Alfabeler

Yi (ㅣ) harfi, Hangul alfabesinde i olarak yazılır. Bazı diğer Hangul harflerinin yazılışları: A (ㅏ): Dikey uzun bir çizgi olarak yazılır. O (ㅗ): Yatay uzun bir çizgi olarak yazılır. Yu (ㅠ): Dikey ve yatay çizgilerin birleşimi olarak yazılır. Korece harflerin yazılışını öğrenmek için Fielse gibi korece kursları veya Mondly gibi dil öğrenme uygulamaları kullanılabilir.

Urartucada 4 ünlü (a, e, i, u) ve 14 ünsüz olmak üzere toplam 18 harf bulunmaktadır. Aslında Urartu dilinde "o" ünlüsü de vardı, ancak bu ünlü çivi yazısıyla verilmediği için yazıda yer almamıştır.

İbrani alfabesi Türkçe'de şu şekilde okunur: א (Alef): a, e, o. ב (Bet): b, v. ג (Gimel): g. ד (Dalet): d. ה (He): h. ו (Vav): v, o, u. ז (Zayin): z. ח (Het): h. ט (Tet): t. י (Yod): y, i. כ (Kaf): k, h. ל (Lamed): l. מ (Mem): m. נ (Nun): n. ס (Sameh): s. ע (Ayn): a, e. פ (Pe): p, f. צ (Tsadi): ts. ק (Kof): k. ר (Reş): r. ש (Şin): ş, s. ת (Tav): t. İbranice, doğal olarak sesli harfleri içermemektedir.

İngilizcede "Ç" harfi bulunmaz, çünkü İngilizce alfabesi, Türkçedeki "Ç" sesine karşılık gelen bir harf içermez. "Ç" harfi yerine, "C" harfi kullanılır ve bu harf "si" şeklinde okunur.

Arap alfabesinden önce Fenike alfabesine dayanan Arami-Nabatî alfabesi kullanılmaktaydı. Arap alfabesi, MS 2-4. yüzyıllar arasında aslen Fenike alfabesinden türemiş Nebati yazısından gelişmiştir.

Danimarka, Dano-Norveç alfabesi olarak da bilinen, Danca ve Norveççede ortak olan 29 harfli Latin alfabesini kullanmaktadır. Danimarka alfabesindeki harfler: Majuscule (büyük harfler): A, B, C, D, E, F, G, H, I, J, K, L, M, N, O, P, Q, R, S, T, U, V, W, X, Y, Z, Æ, Ø, Å. Minuscule (küçük harfler): a, b, c, d, e, f, g, h, i, j, k, l, m, n, o, p, q, r, s, t, u, v, w, x, y, z, æ, ø, å. Özellikler: Å ve ø harfleri 1948'den sonra eklenmiştir. C, q, w, x ve z harfleri yabancı kökenli kelimelerde kullanılır.

İyonya alfabesi, 24 harften oluşur. Harfler: Α, Β, Γ, Δ, Ε, Ζ, Η, Θ, Ι, Κ, Λ, Μ, Ν, Ξ, Ο, Π, Ρ, Σ, Τ, Υ, Φ, Χ, Ψ, Ω.

Eski Türklerde yazı, bengü taşlar, kayalar ve çeşitli nesnelere yazılırdı. Özellikle Orhun Yazıtları olarak bilinen ve İkinci Göktürk Kağanlığı döneminde dikilen yazıtlar, bu yazı türünün önemli örneklerindendir. Uygurlar ise dillerini yazmak için Soğd, Mani, Brahmi, Estrangelo ve Tibet gibi çeşitli alfabeleri kullanmışlardır.

Latin alfabesinde 29 harf olmasının sebebi, bu alfabenin temel olarak 26 harften oluşan ISO standart Latin alfabesi üzerine, farklı dillerde kullanılan ek sesleri karşılayacak şekilde geliştirilmiş olmasıdır. Örneğin, Türkçede kullanılmayan X, Q, W gibi harfler bazı dillerde gereklidir ve bu nedenle Latin alfabesine eklenmiştir. Latin alfabesi, Antik Roma döneminde Eski Latince yazmak için geliştirilmiş olup, zamanla Yunan ve Fenike alfabelerinden türeyen harfler de bu alfabeye dahil edilmiştir.

Arap alfabesinde 28 harf bulunmaktadır ve bu harflerin sonda yazılış şekilleri şu şekildedir: Elif (ا). Be (ب). Te (ت). Cim (ج). Ha (ح). Hı (خ). Dal (د). Zel (ذ). Ra (ر). Ze (ز). Sin (س). Şın (ش). Sad (ص). Dad (ض). Tı (ط). Zı (ظ). Ayn (ع). Ğayn (غ). Bu harfler, kelimenin sonunda farklı şekillerde yazılabilir.

