Zonal ve azonal topraklar, TYT coğrafya kapsamında önemli toprak tipleridir. Zonal topraklar, belirli bir iklim kuşağının etkisiyle oluşan ve o bölgenin doğal bitki örtüsü tarafından şekillendirilen topraklardır. Başlıca zonal topraklar şunlardır: Kahverengi Orman Toprakları: Karadeniz Bölgesi'nde, nemli orman alanlarında oluşur. Kırmızı Akdeniz Toprakları (Terra Rossa): Akdeniz ve Ege Bölgeleri'nde, kalker kayaçlar üzerinde oluşur. Kahverengi ve Kestane Renkli Bozkır Toprakları: İç Anadolu, Doğu Anadolu ve Güneydoğu Anadolu Bölgeleri'nde, yarı kurak iklimde bozkır bitki örtüsünün altında oluşur. Azonal topraklar, belirli bir iklimin etkisi altında oluşmaz; akarsular, rüzgarlar veya buzullar gibi dış kuvvetlerle taşınarak biriktirilir. Başlıca azonal topraklar şunlardır: Alüvyal Topraklar: Akarsu vadileri ve delta ovalarında, akarsuların taşıdığı alüvyonların birikmesiyle oluşur. Lös Topraklar: Rüzgarların taşıdığı ince toprak parçalarının birikmesiyle oluşur. Kolüvyal Topraklar: Dağ etekleri ve yamaçlarda, yerçekimi etkisiyle taşınan toprak parçalarının birikmesiyle oluşur.