AfetYönetimi

Deprem bölgesinde harcanan paraların nereye gittiğine dair farklı görüşler bulunmaktadır. Hazine ve Maliye Bakanlığı'nın açıklamasına göre, deprem bölgesine 6 Şubat 2023'ten 2024 yılı sonuna kadar 950 milyar TL (30 milyar dolar) harcanmıştır. Ekonomist Prof. Dr. Duran Bülbül ise toplanan bağışların bütçeye ham olarak kaydedildiğini ve bu nedenle deprem bağışı olarak toplanan paraların depreme gitmediğini savunmaktadır. Gelecek Partisi Genel Başkanı Ahmet Davutoğlu da deprem bölgesine harcanan 68,2 milyar doların akıbetinin şeffaf olmadığını belirtmektedir. CHP Adana Milletvekili Ayhan Barut ise deprem vergileri kapsamında toplanan yaklaşık 40 milyar doların nerede kullanıldığını sorgulamaktadır. Harcanan paraların tam olarak nereye gittiğine dair kesin bir bilgi vermek için daha fazla detay ve şeffaflık gerekmektedir.

Deprem.tech, deprem sırasında ve sonrasında yardım ve güvenlik sağlamak amacıyla geliştirilmiş çeşitli teknolojileri ifade edebilir. İşte bazı örnekler: Deprem Uyarı Sistemleri: Deprem sensörleriyle donatılmış sistemler, deprem öncesinde uyarı göndererek can kaybı ve hasarı en aza indirmeyi hedefler. Afet Müdahale Platformları: Depremzedelerle yardım gönüllülerini buluşturan, yardım taleplerini ve barınma alanlarını listeleyen platformlar. Arama Kurtarma Teknolojileri: Termal kameralar, insansız hava araçları (İHA) ve duvar arkası radar sistemleri gibi teknolojilerle enkaz altında kalan kişilerin tespiti ve kurtarılması. Ayrıca, deprem.io gibi siteler, enkaz altında yardım bekleyen veya gıdaya, ısınmaya ihtiyacı olan kişiler için talep oluşturma ve harita üzerinden görüntüleme imkanı sunar.

Türkiye Taşkömürü Kurumu (TTK) madencilerinin deprem bölgesinde ne kadar kaldığına dair güncel bir bilgi bulunamamıştır. Ancak, 2023 yılındaki Kahramanmaraş merkezli depremlerin ardından TTK'ya bağlı 3.850 madencinin deprem bölgesine sevk edildiği ve arama kurtarma çalışmalarına katıldığı bilinmektedir. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı'nın açıklamasına göre, toplam 9.782 madenci bölgedeki çalışmalara destek olmuştur. Daha fazla bilgi için resmi kurumların güncel açıklamalarına başvurulması önerilir.

Okullarda afet planı hazırlamak için aşağıdaki adımlar izlenebilir: 1. Okul ve çevresinin tehlikelerinin belirlenmesi. 2. Fiziksel, sosyal, ekonomik ve çevresel zarar görebilirliklerin belirlenmesi. 3. Risklerin belirlenmesi. 4. Planın tanıtılması, eğitim materyallerinin hazırlanması ve tatbikatlar yapılması. 5. Görev, yetki ve sorumlulukların netleştirilmesi. 6. Yönetim, komuta ve kontrol mekanizmalarının belirlenmesi. Planın temel özellikleri: Gerçekçi ve uygulanabilir olmalıdır. Mevcut durumu olduğu gibi yansıtmalıdır. Farklı gruplar ve kuruluşlar arasında en uygun yardımlaşma, iş birliği ve koordinasyon esaslarını belirlemelidir. Planlama ekibi, müdür veya müdür yardımcısı, öğretmenler, çalışanlar ve velilerden oluşabilir.

AFAD ve Kızılay amblemlerinin aynı olmasının nedeni, geçmişte AFAD'ın, Kızılay tarafından dikilen çadırlarda hem Kızılay'ın hem de kendi kurumsal logolarını kullanmasıydı. Kızılay'ın amblemi, Osmanlı İmparatorluğu döneminde askerlere yardım amacıyla kurulan Hilal-i Ahmer'in, uluslararası harekete "kızıl ay" amblemini kazandırmasıyla oluşmuştur. AFAD, Türkiye Cumhuriyeti İçişleri Bakanlığı'na bağlı bir kurumdur ve afet yönetimi faaliyetlerini planlar, gerçekleştirir, yönlendirir ve koordine eder.