Türkmenistan, Latin alfabesini kullanmaktadır. Türkmen alfabesi, 1993 yılında kabul edilmiş olup, 30 harften oluşmaktadır.

Bulgarcada Türkçe'de bulunmayan harfler şunlardır: Ц (ts); Щ (sht); Ъ (ă).

II. Abdülhamit döneminde Latin alfabesinin kabul edilmemesinin başlıca nedeni, dönemin önemli siyasi aktörlerinden Enver Paşa'nın bu konuya karşı çıkmasıdır. Enver Paşa, Arap harflerinin ıslahında ısrar etmiş ve Latin alfabesine geçişe engel olmuştur. Ayrıca, 31 Mart Ayaklanmaları'nın ardından II. Abdülhamit'in saltanat makamından indirilmesi, Latin alfabesine geçiş meselesinin tamamen rafa kaldırılmasına neden olmuştur. Bununla birlikte, II. Abdülhamit'in Latin alfabesine geçiş konusunda olumlu görüşleri olduğu, ancak bu görüşlerin gerçekleşemediği bilinmektedir.

A harfi, farklı yazı sistemlerinde çeşitli şekillerden oluşur: Mısır hiyeroglif yazısında: A harfi, resimler şeklindeydi ve genellikle öküz başını temsil ediyordu. Fenike alfabesinde: A harfi, yan yatmış bir şekil olarak kullanılmaya başlandı. Yunan alfabesinde: A harfi, "alfa" olarak adlandırıldı ve yönü değiştirildi. Latin alfabesinde: A harfi, bugünkü şeklini aldı. A harfi, farklı yazı sistemlerinde öküz kafasına benzeyen şekillerden, yan yatmış şekillere ve bugünkü "A" şekline doğru evrimleşmiştir.

Nebati alfabesi, Nebati Krallığı tarafından MÖ ikinci asırda kullanılmış olan, sadece ünsüz harflerin bulunduğu bir alfabedir. Arap alfabesinin, Nebati alfabesinden geliştiği düşünülmektedir.

Türkiye alfabesinde "İ" harfi bulunmaktadır. Türk alfabesi, 1 Kasım 1928 tarihli ve 1353 sayılı yasayla tespit ve kabul edilen, 29 harften oluşan Latin alfabesi temellidir.

Evet, Macarca Latin alfabesi ile yazılır. Ancak, modern Macar alfabesi 44 harften oluşur ve Latin alfabesinin temel harflerine ek olarak, özel karakterleri de içerir.

Osmanlı alfabesinde 36 harf olmasının sebebi, alfabenin temelinin Arap alfabesine dayanması ve bu alfabeye Farsçadan bazı harflerin eklenmesidir. Arap alfabesinde 28 harf bulunmaktadır. Ayrıca, lâmelif, hemze ve ha-i resmiye'nin de eklenmesiyle Osmanlıcada kullanılan harf sayısı 36'ya ulaşmıştır. Bazı harflerin karşılıklarının olmaması veya birleşim şeklinde oluşturulması nedeniyle, gerçekte 34 harfli bir sistem olduğu da kabul edilmektedir.

Quechua alfabesi, kullanılan lehçeye bağlı olarak değişiklik gösterse de genellikle 31 harf içerir. Temel harfler: Büyük harf: A, Ch, H, I, K, L, M, N, Ñ, P, Q, S, T, U, W, Y. Küçük harf: a, ch, h, i, k, l, m, n, ñ, p, q, s, t, u, w, y. Bazı Quechua lehçelerinde: Beş ünlü sesi ayırt etmek için e ve o harfleri kullanılır, bu durumda harf sayısı beşe çıkar (a, e, i, o, u). Uzun ünlüleri belirtmek için ünlü harfleri çift yazılır (aa, ii, ee, oo). Ek sesleri temsil etmek için trʼ, ts, z gibi harfler eklenir.

Özbeklerin Kiril alfabesini kullanmasının temel nedeni, Sovyet işgali sırasında 1940 yılında bu alfabeye geçilmesidir. Ancak, 1991 yılında bağımsızlığını kazanan Özbekistan, 1993 yılında çıkardığı bir kanunla Latin alfabesine geçmeyi kararlaştırmıştır. Günümüzde ise Özbekistan'da hem Kiril hem de Latin alfabeleri kullanılmaktadır.