenle güncel bilgiler için ilgili kaynaklara başvurulması önerilir.

Hatay'ın en büyük aşireti konusunda kesin bir bilgi bulunmamaktadır, çünkü bölgedeki aşiretler zaman içinde değişkenlik gösterebilir. Hatay'da öne çıkan bazı büyük aşiretler: Habeşoğlu Aşireti. Zeytin Dalı Aşireti. Reyhanlılı Aşireti. Ayrıca, TikTok'ta paylaşılan bir videoda, Hatay'ın en büyük aşireti olarak Reyhanlı Aşireti öne çıkmaktadır.

Erciş'te kaç aşiret olduğu bilgisine ulaşılamadı. Ancak, Erciş ilçesinde bulunan bazı aşiretler şunlardır: Misirkî; Ecoyî; Hewidî; Celalî; Îskî; Redkî; Zillî; Sorî; Remedotkî; Hecidêrî.

Jirki Aşireti, Hertoşi (Ertoşi) Aşireti'nin bir koludur. Hertoşiler, Kürt tarihinin önemli şahsiyetlerinden Selahaddin-i Eyyubi'nin bağlı olduğu Rewadi Aşireti'nden ayrılmışlardır.

Diyadin ilçesinde birçok aşiret bulunmaktadır. 2025 yılı itibarıyla bilinen başlıca aşiretler şunlardır: Badoyî (Badoyi); Banoyî (Banoyi); Birukî (Biruki); Çomoyî (Çomoyi); Delkî (Delki); Dilxêrî (Dılhıri); Evdîemerî (Evdiemeri); Gêloyî (Gıloyi); Hesoyî (Hesoyi); Keloyî (Keloyi); Keroyî (Keroyi); Meleêzgarî (Meleızgari); Pinaşî (Pinaşi); Qaskî (Kaski); Qereyî (Kereyi); Romoyî (Romoyi); Sêvoyî (Sıvoyî); Şemskî (Şemski); Xelesînî (Helesini); Xidirî (Hıdırî); Zaroyî (Zaroyi). Bu liste, Diyadin'deki tüm aşiretleri içermemektedir.

Ağrı'nın Patnos ilçesinde 92 adet köy bulunmaktadır ve bu köylerde çeşitli aşiretler yaşamaktadır. İlçede öne çıkan bazı aşiretler şunlardır: Memanî; Asî; Berjêrî; Etmanekî; Redkan; Şemskî; Celalî; Hemdikî; Pinaşî; Sîpkî. Bu liste kapsamlı değildir ve Patnos'ta daha birçok aşiret bulunmaktadır.

Bahşılı'nın en büyük aşireti hakkında bilgi bulunamadı. Ancak, Türkiye'nin en büyük aşireti olarak Bav'miran'lar (Kral Babalılar) kabul edilmektedir. Türkiye'nin en büyük aşiretleri arasında ayrıca "Seydan, İzoli, Bucak" gibi aşiretler de bulunmaktadır.

Eruh'un en büyük aşireti olarak Goyan Aşireti kabul edilmektedir.

Karatoklular aşireti, Karakeçili aşiretine mensuptur.

Aşiretlerin gelin alırken istediği bazı unsurlar şunlardır: Geleneksel kıyafetler: Gelin ve damat genellikle renkli, süslü ve geleneksel desenlerle bezeli aşiret kıyafetleri giyer. Düğün konvoyu: Gelin, genellikle süslü araçlar ve müzik eşliğinde yapılan bir konvoyla alınır. Küçük hediyeler: Gelin ve damat, aşiret üyelerine teşekkür etmek amacıyla küçük hediyeler dağıtabilir. Düğün yemeği: Aşiret düğünlerinde genellikle büyük bir yemek düzenlenir ve misafirler ağırlanır. Düğün pastası kesimi: Gelin ve damat birlikte pastayı keser ve birbirlerine yedirir. Ayrıca, bazı aşiretlerde kapı tutma gibi eğlenceli adetler de görülebilir; damadın ailesi, gelinin evine geldiğinde kapı hemen açılmaz ve istenen harçlık alınana kadar içeriye alınmaz. Hakkari'deki bazı aşiretler, düğün maliyetlerini azaltmak amacıyla gelin kuaföre götürülmemesi ve düğünlerin bir gün sürmesi gibi kararlar almıştır.

Muşlu Bekiranlılar, Bekiran (Bekiranlı) Aşireti'ne mensuptur. Bekiran Aşireti, ağırlıklı olarak Diyarbakır, Van, Muş, Bingöl, Iğdır, Kars, Erzurum, Ağrı, Tunceli, Batman, Bitlis, Mardin gibi bölgelerde yaşamaktadır.

Adıyaman'da 46 farklı aşiret bulunmaktadır. Bazı Adıyaman aşiretleri: Adamanlı; Atmalı; Balyan; Bereketli; Beydili; Çakallı; Hevidi; İzollu; Karalar; Kavi.

XVI. asırda Anadolu, Suriye ve Irak'ta yaşayan Türk aşiretlerine genel bir bakış için Faruk Sümer'in "XVI. Asırda Anadolu, Suriye ve Irak'ta Yaşayan Türk Aşiretlerine Umumî Bir Bakış" başlıklı makalesi incelenebilir. Bu makale, İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi Mecmuası'nın 1952 yılında yayımlanan 11. cildinin 1-4. sayılarında yer almaktadır. Ayrıca, söz konusu dönemde Anadolu, Suriye ve Irak'taki Türk aşiretlerinin genel olarak "Türkmen" ve "Yörük" şeklinde iki kategoriye ayrıldığı bilinmektedir.

Çelikhan'ın en büyük aşireti hakkında kesin bir bilgi bulunmamaktadır. Ancak, Çelikhan ve çevresinde yaşayan bazı önemli aşiretler şunlardır: Çelikanlı Aşireti: Bu aşiret, önceleri Rişvan Aşireti'ne bağlıyken daha sonra müstakil bir aşiret haline gelmiştir. Balyan (Köseuşağı) Aşireti: Bu aşiret, Çelikhan'a yerleşmiş ve adını bölgeye vermiştir. Xisor (Hıdır Sor) Aşireti: Adıyaman'ın Süsen köyünde ocakları bulunan bu aşiret, Çelikhan'ın Bulam ve Balıkburnu bölgelerinde de yer almaktadır. Bu aşiretlerin nüfus ve etki alanları hakkında daha fazla bilgiye ihtiyaç vardır.

Beydıllılar, Mıllan Aşiret Federasyonu içinde yer alan bir aşirettir.

Kastamonu'nun en büyük aşireti hakkında kesin bir bilgi bulunmamaktadır. Ancak, Kastamonu'da bulunan bazı önemli aşiretler şunlardır: Alevi Türkmen Aşiretleri. Bozdoğan Aşireti. Yörük Aşiretleri. Aşiretler, genellikle kırsal bölgelerde etkili olup, modernleşme ve şehirleşme ile birlikte etkileri azalmıştır.

Bilal köyünün hangi aşiretten olduğuna dair bilgi bulunamadı. Ancak, Mardin ve çevresinde bulunan bazı aşiretler şunlardır: Kikan; Xelecan; Daqori; Qelendara; Omeriya; Mahalmi; Eliki; Dasika; Dermemka; Hesar. Ayrıca, Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nde Becirman aşireti de bulunmaktadır.