Sergüzeşt romanı, birkaç önemli nedenle edebiyat tarihinde öne çıkar: 1. Türk edebiyatında realizme geçiş: Roman, Türk edebiyatında romantizmden realizme geçişin önemli bir örneği olarak kabul edilir. 2. Esaret eleştirisi: Esaret konusunu ele alması ve kölelik kurumunu eleştirmesiyle toplumsal bir mesaj verir. 3. Gerçek hayattan alınma konu: Konusu gerçek hayattan alınmış olup, esir ticareti, sosyal sınıflar arasındaki dengesizlik ve geleneklerin sosyal hayata etkileri gibi unsurları işler. 4. Yazarın gözlemleri: Samipaşazade Sezai'nin, annesinin Çerkez bir cariye olması ve geniş bir konakta büyümesi sebebiyle esaret hususunda geniş bilgilere ve gözlemlere sahip olması, romanın önemini artırır. 5. Yasaklanma ve sürgün: Roman, II. Abdülhamit devrinde yazılmış ve yayımlandıktan sonra yazarın göz hapsinde tutulmasına ve Paris'e kaçmasına sebep olmuştur.