AnlatımTeknikleri

Tiyatroda metafor ve sembol şu şekilde tanımlanabilir: Metafor, bir şeyin, başka bir şeyle karşılaştırılmadan doğrudan bir şey olarak kabul edilmesidir. Sembol, nesnelerin gerçek anlamının ötesinde bir anlam taşımasıdır. Bazı tiyatro eserlerinde metafor ve sembol kullanımına örnek olarak şunlar verilebilir: Hamlet. Üç Kız Kardeş. Macbeth.

Peş peşe gelen olaylar "peşi sıra" ifadesiyle anlatılır. Peşi sıra; zaman ya da sıralama bakımından bir olayın, durumun ya da hareketin arka arkaya, birbiri ardına gelmesi anlamında kullanılır. Örnek cümleler: "İşyerinde peşi sıra yapılan zamlar, çalışanların moralini yükseltti." "Düğün sonrası peşi sıra gelen davetler, sosyal çevresinin genişlediğini gösteriyor." "Peşi sıra gelen hastalıklar, ailenin sağlığını olumsuz etkiledi."

Özlülük ve yoğunluk aynı şey değildir. Özlülük, az sözle çok şey anlatmaktır. Yoğunluk ise, yazının her okunduğunda farklı anlamlar çıkarılabilen bir yazı olmasıdır. Özdeyişler ve atasözleri, özlü ve yoğun anlatımlara örnek olarak verilebilir.

Mekân tasviri, bir yerin dikkat çekici belirgin niteliklerinin ayrıntılı şekilde anlatılmasıdır. Örnek mekân tasviri: > "Torosların kuzey yanı, yeşillikten birden kopar. Taşı bile yeşil olan Toroslardan geçer geçmez, otlar hemen bomboz olur. Yeşillikten kala kala, birkaç dere dibi kalır. Kimi dere kıyısında servi, söğüt, elma biter. Bir dağın bir boz başında bakarsın bir alıç vardır. Bakarsın bir sulak yerde birkaç iğde boyun büker. Torosların yeşil murtu burada karamuk olur. Dağların rengi solmuştur; dağlar ya boz, ya çoraktır. Yeşillikten parça parça bir kaç cılız söğüt kalır. Kimi bayır yüzlerinden pürler, sakal gibi çıkar. Çoğu dağların yamacı köse gibi sakalsızdır" (Alaçıktan Gökdelene, Şahamettin Kuzucular).

Hikaye panolarında (storyboard) bulunan bazı unsurlar: Çekim, sahne veya sekans numaraları ve kodları. Diyalog notları veya konuşma balonları. Aksiyon notları. Kamera notları. Görsel efektlerle ilgili notlar. Diğer gerekli notlar. Ayrıca, hikaye panolarında tasarımcıyı etkileyen ve ona ilham veren resimler, objeler ve üç boyutlu malzemeler de kullanılabilir.

Evet, doğrudan anlatımda tırnak işareti kullanılır. Tırnak işareti (" "), bir başkasına ait sözleri doğrudan aktarmak için kullanılır. Örnek: Öğretmen, öğrencilere “Başarı, istikrarlı çalışmanın sonucudur.” dedi. Yaşlı kadın, “Yetişin!” diye bağırdı.

Sayıp dökme, bir işin türlü hallerini veya bir şeyin bütün parçalarını dikkat çekici bir şekilde arka arkaya sıralayıp söyleme tekniğidir. Betimleme ise, canlı veya cansız bir varlık ya da eşyanın dış görüntüsünün ve içerik özelliklerinin sözlü veya yazılı olarak resmedilmesidir. Sayıp dökme, anlatımda etkiyi artırmak için kullanılırken, betimleme, okuyucunun zihninde canlandırma sağlamak amacıyla tercih edilir.

Çocuk masalları beş bölümden oluşur: 1. Döşeme: Masalın tekerleme ile başladığı bölümdür. 2. Serim: Olaylar ve kahramanlar hakkında ayrıntılı bilgi verilmeye başlanan bölümdür. 3. Düğüm: Esas olayların yer aldığı ve masalın en uzun bölümüdür. 4. Çözüm: Olayların bir sonuca bağlandığı bölümdür. 5. Dilek: Masalın en sonunda iyi temennilerde bulunulan bölümdür.

