• Buradasın

    Takdir yetkisi ve hukuk boşluğu nedir?

    Yazeka

    Arama sonuçlarına göre oluşturuldu

    Takdir yetkisi ve hukuk boşluğu kavramları hukuk alanında farklı anlamlar taşır:
    1. Takdir Yetkisi: Kanunda somut olaya uygulanabilecek bir hüküm bulunduğu, ancak bu hükmün içeriğinin belirsiz olduğu durumlarda hâkimin, adaletin ve hakkaniyetin gerektirdiği şekilde karar verme yetkisidir 1%20BO%C5%9ELUK%20KAVRAMI%20-HUKUK%20KURALLARININ%20SINIFLANDIRILMASI-HUKUKUN%20FARKLI%20ANLAMLARI.doc)3. Bu yetki, hâkimin olayın özelliklerini dikkate alarak en uygun çözümü bulmasını sağlar 4.
    2. Hukuk Boşluğu: Yazılı hukuk kuralları veya örf ve adet hukukunda bir eksiklik olması, yani olaya uygulanacak hiçbir hükmün bulunmaması durumudur 1%20BO%C5%9ELUK%20KAVRAMI%20-HUKUK%20KURALLARININ%20SINIFLANDIRILMASI-HUKUKUN%20FARKLI%20ANLAMLARI.doc)2. Bu durumda hâkim, ya örf ve adet hukukuna bakar ya da kendisi bir kural koyarak "hukuk yaratır" 1%20BO%C5%9ELUK%20KAVRAMI%20-HUKUK%20KURALLARININ%20SINIFLANDIRILMASI-HUKUKUN%20FARKLI%20ANLAMLARI.doc)2.
    5 kaynaktan alınan bilgiyle göre:

    Konuyla ilgili materyaller

    Hakimin takdir yetkisini kullanması ne demektir?

    Hâkimin takdir yetkisini kullanması, kanunda hâkime açık veya zımni olarak bu yetkinin tanındığı durumlarda, hâkimin durumun gereklerini ve haklı sebepleri göz önünde bulundurarak hukuka ve hakkaniyete uygun karar vermesi anlamına gelir. Hâkimin takdir yetkisini kullanacağı bazı durumlar: Kanunda hüküm olmasına rağmen, olayın önceden bilinmeyen özellikleri nedeniyle bir değerlendirme veya tercih yapma yetkisinin tanınması. Manevi tazminat, nafaka miktarının belirlenmesi gibi konularda, kanunda sadece ana hatlarıyla bir çözüm yolunun gösterilmesi. Hâkim, takdir yetkisini kullanırken uzman kişilerin görüşlerinden yararlanabilir, ancak bu görüşler bağlayıcı değildir.

    Hakimin hukuk yaratması ve hukuk boşluğu arasındaki fark nedir?

    Hakimin hukuk yaratması ve hukuk boşluğu arasındaki fark şu şekilde açıklanabilir: Hukuk boşluğu, hakimin elindeki somut davaya uygulayacak yazılı ve yazısız kaynaklarda herhangi bir hüküm bulunmamasıdır. Hakimin hukuk yaratması ise, hukuk boşluğunun olduğu durumlarda, hakimin kanun koyucu gibi davranarak geçici bir kanun çıkarması ve bu hükme göre karar vermesidir. Dolayısıyla, hukuk boşluğu hakimin hukuk yaratmasının ön koşuludur; ancak her hukuk boşluğu, hakimin hukuk yaratmasıyla sonuçlanmaz.

    Hukuk yaratma ve takdir yetkisi nedir?

    Hukuk yaratma, hâkimin, uyuşmazlıkta uygulanabilecek herhangi bir yazılı veya yazılı olmayan hukuk kuralı bulunmadığında, kanun koyucu gibi hareket ederek farazi bir kural koymak suretiyle uyuşmazlığı çözüme kavuşturmasıdır. Takdir yetkisi ise, kanun koyucunun bilerek ve isteyerek bıraktığı kural içi boşlukların doldurulmasında başvurulan bir yetkidir. Hukuk yaratma ve takdir yetkisi arasındaki farklar: Kapsam: Hukuk yaratma, kanun koyucunun hüküm koymadığı kural dışı boşluklar için söz konusu olan bir yetkidir. Kullanım: Hâkim, takdir yetkisini kullanırken hükmün amacıyla ve koruduğu menfaat ile sınırlı kalmak zorundadır. Her iki yetkinin de ortak noktası, hukuk kurallarının somut olaylara uygulanabilmesi için gereklidir.

