Af

Genel Sağlık Sigortası (GSS) prim borçlarına yönelik af, 1 Ocak 2025 tarihinde yürürlüğe girecektir.

2013 yılında genel af çıkmamıştır. Ancak, Türkiye'de 2020 yılında infaz düzenlemesi kapsamında bir af yasası çıkarılmış ve bu yasa yaklaşık 90 bin kişinin tahliyesine yol açmıştır.

Türkiye Gazetesi'nin haberine göre, 2025 yılında genel af çıkarılması beklenmemektedir. Adalet Bakanı Yılmaz Tunç, af konusunun gündemlerinde olmadığını ve infaz düzenlemelerinin cezaevlerindeki şartlarla ilgili olduğunu belirtmiştir.

Bayramda af çıkması durumunda yararlanacaklar, af düzenlemesinin kapsamına göre belirlenecektir. Genel af durumunda, belirli bir veya birden çok suç için yapılan kovuşturmalar ve verilen cezalar tamamen kaldırılır veya azaltılır. Özel af ise bireysel veya toplu olarak çıkarılabilir ve hapis cezasının infaz kurumunda çektirilmesine son verebilir, süreyi kısaltabilir veya cezayı adli para cezasına çevirebilir. 2025 yılında çıkması beklenen af düzenlemesi hakkında kesin bir bilgi bulunmamaktadır.

Aftan yararlanamayanlar genel olarak şu suçlarla hüküm giymiş kişilerdir: 1. Ağır suçlar: Cinayet, ağır yaralama, tecavüz, çocuk istismarı gibi ağır suçlar. 2. Terör suçları: Terör eylemleri ve terör örgütüne üyelik. 3. Organize suçlar: Uyuşturucu kaçakçılığı, insan ticareti, silah kaçakçılığı. 4. Devletin güvenliğine karşı suçlar: Casusluk, vatana ihanet. 5. Tekrarlanan suçlar: Aynı suçu birden fazla kez işleyenler. Ayrıca, orman suçları da genel af kapsamında yer almaz.

60 ay yapılandırma işlemleri, 1 Kasım 2024 tarihinde yürürlüğe girecektir.

2025 yılı itibarıyla Türkiye'de af kapsamında olan suçlar şunlardır: 1. Hırsızlık. 2. Dolandırıcılık. 3. Uyuşturucu kullanma (ticaret değil). 4. Vergi kaçakçılığı. 5. Adli para cezalarıyla ilgili suçlar. 6. Şahsa karşı işlenen ancak hafif suçlar. Af kapsamı dışında kalan suçlar ise terör, cinsel suçlar, kasten öldürme, kadına şiddet ve uyuşturucu ticaretidir.

4454 ve 487 sayılı aflar farklı kanunlara atıfta bulunmaktadır: 1. 4454 Sayılı Kanun: 28 Ağustos 1999 tarihinde kabul edilen "Basın ve Yayın Yoluyla İşlenen Suçlara İlişkin Dava ve Cezaların Ertelenmesine Dair Kanun"dur. 2. 487 Sayılı Af: Bu numara ile anılan bir af kanunu bulunmamaktadır.

Yapı kayıt belgesi ve imar affı farklı kavramlardır, ancak birbirleriyle ilişkilidir. İmar affı, ruhsatsız veya imar mevzuatına aykırı yapıların yasal hale getirilmesini amaçlayan genel bir düzenlemedir. Yapı kayıt belgesi ise, imar affı kapsamında, 31 Aralık 2017 tarihinden önce yapılmış ruhsatsız veya ruhsat eklerine aykırı yapılar için verilen geçici bir belgedir. Dolayısıyla, imar affı daha geniş kapsamlı bir terim olup, yapı kayıt belgesi bu affın bir uygulamasıdır denilebilir.

6552 sayılı af kanunundan yararlanabilecekler şunlardır: 1. Kesinleşmiş alacaklar: Kanunun yayımlandığı tarih itibarıyla vadesi geldiği halde ödenmemiş veya ödeme süresi henüz geçmemiş olan alacaklar. 2. Mirasçılar, kefiller, şirket ortakları ve kanuni temsilciler: 213 sayılı Kanun ile 6183 sayılı Kanunda yer alan sorumluluk düzenlemeleri nedeniyle amme borçlusu sayılan kişiler. 3. Adi ve kollektif şirket ortakları: Şirketin borçlarının tamamı üzerinden müştereken ve müteselsilen sorumlu olanlar. 4. Spor kulüpleri: Gençlik ve Spor Bakanlığına ya da ilgili federasyonlara tescilli spor kulüpleri, af kapsamından yararlanabilirler. Yararlanma şartları arasında ayrıca, başvuru süresi içinde dava açılmaması, açılmış davalardan vazgeçilmesi ve kanun yollarına başvurulmaması da yer almaktadır.

Kısmi af düzenlemesinin ne zaman çıkacağı konusunda kesin bir tarih verilmemiştir. Ancak, 2025 yılı itibarıyla bazı infaz düzenlemelerinin yapılması beklenmektedir. Bu düzenlemeler kapsamında, 10. Yargı Paketi'nin Meclis'te görüşülmesi ve infaz sisteminde değişiklikler yapılması planlanmaktadır.

Göç İdaresi Başkanlığı tarafından yapılan personel alımlarıyla ilgili af veya özel bir düzenleme 2025 yılı için planlanmamıştır. Ancak, genel af kapsamında, kaçak durumda olan yabancılara yönelik bazı düzenlemeler bulunmaktadır. Bu düzenlemeler arasında, ev hizmetlerinde çalışan yabancı uyruklu kişilerin affı yer almaktadır.