Yaşar Kemal'in "Ölmez Otu" adlı romanında fiillerin anlamsal işlevlerine dair bilgi bulunamadı. Ancak, romanın dil ve anlatım özellikleri hakkında bazı bilgiler mevcuttur: Anlatım Türü: Realizm özellikleri taşıyan eser, "sosyal roman" türüne girer. Anlatım Teknikleri: Dolaylı Serbest Anlatım: Daha çok realist romanlarda kullanılan bu yöntem tercih edilmiştir. İç Monologlar: Yazar, iç monologlarla kahramanlarının psikolojik yapısını okuyucuya nakleder. Diyaloglar: Roman kişileri arasında şive ve ağız özellikleriyle konuşmalar ve iç monologlar bulunur.

Beyaz Balina Yayınları'nda kullanılan anlatım teknikleri şunlardır: 1. Betimleyici Anlatım: Varlıkların belirgin özellikleriyle tanıtılması ve okuyucunun zihninde canlandırılması. 2. Açıklayıcı Anlatım: Bilgi verme amacı taşıyan, sade ve anlaşılır bir dil kullanılan anlatım. 3. Tartışmacı Anlatım: Okuyucuyu istenilen düşünce biçimine yönlendirmek için kullanılan anlatım tekniği. Ayrıca, yayınevinde öyküleyici anlatım da kullanılarak tasarlanmış veya yaşanmış olayların aktarılması da mümkündür.

Diyalog, iç konuşma ve bilinç akışı, hikayelerde ve romanlarda kullanılan anlatım teknikleridir. Diyalog: Kahramanların karşılıklı konuşmalarına dayanan anlatım tekniğidir. İç konuşma (iç monolog): Kahramanların içsel konuşmalarını aktarmaya dayanan anlatım tekniğidir. Bilinç akışı: Kişilerin duygu ve düşüncelerini, mantık bağı gözetmeksizin, düzensiz bir şekilde okuyucuya aktarmaktan ibarettir.

Kar heyecanı hikayesi yazarken aşağıdaki unsurlar dikkate alınabilir: Giriş (kanca). Çatışma (sorun). Dönüm noktası (climax). Gerçekçi detaylar. Akıcılık ve yalınlık. Örnek bir hikaye için "kompozisyonornekleri.net" sitesindeki "Kar ile İlgili Hikaye Yazınız" başlıklı yazı incelenebilir. Hikaye yazma konusunda daha fazla bilgi için "youtube.com" ve "eksisozluk.com" sitelerindeki ilgili içerikler de faydalı olabilir. Hikaye yazma süreci, kişisel yaratıcılığa dayalıdır ve farklı yöntemler geliştirilebilir.

Geriye dönüş tekniği, anlatıda kronolojik akışın kırılarak geçmişe dönülmesi ve geçmişte yaşanan olayların anlatılmasıdır. İç monolog, karakterin kendi kendine yaptığı konuşmaların metne yansıtılmasıdır. Örnek bir iç monolog: "Bunu gerçekten yapabilecek miyim? Ellerim titriyor, kalbim deli gibi atıyor. Ama duramam artık. Şimdi ya hiç ya hep...".

Portrenin 8. sınıf düzeyinde bazı özellikleri: Portre, bir kişinin yüz hatlarını, ifadesini ve kişiliğini yansıtan sanatsal bir anlatım biçimidir. Fiziksel (tensel) portre, kişinin dış görünüşünü, boyunu, yüzünü, giyimini ve hareketlerini anlatır. Ruhsal (tinsel, moral) portre, kişinin iç dünyasını, alışkanlıklarını, duygularını, fikirlerini ve zayıf yönlerini anlatır. Portreler, resim, heykel, fotoğraf ve edebiyat gibi birçok sanat dalında yer alır. Portreler, bireyin yalnızca fiziksel özelliklerini değil, aynı zamanda ruhsal dünyasına, kişiliğine ve yaşam tarzına dair ipuçları verir. Portre çizimi, doğru kompozisyon belirleme, taslak oluşturma, gözler, burun, ağız gibi detayların eklenmesi ve ışık-gölge kullanımı gibi adımları içerir. Portre sanatı, tarih boyunca bireylerin ve toplumların kültürel ve sosyal kimliklerini belgelemek için kullanılmıştır.

