Kip

Dilek ve haber kipleri arasındaki temel fark, zaman anlamının varlığı veya yokluğudur: Haber (bildirme) kipleri, eylemin gerçekleştiği zamanı bildirir ve zaman ekleri taşır. Örnekler: Şimdiki zaman: "-yor". Gelecek zaman: "-ecek, -acak". Geniş zaman: "-er, -ar". Dilek (tasarlama) kipleri ise bir dileği, isteği, tasarlanan bir hareketi anlatır ve zaman anlamı taşımaz. Örnekler: Gereklilik kipi: "-meli, -malı". İstek kipi: "-e, -a". Şart kipi: "-se, -sa". Emir kipi: Eki yoktur, sadece kişi ekleriyle çekimlenir.

Haber (bildirme) kipleri, eylemin yapıldığı veya yapılacağı zamanı bildirir. Haber kipleri: Görülen (bilinen, belirli) geçmiş zaman: "-di, -miş" ekleri. Öğrenilen (duyulan, belirsiz) geçmiş zaman: "-mış, -miş, -muş, -müş" ekleri. Şimdiki zaman: "-yor" eki. Gelecek zaman: "-ecek, -acak" ekleri. Geniş zaman: "-er, -ar" ekleri. Dilek kipleri: Gereklilik kipi: "-meli, -malı" ekleri. İstek kipi: "-e, -a" ekleri. Şart kipi: "-se, -sa" ekleri. Emir kipi: Eki yoktur, kişi ekleriyle çekimlenir.

Türkçede iki ana kip eki grubu vardır: 1. Haber (bildirme) kipleri. Geçmiş zaman kipleri: Görülen (bilinen) geçmiş zaman, duyulan (öğrenilen) geçmiş zaman. Şimdiki zaman kipi. Gelecek zaman kipi. Geniş zaman kipi. 2. Dilek (tasarlama) kipleri. Gereklilik kipi. İstek kipi. Dilek-şart kipi. Emir kipi. Örnek kip ekleri: Gereklilik kipi: -meli, -malı. İstek kipi: -e, -a. Emir kipi: Ek almaz, sadece fiil kökü ve şahıs eki bulunur. Dilek-şart kipi: -se, -sa.

İstek ve emir kipleri arasındaki temel fark, emir kipinin eki olmamasıdır. Emir kipi: Fiiller kök halinde bulunur. İstek kipi: Fiil kök veya gövdelerine "-a, -e" ekleri getirilir. Ayrıca, istek kipi zaman anlamı taşımazken, emir kipi yapılması istenen işi kesinliğe bağlayarak emir biçiminde ifade eder.

Hayır, fiilde kip ve haber kipi aynı şey değildir. Fiilde kip, fiillerin zaman, şahıs, tekillik ve çoğulluk bildiren şekilleridir. İki ana kip türü vardır: 1. Haber (bildirme) kipleri: Eylemin yapıldığı, yapılacağı veya yapıldığı bildirilen kiplerdir. 2. Dilek (tasarlama) kipleri: Eyleme dilek, istek, şart veya emir anlamı katan kiplerdir. Haber kipleri, belirli bir zaman anlamı taşır ve fiilin geçmişte, şimdi veya gelecekte yapılıp yapılmadığını bildirir. Dolayısıyla, fiilde kip kavramı daha geniş bir terim olup, haber kipleri bu kavramın bir alt türüdür.

Dilek kipleri şu eklerle oluşturulur: İstek kipi: "-e, -a" ekleri ile oluşturulur. Dilek-koşul kipi: "-se, -sa" ekleri ile oluşturulur. Gereklilik kipi: "-meli, -malı" ekleri ile oluşturulur. Emir kipi: Ek almaz, kişi ekleriyle çekimlenir. Örnekler: İstek kipi: "Şoför bey, müsait bir yerde ineyim". Dilek-koşul kipi: "Yarın sen de bizimle gelsen". Gereklilik kipi: "Hafta sonuna kadar bu kitabı okumalıyım". Emir kipi: "O mesajı sakın cevap verme!".

