• Buradasın

    Taraça oluşumu hangi aşındırma ve biriktirme şeklidir?

    Yazeka

    Arama sonuçlarına göre oluşturuldu

    Taraça (seki) oluşumu, hem aşındırma hem de biriktirme faaliyetleriyle gerçekleşir 14.
    • Aşındırma: Akarsuların yatağını alüvyonlarla doldurduktan sonra, arazinin yeniden yükselmesi (epirojenez) sonucu yatağını tekrar derinleştirmesiyle oluşur 13.
    • Biriktirme: Akarsuların, yatak eğiminin ve akış hızının azaldığı yerlerde, taşıdıkları alüvyonları biriktirmesiyle meydana gelir 35.
    5 kaynaktan alınan bilgiyle göre:

    Konuyla ilgili materyaller

    Aşınım ve birikim şekilleri nasıl ayırt edilir?

    Aşınım ve birikim şekilleri, akarsuların ve diğer dış kuvvetlerin etkisiyle farklı şekillerde oluşur ve ayırt edilir: 1. Aşınım Şekilleri: Akarsuların yataklarını kazarak kopardığı ve malzemeleri uzaklaştırdığı yer şekilleridir. Başlıca aşınım şekilleri şunlardır: - Vadi: Akarsuların en yaygın aşınım şeklidir; çentik, boğaz, kanyon, geniş tabanlı ve asimetrik vadiler oluşur. - Kırgıbayır: Kurak ve yarı kurak iklim bölgelerinde şiddetli yağmurlar sonucu eğimli yamaçların aşınmasıyla oluşan parçalı arazilerdir. - Peribacası: Volkanik arazilerde tüf tabakalarının aşındırılmasıyla oluşan şapkalı sütunlardır. 2. Birikim Şekilleri: Akarsuların ve diğer dış kuvvetlerin hızlarının azaldığı yerlerde malzemeleri biriktirmesiyle oluşan yer şekilleridir. Başlıca birikim şekilleri şunlardır: - Delta: Akarsuların denize döküldüğü yerde malzemeleri biriktirmesiyle oluşan üçgen şeklindeki düzlüklerdir. - Birikinti Konisi: Dağlardan inen akarsuların eğimin azaldığı yerlerde malzemeleri koni şeklinde biriktirmesiyle oluşur. - Irmak Adası: Akarsu yatağının genişlediği ve yatak eğiminin azaldığı yerlerde malzemelerin yatak içinde biriktirilmesiyle meydana gelen adacıklardır.

    Akarsu aşındırma ve biriktirme şekilleri kaça ayrılır?

    Akarsu aşındırma ve biriktirme şekilleri iki ana gruba ayrılır: 1. Akarsu Aşındırma Şekilleri: Vadi Tipleri: Çentik vadi, dar ve derin vadi (kanyon), geniş ve tabanı düz vadi (menderesli vadi). Diğer Aşındırma Şekilleri: Dev kazanları, peri bacaları, yardang, tafoni. 2. Akarsu Biriktirme Şekilleri: Birikinti Konisi ve Yelpazesi: Dağ yamaçlarından inen akarsuların taşıdıklarını biriktirmesiyle oluşur. Dağ Eteği ve İçi Ovaları: Birikinti konilerinin birleşmesiyle meydana gelir. Taban (Kaide) Seviyesi Ovası: Akarsuların denize yaklaştığı yerde taşıdıkları alüvyonları biriktirmesiyle oluşur. Delta: Akarsuların taşıdıkları malzemeleri deniz kıyısında biriktirmesiyle oluşur. Irmak (Kum) Adası: Akarsu yatağında eğimin azaldığı ve yatak eğiminin değiştiği yerlerde oluşur.

    Akarsuların aşındırma ve biriktirme gücü neye bağlıdır?

    Akarsuların aşındırma ve biriktirme gücü çeşitli faktörlere bağlıdır: Su miktarı (akım). Akış hızı. Yük miktarı. Zeminin özelliği. Bitki örtüsü. Yatak eğimi. Akarsuların aşındırma ve biriktirme gücü, bu faktörlerin yanı sıra jeolojik zaman içinde oluşan yer şekillerinin yaşına ve coğrafi koşullara da bağlıdır.

    Taraçalar nasıl oluşur?

