Osmanlı Devleti'nde adaleti sağlamak için çeşitli kurumlar bulunmaktaydı: Kadılar: Yargı ve yürütme yetkilerini kullanan, aynı zamanda idari, beledi ve güvenlik konularında da yetkili olan görevlilerdi. Kazaskerler: Kadılar ve kadıların tayin ve terfi işlerini yürüten, Osmanlı yargı sistemini oluşturan makamdı. Şeyhülislamlık: Din ve yasama işlerinin yürütüldüğü, ancak yargılama yetkisi bulunmayan makamdı. Dîvân-ı Ahkâm-ı Adliyye (Yargıtay): 1870 yılında kurulan yüksek mahkemeydi. Dîvân-ı Mezâlim: Halkın, ayrıcalıklı konumlarını kötüye kullanan nüfuzlu yöneticilere karşı şikayette bulunduğu mahkemeydi. Adaletnameler: Halkı korumak, idarecilerin yolsuzluklarını ve kanunların usulsüz uygulanmasını önlemek amacıyla çıkarılan genel mahiyetteki fermanlardı. Tımar Sistemi: Mal ve hizmetlerin akışını ve güvenliğini sağlayan, vergi ve ordu ihtiyaçlarını karşılayan organizasyonel yapıydı. Vakıf Kurumu: İktisadi dağıtım politikalarına benzer etkiler gösteren yapıydı.