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, çeşitli suçlardan hüküm giymiş 10 mahkûmu affetmiştir. Affedilen mahkûmlar ve suçları şunlardır: 1. Ali Dinç: Kasten öldürme ve ruhsatsız silah bulundurma suçlarından ağırlaştırılmış müebbet ve hapis cezası. 2. Gülden Aşık: Silahlı terör örgütüne üye olma suçundan 6 yıl 3 ay hapis cezası. 3. Uğur Eper: Birden fazla suçtan (uyuşturucu ticareti, bıçak taşıma, yaralama, dolandırıcılık vb.) uzun süreli hapis cezaları. 4. Şehmus Alpsoy: Anayasayı ihlâl suçundan ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası. 5. Ayhan Kaba: Kasten öldürme ve teşebbüs suçlarından 25 yıl hapis cezası. 6. Hulki Nas: Silahlı terör örgütüne üye olma ve ruhsatsız silah bulundurma suçlarından 21 yıl 3 ay hapis cezası. 7. Abdulkadir Ekingeni: Kasten öldürme, sahtecilik ve hürriyeti tahdit suçlarından çeşitli hapis cezaları. 8. Hamit Çöklü: Anayasal düzeni değiştirmeye teşebbüs suçundan müebbet hapis cezası. 9. Kenan Karataş: Kasten öldürme, silah taşıma, tehdit gibi suçlardan toplam 40 yılı aşkın hapis cezası. 10. Ziya Yılmaz: Ruhsatsız silah bulundurma suçundan 4 yıl 2 ay hapis cezası.

Genel af, belirli bir tarih öncesinde işlenmiş suçları kapsayan ve tüm suçlar veya belirli bir suç grubunu ilgilendiren bir yasayla çıkarılan af türüdür. Genel affın kapsadığı başlıca hususlar: Mahkumların ceza sürelerinin kısalması veya cezaevinden tahliye edilmeleri. Cezaevi nüfusunun azalması, bu da infaz sisteminin yükünü hafifletir. Toplumda barış ve uyumun sağlanması. Genel af, ayrıca adli sicil kayıtlarının silinmesi ve disiplin cezalarının ortadan kalkması gibi hukuki sonuçlar doğurur.

Joe Biden, aile üyelerine af çıkarmasının nedeni olarak, onları "sadece kendisine zarar verme arzusuyla" motive edilen siyasi saldırılara karşı korumak istediğini belirtti. Ayrıca, Biden bu affın, aile üyelerinin suçlu oldukları ya da yanlış bir şey yaptıkları anlamına gelmediğini vurguladı.

7256 sayılı af kanunundan yararlanabilecekler şunlardır: 1. Sosyal Güvenlik Kurumu'na (SGK) olan prim borçları: 01/01/2019 ile 17/04/2020 tarihleri arasında iş veya hizmet sözleşmesi ahlak ve iyi niyet kurallarına uymayan haller dışında sona erenler ve SGK'ya bildirilmeksizin çalışanlar. 2. Vergi borçları: Vergi Usul Kanunu kapsamına giren vergiler ve vergi cezaları ile bunlara bağlı gecikme faizleri, gecikme zamları gibi fer’i alacaklar. 3. İdari para cezaları: Belediye, il özel idaresi, YİKOB gibi idarelerin idari para cezaları. 4. Diğer alacaklar: Gençlik ve Spor Bakanlığı kredi ve yurtlar genel müdürlüğü tarafından verilen öğrenim ve katkı kredisi alacakları gibi çeşitli kamu alacakları. Başvuruların 31 Aralık 2020 tarihine kadar ilgili idareye yapılması gerekmektedir.

GSS borcu olan kişilerin aftan yararlanabilmesi için aşağıdaki adımları izlemesi gerekmektedir: 1. Gelir Testi Yaptırmak: Gelir testi yaptırmamış olanlar, başvurarak durumlarını belirtmelidir. 2. Borç Durumunu Kontrol Etmek: GSS prim borçlarını e-Devlet üzerinden kontrol ederek af kapsamına girip girmediklerini öğrenmelidirler. 3. Başvuru Sürecini Takip Etmek: Kanunun yürürlüğe girdiği tarih ve başvuru süreçleri yakından takip edilmelidir. Af kapsamında 1 Ocak 2015 öncesine ait ödenmemiş GSS prim borçları ve gecikme cezaları silinecektir.

Arşiv kaydı silinen kişi, genel aftan yararlanabilir. Genel af, adli sicil kaydındaki tüm bilgileri siler ve kişiyi hukuki olarak temize çıkarır.

Af ve bağışlama kavramları benzer anlamlar taşısa da tam olarak aynı şey değildir. Af, bir şeyi silip yok etmek, ortadan kaldırmak anlamına gelir. Bağışlama ise, kötülük ve haksızlık edeni, suç veya günah işleyeni cezalandırmaktan vazgeçme anlamına gelir. Bu bağlamda, bağışlama daha geniş bir kavramı ifade eder ve affetmeyi de kapsar.

79 aftan yararlanabilecek kişiler, genel af veya özel af kapsamına giren suçlarla ilgili belirlenmiş şartlara göre değişir. Genel aftan yararlanabilecek bazı gruplar: - Adli suçlardan hüküm giyenler. - Hafif suçlardan hükümlüler. - İlk kez suç işleyenler. - Siyasi mahkûmlar. Özel aftan yararlanabilecek kişiler ise bireysel veya toplu olarak çıkarılan aflara göre belirlenir ve bu aflar genellikle insani veya hukuki nedenlerle belirli kişilerin durumlarını göz önünde bulundurarak uygulanır. Af konularıyla ilgili güncel ve kesin bilgi için resmi makamların duyurularını takip etmek önemlidir.