• Buradasın

    Harezim Türkçesi Karahanlı Türkçesinden nasıl ayrılır?

    Yazeka

    Arama sonuçlarına göre oluşturuldu

    Harezm Türkçesi, Karahanlı Türkçesinden şu özelliklerle ayrılır:
    • Oğuz ve Kıpçak etkisi: Harezm Türkçesi, Karahanlı Türkçesi temeline ek olarak Oğuz Türkçesi ve Kıpçak Türkçesinin unsurlarını içerir 124.
    • Akkuzatif eki: Harezm Türkçesinde akkuzatif eki –nI’dır; yalnızca üçüncü şahıs iyelik eklerinden sonra –n kullanılır 2.
    • Kelime başında t/d kullanımı: Harezm Türkçesinde kelime başında t ve d sesleri birlikte kullanılır; ayrım yoktur 23.
    • Çok heceli kelimelerde g/ğ sesi: Birden çok heceli kelimelerin sonundaki –g/-ğ sesi çoğunlukla korunur, ancak düştüğü örnekler de vardır 13.
    • Ünlü ve ünsüz değişimleri: Harezm Türkçesinde /e/ ünlüsünün yanında /è/ ünlüsü bulunur; ayrıca b > v / w, b > m, d > y, t > d, k > h gibi değişimler görülür 35.
    Bu farklılıklar, Harezm Türkçesini Karahanlı Türkçesinden daha karışık ve çeşitli bir dil haline getirir 24.
    5 kaynaktan alınan bilgiyle göre:

      Yanıtı değerlendir

      5 kaynak

      1. academia.edu
        1
      2. osmannuriceylan.blogspot.com
        2
      3. turkdili.org
        3
      4. dergipark.org.tr
        4
      5. slideplayer.biz.tr
        5

    Konuyla ilgili materyaller

    Harezmî Türkçesi kaça ayrılır?

    Harezmî Türkçesi, iki ana döneme ayrılır: 1. Harezm Türkçesi: 12. yüzyıldan itibaren Harezm bölgesinde gelişen ve Karahanlı Türkçesinden Çağatay Türkçesine geçiş dili olarak kabul edilen dönemdir. 2. Harezm-Altın Ordu Türkçesi: Harezm Türkçesinin Altın Ordu bölgesini de içine alan ve 13.-16. yüzyıllar arasında varlığını sürdüren devamıdır.
    5 kaynak

    Harezm Türkçesi hangi Türk lehçesidir?

    Harezm Türkçesi, Karahanlı Türkçesi temelinde, Oğuz, Kıpçak ve Kanglı gibi çeşitli Türk boylarının lehçelerinin karışımı ile oluşmuş bir yazı dilidir. Bu nedenle, Harezm Türkçesi herhangi bir tek Türk lehçesi olarak sınıflandırılamaz.
    5 kaynak

    Karahanlı Türkçesi hangi lehçeye aittir?

    Karahanlı Türkçesi, Uygur, Karluk ve Çiğil lehçelerine dayanmaktadır. Uygur Lehçesi: Karahanlı Türkçesi, Uygur yazı dili ile kısmen aynı dönemlerde kullanılmıştır. Karluk Lehçesi: Ligeti'nin tasnifine göre Karahanlı Türkçesi, kendi içerisinde Karluk lehçesi de dahil olmak üzere üç döneme ayrılır. Çiğil Lehçesi: Karahanlı devletinde Çiğil boyunun dili, Türkçenin temelini oluşturan önemli lehçelerden biridir. Ayrıca, Karahanlı Türkçesinin saray çevresinde kullanılan biçimi için "Hakaniye lehçesi" terimi de kullanılmaktadır.
    5 kaynak

    Karahanli Türkçesi metin incelemeleri nelerdir?

