• Buradasın

    Montreux Boğazlar Sözleşmesi nedir?

    Yazeka

    Arama sonuçlarına göre oluşturuldu

    Montrö Boğazlar Sözleşmesi, 20 Temmuz 1936 tarihinde imzalanan ve Türkiye'ye İstanbul Boğazı, Çanakkale Boğazı ve Marmara Denizi üzerinde kontrol ve savaş gemilerinin geçişini düzenleme hakkı veren uluslararası bir sözleşmedir 123.
    Sözleşmenin bazı temel maddeleri:
    • Ticari gemilerin geçiş rejimi: Barış zamanında, ticaret gemileri gündüz ve gece, bayrak ve yük ne olursa olsun, hiçbir işlem olmaksızın Boğazlar'dan geçiş ve gidiş-geliş tam özgürlüğünden yararlanacaklardır 14.
    • Savaş zamanında Türkiye'nin durumu: Türkiye savaşan değilse, savaş gemileri 10. maddeden 18. maddeye kadar olan maddelerde belirtilen koşullarla aynı koşullar içinde, Boğazlar'da tam bir geçiş ve gidiş-geliş özgürlüğünden yararlanacaklardır 45.
    • Karadeniz'e kıyıdaş olan veya olmayan devletlere ait savaş gemileri: Kendi limanlarına gitmek maksadıyla Boğaz geçişi yapabilirler 1.
    Montrö Boğazlar Sözleşmesi, 20 yıl için imzalanmış olup, halen yürürlüktedir 15.
    5 kaynaktan alınan bilgiyle göre:

    Konuyla ilgili materyaller

    1841 Boğazlar Sözleşmesi nedir?

    1841 Boğazlar Sözleşmesi, 13 Temmuz 1841 tarihinde Avusturya İmparatorluğu, Fransa Krallığı, Birleşik Krallık, Prusya, Rus İmparatorluğu ve Osmanlı İmparatorluğu arasında Londra'da imzalanan uluslararası bir sözleşmedir. Sözleşmenin bazı maddeleri: Boğazlar, Osmanlı Devleti'nin egemenliğinde kalacaktır. Savaş zamanında boğazlar savaş gemilerine kapalı olacaktır. Barış zamanında ise tüm savaş gemileri serbest şekilde geçecektir. Statükonun korunması, Avrupa devletlerinin garantisinde olacaktır. Sözleşmenin önemi: Boğazlar, uluslararası bir statü kazanmıştır. Osmanlı Devleti'nin boğazlardaki mutlak egemenliği sona ermiştir. Rusya, Hünkâr İskelesi Antlaşması ile elde ettiği üstünlüğü kaybetmiştir. En çok kazanç sağlayan ülkeler İngiltere ve Fransa olmuştur.

    Montrô Boğazlar Komisyonu neden kaldırıldı?

    Montrö Boğazlar Komisyonu, 1936 yılında imzalanan Montrö Boğazlar Sözleşmesi ile kaldırılmıştır. Bu sözleşme ile Türkiye'nin Boğazlar üzerindeki egemenliği tam olarak tesis edilmiş ve Boğazların askerileştirilmesi ile Boğazlar Komisyonu’na dair kısıtlayıcı hükümler kaldırılmıştır.

    Boğazlar sorunu nasıl çözüldü?

    Boğazlar sorunu, Montrö Boğazlar Sözleşmesi ile çözülmüştür. 20 Temmuz 1936'da imzalanan bu sözleşme ile: Ticaret gemileri ve uçakları barış zamanında Türk Boğazları'ndan geçiş serbestisine sahip olmuştur. Savaş gemileri için barış zamanında Boğazlardan geçiş serbestisi tanınmış, ancak Karadeniz yönüne geçişte bazı kısıtlamalar getirilmiştir. Savaş zamanında, Türkiye muharip değilse, tarafsız devletlerin ticaret gemileri düşmana yardım götürmedikleri sürece geçebilecek, savaştığı devletin gemilerine karşı ise Türkiye her türlü hakkını kullanabilecektir. Boğazlar çevresinde belirli bölgeler askerden arındırılmıştır. Antlaşmanın öngördüğü düzene uyulmasını, başkanı Türk olan bir komisyon denetleyecektir.

    1841 Londra Antlaşması ile boğazlar hangi statüye kavuşmuştur?

    1841 Londra Antlaşması ile Boğazlar, uluslararası bir statüye kavuşmuştur. Antlaşmanın Boğazlar ile ilgili bazı maddeleri: Boğazlar, Osmanlı Devleti'nin egemenliğinde kalacaktır. Barış zamanında tüm savaş gemileri serbest şekilde geçecektir. Savaş zamanında ise hafif savaş gemilerine özel fermanlarla Boğazlardan geçiş hakkı verilebilecektir. Statükonun korunması, Avrupa devletlerinin garantisinde olacaktır.

    Boğazlardan geçiş ücreti ne zaman zorunlu oldu?

    Boğazlardan geçiş ücreti, 1936 yılında imzalanan Montrö Boğazlar Sözleşmesi ile zorunlu hale gelmiştir. Türk boğazlarından uğraksız geçen gemilerden alınan ücretler, 7 Ekim 2022, 1 Temmuz 2023 ve 1 Temmuz 2025 tarihlerinde güncellenmiştir. 7 Ekim 2022: Cumhurbaşkanlığı kararı ile ücretlerde güncelleme yapılarak, gemilerden net ton başına alınan ücret 4,08 dolara çıkarılmıştır. 1 Temmuz 2023: Ücret, 4,42 dolar olarak yeniden güncellenmiştir. 1 Temmuz 2025: Altın Frank değeri %15 artırılarak 5,83 dolara yükseltilmiştir.

    Boğaz nedir kısaca tanımı?

    Boğaz, kara parçaları arasında denizin çok daralmış yeridir. Bir başka deyişle, iki denizi birbirine bağlayan dar su geçidi olarak tanımlanır. Ayrıca, akarsuların engebeli ve yüksek alanları aşındırması sonucu açtığı dar ve derin vadi olarak da kullanılabilir.

    Montrô Boğazlar Sözleşmesine hangi devlet katılmadı?

    Montrö Boğazlar Sözleşmesi'ne katılmayan devlet, Amerika Birleşik Devletleri (ABD) olmuştur. ABD, Montrö Boğazlar Konferansı'na katılmamış, ancak daha sonra sözleşmeye taraf olmuştur.