    Taraçalar, genellikle akarsuların yatağını derinleştirme ve kazma işlevleri sonucunda oluşur. Bu süreç şu şekilde gerçekleşir: 1. Akarsu yatağının derine doğru kazılması. 2. Taban seviyesiyle arasında fark oluşması. 3. Alüvyonların birikmesi. 4. Basamaklı bir görünüm oluşması. Bazı taraça oluşum türleri: Strath teraslar: Bir ırmağın veya derenin kayaç yapısını aşındırması sonucu oluşur. Dolgu teraslar: Vadi tabanlarının alüvyonlarla dolması sonucu meydana gelir. Kesme teraslar: Vadi duvarlarının alüvyonlar tarafından çökmesi sonucu oluşur. Ayrıca, deniz ve traverten taraçaları da belirli bir deniz kuvveti veya alkali özellikli suların çökmesi nedeniyle oluşur.

    Akarsuların oluşturduğu taraçalar hangi dış kuvvet tarafından şekillendirilir?

    Akarsuların oluşturduğu taraçalar, akarsuların hem aşındırma hem de biriktirme faaliyetleri ile şekillenir. Aşındırma, akarsuyun eğimin azaldığı yerlerde dirençli olan yerleri az, yumuşak olan yerleri ise daha çok aşındırması sonucu oluşur. Biriktirme, akarsuyun gücünün azalması ve eğimin azalması gibi faktörlerle başlar. Bu nedenle, taraçalar hem dış kuvvetlerin aşındırma hem de biriktirme süreçlerinin birlikte etkisiyle ortaya çıkar.

    Rüzgar aşındırma ve biriktirme şekilleri nerelerde görülür?

    Rüzgar aşındırma ve biriktirme şekillerinin görüldüğü bazı yerler: Mantar kaya: Türkiye'de Nevşehir çevresinde, Arabistan çöllerinde görülür. Tafoni: Türkiye'de Nevşehir Peri Bacaları'nda, gelgit alanlarında ve deniz bölgelerinde rastlanır. Şahit kaya: Türkiye'de İç Anadolu ve Güneydoğu Anadolu bölgelerinde bulunur. Yardang: Türkiye'de Kapadokya'da, dünya genelinde ise Tibet Dağları ve Arizona'da görülür. Lös: Türkiye'de Konya ve çevresinde, ayrıca Çin, Belçika, Orta Asya, Arjantin ve ABD'nin bazı bölgelerinde rastlanır. Kumul: Türkiye'de özellikle Akdeniz Bölgesi'nde, ayrıca Ordu, Sinop ve Samsun gibi illerde kıyı kumulları bulunur. Barkan: Orta Asya'da ve çöl ikliminin hakim olduğu yerlerde görülür. Rüzgar aşındırma ve biriktirme şekilleri, genellikle kurak ve yarı kurak iklim bölgelerinde etkilidir.

    Akarsuyun aşındırma ve biriktirme yaptığı yerler nerelerdir?

    Akarsuların aşındırma yaptığı yerler: Çentik vadi: Akarsuların hızlı aktığı eğimli alanlarda oluşur. Boğaz vadi: Kara ve deniz seviyelerindeki değişimlere bağlı olarak akarsular tarafından açılmış derin vadilerdir. Kanyon vadi: Tabakalı dirençlerin farklı olduğu yerlerde, genellikle eriyebilen kayaçların bulunduğu alanlarda oluşur. Asimetrik vadi: Akarsuların bir vadide dirençli yerleri az, yumuşak yerleri daha çok aşındırmasıyla oluşur. Dev kazanları: Akarsuların şelaleler oluşturarak aktığı yerlerdeki aşındırma sonucu oluşur. Akarsuların biriktirme yaptığı yerler: Delta: Akarsuların taşıdıkları malzemeleri deniz kıyısında biriktirmesiyle oluşur. Birikinti yelpazesi ve konisi: Eğimin azaldığı yerlerde akarsuların taşıdıklarını biriktirmesiyle oluşur. Dağ eteği ovası: Birikinti konilerinin birleşmesiyle oluşur. Taban seviyesi ovası: Akarsuların taşıdıkları alüvyonları biriktirmesiyle oluşan alçak kıyı düzlükleridir. Irmak adası: Akarsuların yatak eğiminin azaldığı yerlerde taşıdıklarını biriktirmesiyle oluşur.