• Buradasın

    Fiilde anlam kayması örnekleri nelerdir?

    Yazeka

    Arama sonuçlarına göre oluşturuldu

    Fiilde anlam kayması örneklerine bazı örnekler şunlardır:
    • Geniş zaman - gelecek zaman kayması: "Yarın okula giderim" (giderim, geniş zaman kipi, ancak anlam olarak gelecekte yapılacak bir eylemi ifade eder) 12.
    • Şimdiki zaman - gelecek zaman kayması: "Yarın seni arıyorum" (arıyorum, şimdiki zaman kipi, ancak eylemin yarın yapılacağı vurgulanıyor) 12.
    • Gelecek zaman - şimdiki zaman kayması: "Ders çalışacağım ama önce biraz dinleneyim" (çalışacağım, gelecek zaman kipi, ancak şu anda yapılacak bir eyleme vurgu yapılıyor) 1.
    • Gelecek zaman - geniş zaman kayması: "Pazartesi görüşürüz" (görüşürüz, geniş zaman kipi, ancak anlam olarak gelecekte yapılacak bir eylemi ifade eder) 12.
    • Emir kipi - istek anlamı: "Hepinize kolay gelsin" (gele, emir kipi, ancak istek anlamı taşıyor) 12.
    • Geçmiş zaman - şimdiki zaman: "Buyurun, kime baktınız" (bakıyorsunuz, görülen geçmiş zaman, ancak soru şu anda soruluyor) 12.
    Daha fazla örnek için dilbilgisi.org, dilbilgisi.net ve dersturkce.net gibi kaynaklar incelenebilir 125.
    5 kaynaktan alınan bilgiyle göre:

    Konuyla ilgili materyaller

    Fiil nedir ve örnekleri?

    Fiil (eylem), varlıkların yaptığı işi, hareketi ve oluşu çeşitli ekler alarak şahıs ve zamana bağlı olarak anlatan kelimedir. Fiillere bazı örnekler: gel; gör; sev; uç; bak; kalk; sor; ye; oku. Fiil olup olmadığını anlamak için bir kelimeye “-me /-ma” olumsuzluk eki veya “-mak / -mek” mastar eki getirilebilir. Örneğin, “okudu” kelimesi “oku(mak)” olduğu için fiil, “uyuyor” kelimesi ise “uyu(mak)” olduğu için fiil olarak kabul edilir.

    Fiilde anlam kayması kaça ayrılır?

    Fiillerde anlam kayması, genellikle dört ana kategoriye ayrılır: 1. Geniş zaman - gelecek zaman kayması: Geniş zaman kipindeki bir fiil, anlam açısından gelecekte yapılacak bir eylemi ifade edebilir. 2. Şimdiki zaman - gelecek zaman kayması: Şimdiki zaman ekiyle çekimlenmiş bir fiil, gelecekte yapılacak bir eylemi ifade edebilir. 3. Gelecek zaman - şimdiki zaman kayması: Gelecek zaman kipiyle çekilen bir fiil, şimdiki zamanda yapılmakta olan bir eylemi ifade edebilir. 4. Gelecek zaman - geniş zaman kayması: Gelecek zamanın geniş zaman anlamında kullanılması. Ayrıca, fiillerde anlam kayması, birleşik fiillerde de görülebilir; burada esas fiil kendi anlamını korurken, yardımcı fiiller esas fiilin anlamına yeni bir anlam özelliği katar.

    Anlam kaymasına örnek cümleler nelerdir?

    Anlam kaymasına örnek cümleler: Gelecek zaman yerine geniş zaman: "Babam bu habere çok sevinir" (sevinecek). Şimdiki zaman yerine geniş zaman: "Ben onun ne istediğini bilirim" (biliyorum). Emir kipi yerine geniş zaman: "Yarın buraya gelir, gerekli evrakları alırsın" (gel, al). Görülen geçmiş zaman yerine şimdiki zaman: "Duyar duymaz olay yerine koşuyorum" (koştum). Gereklilik yerine gelecek zaman: "Sıkıntın çalışmandan olacak" (olmalı). Öğrenilen geçmiş zaman yerine geniş zaman: "Hoca bir gün pazara iner" (inmiş). Emir yerine istek: "İşimize gereken ciddiyeti gösterelim" (gösterin). İstek yerine emir: "Her şey gönlünce olsun". Miş’li geçmiş zamanın hikâyesi yerine şimdiki zaman: "Buyurun, ne aramıştınız?" (arıyorsunuz). Anlam kayması, zaman kiplerinin yersiz kullanılması sonucu cümlenin anlamını değiştirmesi durumudur.

    Tür ve anlam kayması nedir?

    Tür kayması ve anlam kayması farklı dil bilgisi kavramlarıdır. Tür kayması, bir kelimenin yanlış türde kullanılmasıdır. Örneğin, bir isim yerine fiil kullanılması veya tam tersi durumlar tür kaymasıdır. Anlam kayması, bir cümlede kullanılan zaman veya kip ekinin, cümlenin anlamıyla uyumsuz olmasıdır. Fiilin bir zamana göre çekimlenip başka bir zamanı kastetmesi durumudur. Örnekler: "Yarın Ankara'ya gidiyorum" cümlesinde, fiil şimdiki zaman ekini almış ancak "yarın" kelimesi gelecek zamanı ifade ettiği için anlam kayması vardır. "Halam yangın çıkınca beni kundağa sarıp dışarı fırlıyor" cümlesinde, fiil geniş zaman ekini almış ancak "fırlamış" ifadesi geçmiş zamanı ifade ettiği için anlam kayması vardır.

    Fiilde anlam kayması ve kip kayması aynı şey mi?

    Evet, fiilde anlam kayması ve kip kayması aynı şeyi ifade eder. Zaman ve anlam kayması olarak da bilinen fiilde kip kayması, bir zaman kipinin başka bir zaman kipinin yerine kullanılması anlamına gelir. Örnek cümleler: "Önümüzdeki ay Londra'ya uçuyorum" cümlesinde gelecek zaman kipi yerine şimdiki zaman kipi kullanılmıştır. "Halam yangın çıkınca beni kundağa sarıp dışarı fırlıyor" cümlesinde fiil, her ne kadar geniş zamanla çekimlenmişse de aslında yangın çıktığı an kastedilmiştir. "O daha üç yaşındayken babasını kaybediyor" cümlesinde fiil şimdiki zamanla çekimlenmiş, iş geçmiş zamanda olmuştur.

    Fiil kipleri nelerdir?

    Fiil kipleri, fiillerin zaman, şahıs, tekillik veya çoğulluk gibi özelliklerini belirten kullanım biçimleridir. 1. Haber (Bildirme) Kipleri: Geniş zaman. Gelecek zaman. Şimdiki zaman. Duyulan geçmiş zaman. Bilinen (görülen) geçmiş zaman. 2. Dilek (Tasarlama) Kipleri: Gereklilik kipi. İstek kipi. Şart kipi. Emir kipi.

    Fiilde zaman ve anlam kayması aynı şey mi?

    Fiilde zaman kayması ve anlam kayması aynı şeydir. Fiillerde (eylemlerde) zaman veya anlam kayması, bir fiilin gramere göre belli bir çekim zamanında kullanıldığı hâlde, cümlenin anlamında fiilin gerçek oluş zamanının farklı olması durumudur. Örneğin, "Yarın sınava giriyorum." cümlesinde şimdiki zaman ile gelecek zamanın anlatılması bir zaman kaymasıdır. Zaman kaymasının olduğu cümlelerde anlatım bozukluğu yoktur; bu, Türkçenin bir söyleyiş zenginliğidir.