Sismik harita, Türkiye ve çevresindeki tüm depremleri Kandilli Rasathanesi, Avrupa-Akdeniz Sismoloji Merkezi (ESMC) ve ABD Jeoloji Araştırmaları Kurumu (USGS) tarafından yapılan ölçümlerle birlikte gösterir. Bu haritayı kullanmak için: 1. Sismik Harita sitesine girin. 2. Depremlerin konum, derinlik ve gerçekleşme saatlerini inceleyin. 3. Sol alt taraftaki "Bilgi Al" sekmesine tıklayarak deprem öncesi, sırasında ve sonrasında hayat kurtarabilecek önemli bilgilere ulaşın. Bazı önemli bilgiler: Deprem öncesi: İlk yardım çantası, radyo, cep telefonu (powerbank ile) ve çok amaçlı çakı gibi malzemeleri deprem çantasına ekleyin. Deprem sırasında: Araçta iseniz, yolu kapatmadan durun ve yapıların, ağaçlardan ve elektrik kablolarından uzak durun. Deprem sonrası: Çevrenizi kontrol edin, yapı hasarım varsa tekrar girmeyin ve artçı depremlere karşı dikkatli olun. Sismik harita, evrimagaci.org adresinden erişilebilir.

Afet sonrası ihtiyaç listesi şu şekilde sıralanabilir: Gıda. Önemli belge fotokopileri. Giyecekler. Su. Hijyen malzemeleri. Diğer malzemeler. Bu liste kesin bir liste olmayıp, otoritelerce tavsiye edilen temel malzemeleri kapsamaktadır.

Deprem mağdurlarının başvurabileceği bazı kurumlar ve platformlar şunlardır: 6 Şubat Deprem Mağdurları Yardımlaşma ve Dayanışma Derneği (DEPREMDER). Çevre ve Şehircilik Bakanlığı. AFAD İl Müdürlükleri. CİMER. AFAD Acil Mobil Uygulaması.

Giresun Üniversitesi'nde acil durum ve afet yönetimi, Espiye Meslek Yüksekokulu bünyesinde yer almaktadır.

Acil durum toplanma bölgelerini yerel yönetimler, sivil toplum kuruluşları ve acil durum müdahale ekipleri belirler. Türkiye'de toplanma alanlarının belirlenmesi, ilgili belediyeler tarafından, Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı (AFAD) koordinasyonu ile gerçekleştirilir. Toplanma alanı tespit kriterleri: Yeterli büyüklükte olması; Kolayca ulaşılabilir olması; Yapısal hasar riskinin düşük olması; Yangın, gaz sızıntısı veya diğer tehlikelerden etkilenme riskinin düşük olması; Trafik akışına mümkün olduğunca uzak olması.

Gaziantep Valiliği, 6 Şubat 2025 tarihinde yaptığı açıklamada, 6 Şubat 2023'te meydana gelen depremlerin ikinci yıl dönümü münasebetiyle eğitim ve öğretime 1 gün ara verileceğini ve kamu çalışanlarının idari izinli sayılacağını duyurdu. Açıklamada ayrıca, hizmetlerin aksamaması için gerekli tedbirlerin alınarak asgari düzeyde personel bulundurulacağı belirtildi.

EBİS, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından geliştirilen Elektronik Beton İzleme Sistemi'nin kısaltmasıdır. EBİS'in bazı özellikleri: Beton kalitesinin izlenmesi: Yapılarda kullanılan betonların standartlara uygunluğunu denetler. RFID teknolojisi: Beton numunelerine yerleştirilen çipler sayesinde betonların elektronik ortamda takip edilmesini sağlar. Deneylerin kontrolü: Numunelerin hangi laboratuvarda ve kim tarafından test edildiğini izler. Veri merkezi: Doğal afet durumlarında verilerin kurtarılması için felaket kurtarma merkezi olarak işlev görür. Yaygınlaştırma çalışmaları: Sistemin tüm yapılarda uygulanması için çalışmalar yapılmaktadır. EBİS, 2019 ve 2020 yıllarında çeşitli ödüller almış ve birçok ülke tarafından örnek alınmıştır.

FR-19 formu, farklı alanlarda çeşitli amaçlarla kullanılan bir form türüdür: Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü (SHGM) Uçuş İzni Talep Formu. Baran Çelik ve Galvaniz San. Ltd. Şti. İmalat Müşteri Memnuniyeti Anket Formu. Maryland MVA FR-19 Sigorta Sertifikası. Ayrıca, FR-19 formu, bazı diğer sektörlerde de farklı amaçlarla kullanılmaktadır.