Fiilde kip, fiillerin zaman, şahıs, tekillik ve çoğulluk gibi özelliklerini belirten çekim şekilleridir. Kip ve haber kipi arasındaki fark: Kip: Fiilin zaman, anlam ve şahıs özelliklerine göre aldığı çeşitli eklerle oluşan kullanılış biçimlerinin her biridir. Haber kipi: Zaman kavramı taşıyan, yani zaman ekleriyle yapılan kiplerdir. Türkçe dilinde kipler, haber (bildirme) kipleri ve dilek (tasarlama) kipleri olmak üzere ikiye ayrılır.

Evet, fiilde anlam kayması ve kip kayması aynı şeyi ifade eder. Zaman ve anlam kayması olarak da bilinen fiilde kip kayması, bir zaman kipinin başka bir zaman kipinin yerine kullanılması anlamına gelir. Örnek cümleler: "Önümüzdeki ay Londra'ya uçuyorum" cümlesinde gelecek zaman kipi yerine şimdiki zaman kipi kullanılmıştır. "Halam yangın çıkınca beni kundağa sarıp dışarı fırlıyor" cümlesinde fiil, her ne kadar geniş zamanla çekimlenmişse de aslında yangın çıktığı an kastedilmiştir. "O daha üç yaşındayken babasını kaybediyor" cümlesinde fiil şimdiki zamanla çekimlenmiş, iş geçmiş zamanda olmuştur.

Kip ve ek fiil arasındaki fark şu şekilde açıklanabilir: Kip, fiillerin zaman, şahıs, tekillik ve çoğulluk bildiren şekilleridir. Ek fiil, isimlere gelerek onların kip ve kişi eki almasını sağlayan, ayrıca eklendiği çekimli fiilleri, birleşik zamanlı fiil yapan ek biçimindeki yardımcı eylemdir. Ek fiilin bazı kiplerle çekimi şu şekildedir: Görülen geçmiş zaman (idi). Duyulan geçmiş zaman (imiş). Geniş zaman (dir). Şart kipi (ise).

Haber (bildirme) kipleri ile dilek (tasarlama) kipleri arasındaki temel fark, zaman anlamı taşıyıp taşımamalarıdır: Haber kipleri, cümledeki eylemin hangi zaman diliminde yapıldığını bildirir. Dilek kipleri ise eylemin gerçekleşme zamanını bildirmezler; bir dileği, bir isteği, tasarlanan bir hareketi anlatırlar. Haber kiplerine örnekler: Şimdiki zaman: Fiilin şu anda gerçekleştiğini ifade eder. Gelecek zaman: Fiilin ileride gerçekleşeceğini bildirir. Geniş zaman: Fiilin her zaman gerçekleştiğini belirtir. Dilek kiplerine örnekler: Gereklilik kipi: Eylemin yapılmasının zorunlu veya gerekli olduğunu ifade eder. İstek kipi: Eylemin gerçekleşmesinin istendiğini belirtir. Şart kipi: Fiilin gerçekleşmesi için bir koşul belirtir. Emir kipi: Eylemin yapılmasını emir şeklinde bildirir.

Hayır, kip ve zaman aynı şey değildir. Zaman, bir eylemin, bir oluşun ya da bir durumun geçmişte, şimdi veya gelecekte cereyan ettiği süreyi, içinde bulunduğu zaman dilimini anlatır. Kip ise, konuşan kişinin harekete olan tutumunu bildirir.

Evet, modal verbs (modal fiiller) ve kipler aynıdır, çünkü modal fiiller, İngilizcede yardımcı fiil olarak kullanılan ve ana fiile olasılık, zorunluluk, izin, yetenek gibi anlamlar katan özel fiillerdir. Modal fiillerin bazı örnekleri şunlardır: can; could; may; might; must; should; will.

"La" kelimesi, Türkçe'de bir kip eki değildir. Türkçede iki ana kip grubu vardır: 1. Haber (bildirme) kipleri. 2. Dilek (tasarlama) kipleri. "La" kelimesi, Fransızca'da "le mode impérfait" (şimdiki zaman) veya "le mode subjonctif" (dilek kipi) gibi kiplerle ilişkili olabilir.

