• Buradasın

    Meritokrasi nedir?

    Yazeka

    Arama sonuçlarına göre oluşturuldu

    Meritokrasi, yönetim gücünün, yetenek ve kişilerin bireysel üstünlüğüne, yani liyakata dayandığı yönetim biçimidir 12. Bu yönetim şeklinde idare gücü, üstün özellikleri olduğu düşünülen kişiler arasında paylaştırılmaktadır, kayırma yoktur 1.
    Meritokrasi kavramı, ilk kez 1958 yılında Britanyalı sosyolog Michael Young'ın The Rise of the Meritocracy (Meritokrasinin Yükselişi) adlı kitabında kullanılmıştır 13.
    Meritokrasinin temel ilkeleri şunlardır:
    • Kayırmacılık ve yandaşçiliğin olmaması 15. Kişinin yetenekleri ve başarıları önemlidir, ailesinin kim olduğu değil 15.
    • Ayrımcılığın olmaması 15. Cinsiyet, ırk, din, yaş gibi faktörler dikkate alınmaz 15.
    • Herkese eşit imkânların sunulması 15. Herkes aynı noktadan başlar ve yetenekleri doğrultusunda ilerler 15.
    • Yeteneğin her şey olması 15. Başarı, bireyin yeteneği, zekası ve çabasına bağlıdır 15.
    Meritokrasi, tarafsız yarışma ve şans eşitliği sağlandığı takdirde bireylerin zeka ve çabalarına dayanarak hak ettikleri mesleğe ve statüye ulaşmalarını sağlar 35. Ancak, sosyoekonomik eşitsizlikleri göz ardı etmesi ve sınıflaşmayı derinleştirmesi gibi olumsuz sonuçlar da doğurabilir 3.
    5 kaynaktan alınan bilgiyle göre:

    Konuyla ilgili materyaller

    Merit sistemi ne demek?

    Merit sistemi, devlet memurluğunda liyakat ve başarıya göre atama ve terfi sistemi anlamına gelir. Bu sistem, bireylerin siyasi affiliasyon, ırk, renk, din, ulusal köken, cinsiyet, medeni durum, yaş veya engel durumu gibi faktörlere bakılmaksızın, yetenekleri ve performanslarına göre işe alınmasını, tutulmasını ve terfi ettirilmesini sağlar.

    Meritokrasi ve demokrasi arasındaki fark nedir?

    Meritokrasi ve demokrasi arasındaki temel farklar şunlardır: Yönetim İlkesi: Meritokrasi, yönetim gücünün yeteneğe ve bireysel üstünlüğe, yani liyakate dayandığı bir sistemdir. Demokrasi, bilenle bilmeyenin eşit olduğu, liyakâtten ziyade popülizm ve sadakatin ön plana çıktığı bir sistemdir. Fırsat Eşitliği: Meritokrasi, herkese fırsat eşitliği sunulmasını savunur. Demokraside fırsat eşitliği, bazen pratikte gerçekleşmeyebilir. Sosyal Eşitlik: Meritokrasi, sosyal eşitsizliği haklı çıkarmaya yarayan bir gerekçe olarak görülebilir. Demokrasi, ideal anlamıyla insanların sözde eşitliğini savunur. Karar Alma Süreci: Meritokraside, en yetenekli olanlar işe alınır veya terfi eder. Demokraside, karar alma süreci daha karmaşık ve çeşitli dinamiklere bağlıdır. Bu farklılıklar, meritokrasi ve demokrasinin farklı toplumsal ve yönetimsel hedeflere sahip olduğunu gösterir.

    Türkiye'de meritokrasi var mı?

    Türkiye'de meritokrasi tam anlamıyla uygulanmamaktadır. Ancak, Türkiye'de meritokratik ilkelerin benimsendiği bazı kurumlar bulunmaktadır, örneğin Türk Silahlı Kuvvetleri (TSK) ve Kuveyt Türk Katılım Bankası. Meritokrasinin tam anlamıyla yerleşebilmesi için toplumda lider-merkezci anlayışın değişmesi ve her alanın kendi kriterlerine göre değerlendirilmesi gerektiği belirtilmektedir.

    Meritokratlar ve plütokratlar nedir?

    Meritokratlar, meritokrasi yönetim biçimini destekleyen kişilere denir. Plütokratlar ise plütokrasi ile ilişkilidir. Resmi olarak meritokrasi ile yönetilen bir ülke bulunmaz. Plütokrasi ile yönetilen bir ülke örneği de mevcut değildir.

    Merit ne anlama gelir?

    Merit kelimesi, İngilizce'de çeşitli anlamlara gelir: Liyakat, değer, fazilet, erdem, meziyet. Hak etmek, layık olmak. İyi veya değerli nitelikler. Belirli bir sistem, malzeme veya prosedürün verimliliğini temsil eden sayısal ifade. Ayrıca, "merit" kelimesi, çeşitli dinlerde sevaplar için bahşedilen manevi ödül anlamında da kullanılır.