• Buradasın

    Özne ve nesne eksikliği nasıl bulunur?

    Yazeka

    Arama sonuçlarına göre oluşturuldu

    Özne ve nesne eksikliğini bulmak için şu adımlar izlenebilir:
    1. Özne Eksikliği:
      • Cümlede yüklemdeki eyleme uygun bir öznenin eksik olup olmadığına bakılır 3.
      • Bir öznenin birden fazla yükleme bağlanıp bağlanmadığına dikkat edilir 3.
      • Örnek: "Herkes ondan nefret ediyor, onun yüzünü bile görmek istemiyordu" cümlesinde "herkes" sözcüğü öznedir ve bu özne, "nefret ediyor" ve "istemiyordu" yüklemlerine bağlanamadığı için bozukluk meydana gelmiştir 23.
    2. Nesne Eksikliği:
      • Cümlelerde ortak kullanılan nesnenin yüklemlere bağlanamayıp bağlanmadığına bakılır 3.
      • Örnek: "Ben öğretmenime inanır ve severim" cümlesinde "öğretmenime" dolaylı tümleci, "inanır" ve "severim" yüklemlerine bağlanmak istendiğinde anlatım bozukluğu oluşur 3.
    Öge eksikliği genellikle ikinci cümlede olur 4. Bir öge, olduğu gibi diğer cümlenin ihtiyaç duyduğu öge olamıyorsa orada öge eksikliği vardır 4.
    Öge eksikliği, tek yüklemli cümlelerde de olabilir 4.
    Öge eksikliği olup olmadığını kesin olarak belirlemek için bir dil bilgisi öğretmenine veya ilgili bir uzmana danışılması önerilir.
    5 kaynaktan alınan bilgiyle göre:

    Konuyla ilgili materyaller

    Belirli nesne ve belirli özne nedir?

    Belirli nesne, yükleme sorulan “neyi, kimi?” sorularına cevap veren sözcük ya da sözcük gruplarıdır. Belirli özne, cümlede yer alan ve “kim? ne?” sorularına cevap veren kelime veya kelime grubudur. Örnekler: Belirli nesne: "Kardeşim için bu saati beğendim" cümlesinde "bu saati". Belirli özne: "Mehmet sabahtan beri seni arıyor" cümlesinde "Mehmet". Özneyi belirtili nesneden ayırt etmek için önce yüklemi, sonra özneyi, daha sonra da nesneyi bulmak gerekir.

    Fiil çatısında özne ve nesne nedir?

    Fiil çatısında özne ve nesne, yüklemin özne ve nesne ile olan ilişkisini ifade eder. Özne, cümlede yüklemin bildirdiği, belirtilen işi yapan, işten etkilenen veya bir oluşa konu olan öğedir. Nesne, yüklemin bildirdiği eylemden etkilenen varlıktır. Fiiller, özne ve nesne alıp almamalarına, belirtilen işin nasıl yapıldığına, işten öznenin ve nesnenin nasıl etkilendiğine göre çatılar ayrılırlar. Öznelerine göre fiil çatıları: Etken fiil: İşi yapan gerçek bir öznenin bulunduğu fiillerdir. Edilgen fiil: Gerçek öznesi söylenmeyen veya bilinmeyen fiillerdir. Dönüşlü fiil: Öznenin işi yaparken aynı zamanda o işten etkilendiğini gösteren fiillerdir. İşteş fiil: En az iki özne tarafından yapılabilen fiillerdir. Nesnelerine göre fiil çatıları: Geçişli fiil: Nesne alabilen fiillerdir. Geçişsiz fiil: Nesne almayan fiillerdir.

    Belirtisiz nesne ile sözde özne aynı şey mi?

    Belirtisiz nesne ve sözde özne farklı kavramlardır. Belirtisiz nesne, yükleme sorulan "ne" sorusuna cevap veren ve belirtme hâl ekini (-i) almayan yalın hâldeki nesnedir. Sözde özne ise, edilgen çatılı fiillerin yüklem olduğu cümlelerde, işten etkilenen unsuru ifade eder.

    Kim sorusu özne mi nesne mi?

    "Kim" sorusu cümlede özneyi bulmak için kullanılır.

    Cümlede nesne yoksa ne olur?

    Cümlede nesne yoksa, anlatım bozukluğu meydana gelir. Genellikle sıralı ve birleşik cümlelerde görülen nesne eksikliğinden kaynaklanan anlatım bozuklukları, hem geçişli hem de geçişsiz cümlelerde ortaya çıkabilir. Bazı örnek cümleler ve nesne eksikliği olan karşılıkları: "Annem bize kitap okur, uyutmaya çalışırdı." (eksik olan nesne: "bize"). "Senin sinemaya geleceğini düşünüyor ve bekliyor." (eksik olan nesne: "gelmeni"). "Elmaların üzerindeki tozu temizleyip tabağa geri koydu." (eksik olan nesne: "elmaları"). "Anlatılanlara hemen inanıyor ve herkese anlatıyordu." (eksik olan nesne: "onları"). "İşçilere kötü davranıyor, susturmaya çalışıyordu." (eksik olan nesne: "işçileri").

    Belirtili nesne nasıl bulunur?

    Belirtili nesneyi bulmak için cümleye "neyi, kimi?" soruları sorulur. Örnekler: - "Boyaları dökülen kitaplığı Hasan ustaya boyattım." cümlesinde "kitaplığı" kelimesi belirtili nesnedir çünkü "-i" hâl ekini almıştır. - "Esma öğretmen öğrencilerini müzeye götürdü." cümlesinde "öğrencilerini" kelimesi de belirtili nesnedir.

    Geçişsiz fiiller özne nesne ilişkisi nedir?

    Geçişsiz fiiller, özne-nesne ilişkisine göre nesne almayan veya alamayan fiillerdir.