• Buradasın

    Fiil çatısında özne ve nesne nedir?

    Yazeka

    Arama sonuçlarına göre oluşturuldu

    Fiil çatısında özne ve nesne, yüklemin özne ve nesne ile olan ilişkisini ifade eder 5.
    • Özne, cümlede yüklemin bildirdiği, belirtilen işi yapan, işten etkilenen veya bir oluşa konu olan öğedir 4.
    • Nesne, yüklemin bildirdiği eylemden etkilenen varlıktır 34.
    Fiiller, özne ve nesne alıp almamalarına, belirtilen işin nasıl yapıldığına, işten öznenin ve nesnenin nasıl etkilendiğine göre çatılar ayrılırlar 2.
    Öznelerine göre fiil çatıları:
    • Etken fiil: İşi yapan gerçek bir öznenin bulunduğu fiillerdir 15.
    • Edilgen fiil: Gerçek öznesi söylenmeyen veya bilinmeyen fiillerdir 12.
    • Dönüşlü fiil: Öznenin işi yaparken aynı zamanda o işten etkilendiğini gösteren fiillerdir 23.
    • İşteş fiil: En az iki özne tarafından yapılabilen fiillerdir 24.
    Nesnelerine göre fiil çatıları:
    • Geçişli fiil: Nesne alabilen fiillerdir 235.
    • Geçişsiz fiil: Nesne almayan fiillerdir 235.
    5 kaynaktan alınan bilgiyle göre:

    Konuyla ilgili materyaller

    Nesne yüklem ilişkine göre fiiller nelerdir 8 sınıf?

    8. sınıf düzeyinde, nesne-yüklem ilişkisine göre fiiller şu şekilde ikiye ayrılır: 1. Geçişli Fiiller: Nesne alabilen fiillerdir. Örnekler: "İçeriden su getirdi" cümlesindeki "getirmek" fiili, "yolcular durakta bekliyor" cümlesindeki "beklemek" fiili. 2. Geçişsiz Fiiller: Nesne almayan fiillerdir. Örnekler: "Dayımlar bugün tatile gidiyor" cümlesindeki "gitmek" fiili, "Ali’nin sözlerine çok güldük" cümlesindeki "gülmek" fiili.

    Fiil geçişsiz ise nesne olur mu?

    Hayır, fiil geçişsiz ise nesne olmaz. Geçişsiz fiiller, nesne almayan fiillerdir. Örnekler: "Dayımlar bugün tatile gidiyor" cümlesinde "gitmek" eylemi nesne almamıştır. "Ali’nin sözlerine çok güldük" cümlesinde de "gülmek" eylemi geçişsizdir.

    Geçişli fiiller nesne alabilir mi?

    Evet, geçişli fiiller nesne alabilir. Geçişli fiiller, belirtili ya da belirtisiz nesne alabilen fiillerdir. Örnekler: "Titizlikle elindeki yazıları inceliyordu." "Son gelişinde Ankara’yı da dolaşmıştı." "Marketten meyve ve sebze aldım."

    Fiiller özne ve nesneye göre kaça ayrılır?

    Fiiller, özne ve nesneye göre dört ana çatıya ayrılır: 1. Özneye göre: Etken fiil: Özne bellidir ve işi yapandır. Edilgen fiil: Özne belli değildir, başkası tarafından yapılan işten etkilenir. Dönüşlü fiil: Özne aynı zamanda işten etkilenir, nesne yoktur. İşteş fiil: En az iki özne tarafından karşılıklı veya birlikte yapılan eylemdir. 2. Nesneye göre: Geçişli fiil: Belirtili veya belirtisiz nesne alabilir. Geçişsiz fiil: Nesne almaz. Oldurgan fiil: Geçişsiz bir fiil, "-dır, -t, -r" ekleriyle geçişli hale gelir. Ettirgen fiil: Bir fiilin geçişli hali, "-dır, -t, -r" ekleriyle daha da geçişli hale gelir.

    Geçişsiz fiiller özne nesne ilişkisi nedir?

    Geçişsiz fiiller, nesne almayan, yani “ne, neyi ve kimi?” sorularına cevap vermeyen fiillerdir. Özne-yüklem ilişkisine göre geçişsiz fiiller şu şekilde incelenebilir: Etken fiil: Öznenin fiille ilişkisi, işi kendisinin yapması yönündedir. Edilgen fiil: Öznenin fiille ilişkisi, yapılan işten etkilenmesi yönündedir. Dönüşlü fiil: Öznenin işi yaparken aynı zamanda o işten etkilendiğini gösterir. İşteş fiil: En az iki özne tarafından yapılabilen fiillerdir. Geçişsiz fiillere nesneyi bulmak için “ne, neyi, kimi?” soruları sorulduğunda cevap alınmaz.

    Cümlenin ögelerinden belirtili nesne nedir?

    Belirtili nesne, cümlede öznenin yaptığı iş ve eylemden doğrudan etkilenen ögedir. Belirtili nesnenin özellikleri: Yükleme "neyi", "kimi" ve "nereyi" soruları sorularak bulunur. İsmin belirtme hâl ekini (-ı, -i, -u, -ü) alır. Örnekler: "Babam evi boyadı" cümlesinde "evi" sözcüğü belirtili nesnedir. "Kardeşim, annemin hediye ettiği kolyeyi kaybetmiş" cümlesinde "kolyeyi" sözcüğü belirtili nesnedir. "Kışlanın kapısında saatlerce senin gelmeni bekledim" cümlesinde "seni" sözcüğü belirtili nesnedir.

    Etken çatıda özne belli mi?

    Evet, etken çatıda özne bellidir. Etken çatılı fiillerde, eylemi gerçekleştiren özne açıkça bellidir ve eylemi doğrudan kendisi yapar. Etken çatının temel özellikleri: Özne aktiftir. Fiil genellikle yalın haldedir. Nesne belirtili veya belirtisiz olabilir.