    CMK delillerin takdir yetkisi nedir?

    CMK'da (Ceza Muhakemesi Kanunu) delillerin takdir yetkisi, hâkimin kararını yalnızca duruşmada ortaya konulan ve tartışılan delillere dayandırabileceğini ve bu delillerin hâkimin vicdanî kanaatiyle serbestçe takdir edileceğini ifade eder. Bu yetki, iki temel kuralı içerir: 1. Hâkim, sadece duruşmada ortaya konulmuş ve tartışılmış delillere dayanarak hüküm kurabilir. 2. Suç, hukuka uygun bir şekilde elde edilmiş her türlü delille ispat edilebilir. Bu düzenleme ile hâkimin tarafsızlığı, delillerin doğrudanlığı ve sözlülük ilkesi ile hukuka uygun elde edilmiş olma şartı güvence altına alınır. Ayrıca, hukuka aykırı deliller hükme esas alınamaz.

    Hukuk boşluğu nedir?

    Hukuk boşluğu, bir konuda herhangi bir kanun veya hukuki düzenleme olmaması durumunda ortaya çıkar. Bu durumda, hukuk sisteminde belirsizlik yaratabilir ve adaletin sağlanmasını engelleyebilir. İki tür hukuk boşluğu vardır: 1. Kural içi boşluk: Kanun koyucunun bilerek bıraktığı, hakimin takdir yetkisini kullanarak doldurması gereken boşluktur. 2. Kural dışı boşluk: Kanun koyucunun farkında olmadan bıraktığı, istemeden oluşan boşluktur.

    Hukukun kapsamına giren konular nelerdir?

    Hukukun kapsamına giren bazı konular: Toplumsal düzen ve barış: Hukuk, toplumsal düzeni sağlar ve bireylerin haklarını güvence altına alır. Bireylerin hak ve özgürlükleri: Özel hukuk, bireylerin kendi aralarındaki ilişkileri düzenler ve bireylerin hak ve özgürlüklerini korur. Kamu düzeni: Kamu hukuku, devletin vatandaşları ile olan ilişkilerini düzenler ve devletin otoritesini koruma amacı taşır. Adalet: Hukukun nihai amacı adaleti gerçekleştirmektir. Kişisel ve sosyal ihtiyaçlar: Doğum, ölüm, evlenme, boşanma, beslenme, barınma gibi en doğal ihtiyaçlar ile üretim, dağıtım, tüketim, ticaret, işçi-işveren ilişkileri gibi konular hukukun düzenleme alanına girer. Hukukun evrensel ilkeleri: Toplumsal ilişkilerde adalet, kanun önünde eşitlik, güçsüzlerin korunması, insan haklarına saygı gibi hususlar.

    Hukuk kurallarının özellikleri nelerdir?

    Hukuk kurallarının bazı özellikleri: Toplumsallık: Toplumun genel çıkarlarını gözetir. Genellik ve soyutluk: Belirli kişilere değil, benzer durumdaki tüm kişilere uygulanır ve tek bir olay için değil, benzer olaylar için geçerlidir. Sürekli ve geleceğe yönelik olma: Belirli bir zaman için değil, süreklilik arz edecek şekilde konulur ve geçmişe değil, gelecekteki davranışları düzenlemeye yöneliktir. Emredicilik ve devlet yaptırımına dayanma: Hukuk kurallarına uyulmaması hâlinde devlet zor kullanma gücünü devreye sokar. Yaptırıma bağlı olma: Bir hukuk kuralı ihlal edildiğinde belirli sonuçlar doğurur. Normatiflik: Olanı değil, olması gerekeni gösterir ve belirli bir değere ulaşmayı hedefler. Özgürlükleri sınırlama ve koruma: Düzenleme = sınırlama, düzensizlik = keyfîlik. İnsan iradesi ürünü olma: Meclis veya kurul gibi otoritelerin iradesi olabilir.