Kahramanlık şiirinin bazı özellikleri: Cesaret ve fedakarlık: Şiirde cesaret, fedakarlık, sadakat ve ulvi değerler gibi kahramanlık nitelikleri vurgulanır. Dil ve üslup: Genellikle sade ve akıcı bir dil kullanılır, anlatımda metafor ve benzetmelere yer verilir. Betimlemeler: Yaratıcı ve ayrıntılı betimlemeler sayesinde okuyucu olayları zihinsel olarak canlandırabilir. Mitolojik ve tarihi referanslar: Mitolojik kahramanlar veya tarihsel olaylar şiire derinlik katar. Toplumsal değerler: Milli kimlik, birlik ve beraberlik duygusu yüceltilir. Dinamik dil: Duygusal yoğunluğu artırmak için hareketli ve coşkulu bir üslup tercih edilir. Epik anlatım: Şiirin ritmi ve akıcılığı, kahramanlık temasını destekler.

Düşsel anlatım, olağanüstü ve hayal ürünü olayların, kişilerin ve mekanların anlatıldığı anlatım biçimidir. Düşsel anlatımın bazı özellikleri: Zaman: Zaman belirli ya da belirsiz olabilir. Mekan: Mekanlar, gerçekte var olmayan, olağanüstü yerlerdir. Kişiler: Kişiler, günlük hayatta karşılaşılmayan, gerçeklikten uzak varlıklardır. Dil: Dil, şiirsel işlevde kullanılır ve hayal, varsayım, abartma, kişileştirme gibi öğeler içerir. Kullanım Alanları: Masal, fabl, destan, mit, roman ve hikayelerde kullanılır. Bazı düşsel anlatım örnekleri: "Büyük Ağrı Dağı, ordusunu toplayıp çok uzun süren bir savaşa gitmiş." "Çok çok zaman önce Anadolu'muzun doğusunun doğusunda ünlü bir Kafdağı varmış."

Mecazi anlamda abartma, bir durumun, olayın veya özelliğin olduğundan daha büyük ya da daha küçük gösterilmesidir. Bazı abartma örnekleri: "Gözyaşları sel oldu". "Bu kadar ağır bir yükü dünya sırtlayamaz". "Birikmiş olan çamaşırlar dağ gibi oldu". "O kadar açım ki bir fil yiyebilirim". Abartma, edebiyatta sıkça kullanılan bir söz sanatı olup, günlük konuşmalarda da yer alır.

TYT'de tanımlama, bir kavram veya varlığın ne olduğunu açıklamaya denir. Tanımlama genellikle "Bu nedir?" sorusuna cevap verir ve açıklayıcı anlatım tekniklerinde kullanılır. Tanımlama örnekleri: "Destanlar, tarihten önce ve tarihin başlangıcı sırasında bir milletin geçirdiği maceraları, yetiştirdiği kahramanları; doğa, evren ve toplum olayları hakkında düşündüklerini ve bunlar karşısında aldığı vaziyetleri anlatan din ve kahramanlık hikâyeleridir". "DNA, organizmaların genetik mirasının taşıyıcısıdır". "Redif, satır sonundaki ekler arasındaki fonetik benzerliktir".

Michel Chion'un senaryo tekniği, senaryo yazımının teorik ve pratik yönlerini içerir. Chion, senaryo yazarken dikkat edilmesi gereken bazı önemli noktalar şunlardır: Öykünün temel yönelimini belirleme. Giriş bölümü. Dramatik yapı. Eksilti kullanımı. Karşıtlıklar yaratma. Chion, ayrıca dünya sinemasını temsil eden dört klasik film senaryosunun derinlemesine çözümlemelerini içeren bir kitap yazmıştır.

Edebiyatta sıçramalı kurgu, hikaye anlatımında zaman veya mekan içinde aniden geçişler yaparak olayların akışını değiştirme veya okuyucuyu şaşırtma amacını güden bir tekniktir. Bu teknik, özellikle modern edebiyatta sıkça kullanılır ve şu unsurları içerir: Zaman atlama. Mekansal değişiklikler. Karakter perspektifi değişimi. Hafıza veya hayal. Sıçramalı kurgu, anlatıya dinamizm katar ve karakter derinliğini artırır. Örnek olarak, Gabriel García Márquez'in "Yüzyıllık Yalnızlık" adlı romanı ve Stephen Hawking'in "Zamanın Kısa Tarihi" adlı eseri verilebilir.