Hamsi kelimesinin kökeni hakkında farklı görüşler bulunmaktadır: Arkaik Kolh dili: Hamsi adı, arkaik Kolh dili kökenlidir ve "küçük sivri balık" anlamına gelir. Yunanca: Bazı kaynaklarda hamsi kelimesinin, Yunanca "hampsi" kelimesine dayandığı belirtilmektedir. Arapça: Arapça kökenli bir görüşe göre ise "hamsi" kelimesi, "kara kış" anlamına gelen "hamsin" kelimesinden türemiştir. Hamsi, subtropikal iklim denizlerinde yaşayan ve Karadeniz, Azov Denizi, Marmara Denizi ve Akdeniz'de yoğun olarak bulunan bir balık türüdür.