Hayır, bildirme kipi ve bildirme eki aynı şey değildir. Bildirme eki, Türkçede yükleme kesinlik, belirsizlik, ihtimal gibi anlamlar katan -dir ekidir. Bildirme kipi ise, eylemin yapıldığını, yapılmakta olduğunu veya yapılacağını haber veren kiplerdir. Örnekler: Bildirme eki: "Bizim ev sağdan üçüncüsüdür" (kesinlik anlamı). Bildirme kipi: "Yarınki maç saat 14:00’te yapılacaktır" (gelecek zaman kipi).

Fiilde sürerlik, haber (bildirme) kipleri arasında yer alan şimdiki zaman kipi ile ifade edilir. Şimdiki zaman kipi, fiilin içinde bulunulan zamanda başladığını ve devam etmekte olduğunu bildirir. Örnek: "İki aydan beri kitap yazıyor".

Kip ekleri, cümle içerisindeki eylemin hangi zaman diliminde yapıldığını veya nasıl gerçekleştiğini belirterek bulunur. Kip eklerini bulmak için şu adımlar izlenebilir: 1. Ne zaman sorusu sormak: Yükleme "ne zaman" sorusu sorularak kip eki bulunabilir. 2. Eylemin özelliğini incelemek: Eylemin dilek, emir, gereklilik, istek veya şart ifade edip etmediğini belirlemek. Bazı kip ekleri ve örnekler: Şimdiki zaman kipi (-yor). Geniş zaman kipi (-er, -ar). Gelecek zaman kipi (-ecek, -acak). Dilek-şart kipi (-se, -sa). Gereklilik kipi (-meli, -malı). Emir kipi (ek almaz). İstek kipi (-e, -a).

Fiilde kip ve kişi bulmak için şu adımlar izlenebilir: 1. Fiilin zaman veya tasarı ifade eden bir çekimi yapılır. 2. Ardından, onun hangi şahsa bağlı olduğunu belirtmek için şahıs ekleri getirilir. Örnekler: "Bugün bir saat kitap okudum" cümlesinde, "okumak" fiiline getirilen "-m" eki, fiilin 1. tekil kişi (ben) tarafından yapıldığını bildirir. "Memleketten dün akşam döndük" cümlesinde, "-k" eki 1. çoğul kişiyi (biz) ifade eder. Kip örnekleri: "Ödevlerini bitirsen dışarı çıkmana izin verebilirim" cümlesinde, "-se" eki koşul (şart) kipini belirtir. "Daha çok çalışmalıyım" cümlesinde, "-meli" eki gereklilik kipini ifade eder.

Kip, fiillere gelerek fiilin yapıldığı zamanı bildiren ya da eklendiği fiile dilek, istek ve tasarlama gibi anlamlar katan eklerdir. 7. sınıf Türkçe'de kipler iki ana başlıkta incelenir: 1. Haber (Bildirme) Kipleri: Zaman anlamı taşıyan kiplerdir: Geçmiş Zaman Kipi: -dı, -di, -du, -dü; -tı, -ti, -tu, -tü ekleriyle oluşur. Şimdiki Zaman Kipi: -yor, -makta, -mekte ekleriyle oluşur. Gelecek Zaman Kipi: -acak, -ecek ekleriyle oluşur. Geniş Zaman Kipi: -r, -ar, -er, -ır, -ir, -ur, -ür ekleriyle oluşur. 2. Dilek (Tasarlama) Kipleri: Bu ekler eklendiği fiile zaman anlamı katmaz: Gereklilik Kipi: -meli, -malı ekleriyle oluşur. Şart Kipi: -se, -sa ekleriyle oluşur. İstek Kipi: -e, -a ekleriyle oluşur. Emir Kipi: Eki yoktur, kişi ekleriyle çekimlenir.

Hayır, yeterlilik ve istek kipleri aynı değildir. İstek kipi, eylemin yapılması veya yapılmaması istendiği durumlarda kullanılır. Yeterlilik kipi hakkında bilgi bulunamamıştır.

Hayır, kip ve çekimli fiil aynı şey değildir. Kip, fiil kök ve gövdelerinin bildirdiği eylemi, zamana ve biçime bağlayan eklerdir. Çekimli fiil ise, belirli bir zaman ya da dileği kişiyle birlikte gösteren fiillerdir.