• Buradasın

    Anayasa Mahkemesi CMK'nın hangi maddesini iptal etti?

    Yazeka

    Arama sonuçlarına göre oluşturuldu

    Anayasa Mahkemesi, 2024 yılında 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu'nun (CMK) 226/4. maddesini iptal etmiştir 1. Bu madde, suçun hukuki niteliğinin değişmesi veya ek savunma yapılmasını gerektiren bir durumda, konuya ilişkin yazılı bildirimlerin varsa müdafie yapılacağını ve müdafiinin sanığa tanınan haklardan onun gibi yararlanacağını düzenlemiştir 1.
    Ayrıca, 2023 yılında CMK'nın aşağıdaki maddeleri de Anayasa Mahkemesi tarafından iptal edilmiştir:
    • 273/1. madde: İstinafa başvuru süresinin, kararın açıklandığı günden itibaren başlatılmasını öngörüyordu 2.
    • 253/19. madde: Uzlaşma sonrası tazminat davası açılmasını engelliyordu 34.
    • 231/12. madde: Hükmün açıklanmasının geri bırakılması kararına karşı itiraz kanun yolunu düzenliyordu 5.
    • 193/2. madde: Sanığın sorgusu yapılmasa dahi mahkumiyet dışında karar verilebilmesini sağlıyordu 5.
    5 kaynaktan alınan bilgiyle göre:

    Konuyla ilgili materyaller

    Adil yargılanma hakkı ihlali hangi hallerde Anayasa Mahkemesine başvurulur?

    Anayasa Mahkemesine adil yargılanma hakkı ihlali iddiasıyla başvurulabilecek durumlar: Medeni hak ve yükümlülüklerle ilgili uyuşmazlıklar. Suç isnatları. Başvuru şartları: Güncel ve kişisel bir hakkın doğrudan etkilenmiş olması. İhlalin, başvurucuya ait bir işlem, eylem veya ihmalle bağlantılı olması. Kamu tüzel kişilerinin başvuruda bulunamaması. Özel hukuk tüzel kişilerinin, yalnızca kendi tüzel kişiliklerine ait hakların ihlal edildiğini ileri sürebilmesi. Yabancıların, yalnızca herkese tanınmış haklar yönünden başvuruda bulunabilmesi. Başvuru süreci: Başvuru yolları tüketildikten sonra 30 gün içinde yapılmalıdır. Başvurular resmî dil olan Türkçe ile ve Anayasa Mahkemesi tarafından hazırlanmış bireysel başvuru formu kullanılarak yapılmalıdır. Başvuru kapsamı dışında kalan durumlar: Yasama işlemleri. Düzenleyici idari işlemler. Anayasa Mahkemesi kararlarıyla Anayasa’nın yargı denetimi dışında bıraktığı işlemler.

    Anayasa Mahkemesinin CMK madde 309 ve 310'u iptal etmesi ne anlama gelir?

    Anayasa Mahkemesinin CMK madde 309 ve 310'u iptal etmesi, kanun yararına bozma olarak bilinen olağanüstü kanun yolunun sona ermesi anlamına gelir. Bu madde, hakim veya mahkeme tarafından verilip istinaf veya temyiz incelemesinden geçmeksizin kesinleşen karar veya hükümlerde hukuka aykırılık bulunması durumunda Adalet Bakanlığı'nın Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı'na başvurmasını düzenler. Kanun yararına bozma yoluyla amaçlanan, ceza kanununun ve ceza içeren diğer kanunların herkese eşit olarak uygulanması, uygulama birliğinin sağlanması ve hukuka aykırılıkların toplum ve birey açısından giderilmesidir. Madde 309 ve 310'un iptal edilmesi, bu sürecin işleyişini durduracak ve hukuka aykırı kararların denetimini zorlaştıracaktır.

    Anayasa Mahkemesinin verdiği kararlar nerede yayınlanır?

    Anayasa Mahkemesinin verdiği kararlar aşağıdaki platformlarda yayınlanır: Anayasa Mahkemesi'nin resmi internet sitesi. Basın yayınları ve medya. Hukuk portalları ve veri tabanları. Yasal ve hukuki kaynaklar.

    Anayasa Mahkemesinin koruduğu haklar nelerdir?

    Anayasa Mahkemesi, Türkiye Cumhuriyeti Anayasası tarafından güvence altına alınmış temel hak ve özgürlükleri korur. Bu haklar arasında şunlar yer alır: Yaşam hakkı. İşkence yasağı. Kölelik ve zorla çalıştırma yasağı. Kişi özgürlüğü ve güvenliği hakkı. Adil yargılanma hakkı. Suç ve cezada kanunilik ilkesi. Özel hayatın gizliliği, konut ve haberleşme hakkı. Düşünce, ifade, din ve vicdan hürriyeti. Örgütlenme ve toplanma hakkı. Mülkiyet hakkı. Eğitim ve öğrenim hakkı. Seçme ve seçilme özgürlüğü. Ayrıca, Anayasa Mahkemesi, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi ve ek protokoller ile güvence altına alınan hakları da korur.

    Anayasa Mahkemesi adil yargılanma hakkının ihlali nedir?

    Anayasa Mahkemesi'ne göre adil yargılanma hakkının ihlali şu durumlarda söz konusu olabilir: Delillerin değerlendirilmesinde açık keyfilik veya bariz takdir hatası. Silahların eşitliği ve çelişmeli yargılama ilkelerinin ihlali. Makul sürede yargılanma hakkının ihlali. Doğrudan doğruyalık ilkesinin ihlali. Anayasa Mahkemesi, adil yargılanma hakkı ile ilgili başvuruları, kanun yolunda gözetilmesi gereken hususlarda inceleme yaparak değerlendirmez.

    Anayasa Mahkemesi iptal kararının yürürlüğünü ne kadar erteleyebilir?

    Anayasa Mahkemesi, iptal kararının yürürlüğe gireceği tarihi bir yılı geçmemek üzere erteleyebilir. Örneğin, Avukatlık Kanunu’nun 134. ve 135. maddelerinin iptalinde, Anayasa Mahkemesi kararın Resmî Gazete’de yayımlanmasından başlayarak dokuz ay sonra yürürlüğe girmesine karar vermiştir.

    Anayasa Mahkemesi adil yargılanma hakkı ihlali kararı verirse ne olur?

    Anayasa Mahkemesi'nin adil yargılanma hakkı ihlali kararı vermesi durumunda, ihlalin ve sonuçlarının ortadan kaldırılması için yeniden yargılama yapılmak üzere dosya ilgili mahkemeye gönderilir. Yeniden yargılama yapmakla yükümlü olan mahkeme, Anayasa Mahkemesi'nin ihlal kararında açıkladığı ihlali ve sonuçlarını ortadan kaldıracak şekilde, mümkünse dosya üzerinden karar verir. Ancak, AYM'nin yeniden yargılama kararına uyulmaması gibi bir durum söz konusu olmamalıdır; çünkü Anayasa ve kanunlar, AYM'nin ihlal kararına karşı yargı mercilerine "direnme yetkisi" tanımamıştır. AYM tarafından tespit edilen hak ihlali giderilmemişse, başvurucunun yeni bir bireysel başvuruda bulunarak otomatik olarak ikinci bir ihlal kararı elde etmesi mümkündür.