    Karahanlı Türkçesi metin incelemeleri arasında öne çıkan bazı çalışmalar şunlardır: Kutadgu Bilig: 1959'da Arat, Türk Tarih Kurumu aracılığıyla Kutadgu Bilig'in II. cildini yayımlamıştır. 1979'da Arat'ın ölümünden sonra, uzun çalışmalarının son meyvesi olan Kutadgu Bilig III. cildi indeks olarak yayımlanmıştır. 1983'te Robert Dankoff, Kutadgu Bilig'i Amerika'da "Wisdom of Royal" adıyla İngilizceye çevirmiştir. 1984'te Doğu Türkistan'da Uygur bilimciler tarafından bilimsel neşri yapılmıştır. Divan-ı Lügat’it Türk: 1984'te Ahmet Bican Ercilasun tarafından "Kutadgu Bilig Grameri-Fiil" adlı eser yayımlanmıştır. Karahanlı Türkçesinde İlk Kur'an Tercümesi: 2013'te Ata tarafından "Karahanlı Türkçesinde İlk Kur'an Tercümesi (Rylands Nüshası, Giriş-Metin-Notlar-Dizin)" adlı eser yayımlanmıştır. Ayrıca, Marcel Erdal'ın 2004 yılında yayımlanan "A Grammar of Old Turkic" adlı çalışması da Karahanlı Türkçesine ait ilk metinleri Eski Türkçe metinler içinde değerlendirmiştir.
    5 kaynak

    Harzem Türkçesi ve Çağatay Türkçesi aynı mı?

    Harezm Türkçesi ve Çağatay Türkçesi aynı dil değildir, ancak aralarında geçiş dönemi niteliği taşıyan bir ilişki vardır. Harezm Türkçesi, Karahanlı Türkçesinden Çağatay Türkçesine geçiş dili olarak kabul edilir ve Orta Türkçe dönemi içerisinde gösterilir.
    5 kaynak

    Harezim ve Kıpçak Türkçesinde düz yuvarlak uyumu var mıdır?

    Harezm ve Kıpçak Türkçelerinde düz yuvarlak uyumu yoktur, ancak bu lehçelerde yuvarlaklaşma örnekleri görülür. Yuvarlaklaşma örnekleri: Sözcük tabanında: soğık > soğuk, yavız > yavuz. İyelik eklerinde: evüm "evim", nefsümüz "nefsimiz". İlgi durum ekinde: İslamnun "İslamın". Zarf-fiil ekinden önce: tapup "bulup", evüp "acele edip". Yapım eklerinde: edepsüz "edepsiz", hisabsuz "sayısız", sevüg "sevi, sevgi".
    5 kaynak

    Harezm Türkçesi ile yazılmış eserler nelerdir?

    Harezm Türkçesi ile yazılmış bazı eserler şunlardır: Mukaddimetü'l-Edeb: Mahmud b. Ömer ez-Zemahşerî tarafından yazılmış, Arapça kelime ve kısa cümlelerin anlamlarının Türkçe, Farsça ve (bazı nüshalarda) Moğolca ile açıklandığı bir sözlük. Kısasu'l-Enbiya: Nasırü’d-dîn b. Burhanü’d-dîn Rabguzî tarafından yazılmış, peygamber kıssalarını konu alan bir eser. Hüsrev ü Şirin: Altınordu şairi Kutb tarafından, Nizami'nin aynı adlı eserinden çevrilmiştir. Muhabbet-Nâme: Harezmî tarafından yazılmış manzum bir eserdir. Nehcü'l-Feradis: Kerderli Mahmud b. Ali tarafından yazılmış, dini mahiyette bir eserdir. Siracü'l-Kulüb: Dini ve tasavvufi konulu, didaktik bir eserdir. Hilyetü'l-Lisan ve Hulbetü'l-Beyan (İbni Muhennâ Lügati): İbni Muhenna tarafından 14. yüzyılda yazılmış Farsça-Moğolca-Türkçe bir sözlüktür.
    5 kaynak