Materyalizm ve yeni materyalizm arasındaki temel farklar şunlardır: Madde Anlayışı: Yeni materyalizm, maddeyi etkileşimdeki her şeyi kapsayan, dinamik, ilişkisel ve failsel bir yapı olarak kabul eder. Hümanist Yaklaşım: Yeni materyalizm, Aydınlanma ve hümanizmin insan-merkezci düşüncesini reddeder; insanlar ve insan olmayan varlıklar arasında hiyerarşik olmayan bir bakış açısı sunar. Tarihsel Farklılık: Tarihsel materyalizmde madde, toplumsal ilişkiler ve güç etkileşimleriyle çeşitlilik kazanır. Temsil ve Gerçeklik: Yeni materyalizmde madde, temsil edilmesi gereken edilgen bir varlık olmaktan çıkar; kendi başına dönüştürücü bir güç olarak kabul edilir.