Freud'a göre psikanalizin amacı, bilinçdışında bastırılmış olan çatışmaları ve arzuları bilince çıkararak ruhsal rahatsızlıkları tedavi etmektir. Bu süreçte psikanalist, hastanın iç dünyasına (düşünceler, duygular, anılar, rüyalar ve çatışmalar) dair farkındalık kazanmasına yardımcı olur. Psikanaliz, aynı zamanda insan motivasyonunu ve kişiliğini anlamak için teorik bir sistem olarak da kullanılır.