AFAD (Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı), ilkokul öğrencilerine afet bilinci ve afetlere hazırlık konularında eğitim vermektedir. Bu eğitimlerde öğrencilere: Afetlerin nasıl meydana geldiği ve türleri anlatılır. Deprem zararlarından korunma yolları, deprem öncesi, sırası ve sonrası doğru davranış modelleri öğretilir. Afet çantası, tehlike avı gibi kavramlar tanıtılır. İlk yardım bilgileri (Heimlich manevrası, kalp masajı gibi) öğretilir. Senaryo tabanlı etkinliklerle afet durumlarında kriz yönetimi becerileri kazandırılır. Bu eğitimler, oyun ve sunum destekli olup, öğrencilerin ilgi sürelerine uygun şekilde interaktif bir şekilde sunulur.

2025 yılında Konya Akşehir'de meydana gelen depremlerin şiddetleri şu şekildedir: 13 Kasım 2024 depremi: 1,2 ML büyüklüğünde. 12 Nisan 2025 depremi: 1,7 büyüklüğünde. 10 Nisan 2025 depremi: 1,0 büyüklüğünde. 12 Mart 2025 depremi: 0,7 büyüklüğünde. 2025 yılı içinde Akşehir'de meydana gelen depremlerin derinliği genellikle 6-8 km arasında değişmektedir. 2025 yılı dışında, 15 Aralık 2000 tarihinde Akşehir'de meydana gelen deprem ise 5,6 ile 6,0 arasında bir büyüklüğe sahiptir.

Afetlere dayanıklı yerleşim yerleri için bazı öneriler: Yüksek ve düşük risk faktörlerinin değerlendirilmesi. Jeolojik etütlerin baz alınması. Ekonomik faaliyetlerin devamlılığı. Yaşamsal altyapı birimlerinin önemi. Modüler mimari yapılar. Riskli bölgelerin analizi ve kentsel dönüşüm. Yapısal tasarım ve malzeme seçimi. Risk değerlendirmeleri ve planlama. Afetlere dayanıklı yerleşim yerleri oluşturmak için uzman, teknik ve teknolojik destek gereklidir.

BİLSAT uydusu, Türkiye'nin ilk elektro-optik yer gözlem ve uzaktan algılama uydusudur. Başlıca kullanım amaçları: Haritacılık. Afet izleme. Çevre kirliliği ve çevre yönetimi. Şehircilik ve planlama. Ayrıca, BİLSAT ile doğal afetler, tarım, ormancılık alanlarında gözlem yapılarak veri toplama ve analiz gerçekleştirilmektedir. BİLSAT, 27 Eylül 2003 tarihinde fırlatılmış ve 15 yıl boyunca görev yaptıktan sonra, pil hücrelerinin arızalanması nedeniyle Ağustos 2006'da görevine son vermiştir.

AFEM'in (Avrupa Doğal Afetler Eğitim Merkezi) amacı, doğal ve teknolojik afetlerin yıkıcı etkilerini eğitim yoluyla azaltmaktır. AFEM'in diğer amaçları arasında: Halkın afetlere karşı bilinçlenmesini sağlamak; Afete dayanıklı yapılaşma konusunda halkı bilgilendirmek; İmar, afet ve kentleşme bilincini artırarak çevreye sahip çıkılmasını sağlamak; Can ve mal kayıplarını en aza indirmek; Güvenli kentsel çevreler oluşturmak yer alır. Ayrıca, AFADEM (Afet ve Acil Durum Eğitim Merkezi), sivil savunma ile ilgili eğitim ve öğretim yapmak amacıyla kurulmuştur ve halen Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı (AFAD) bünyesinde eğitim faaliyetlerine devam etmektedir.

Sivil Savunma Planı'nda yer alan bazı birimler: Sivil Savunma Servisleri: Kontrol ve Karargah Servisi, Yangınla Mücadele Ekibi, Kurtarma Ekibi, İlk Yardım Ekibi, Koruma Ekibi. Yakın Müesseseler: Komşu ve diğer yakın kurum müdürlükleri. Ünite, Teşkilat ve Servis Amirleri: Telefon veya habercilerle iletişim kurulur. Sivil Savunma Planı'nın içeriği, kurumun büyüklüğüne ve hassasiyetine göre değişiklik gösterebilir. Planın hazırlanması ve onaylanması, ilgili mevzuata göre yapılır.

26 Mayıs 2019'da Peru'da meydana gelen 8,0 büyüklüğündeki deprem yaklaşık 60 saniye sürmüştür.