• Buradasın

    Mantarkaya aşındırma mı biriktirme mi?

    Yazeka

    Arama sonuçlarına göre oluşturuldu

    Mantarkaya, rüzgarların aşındırma şekillerinden biridir 13.
    5 kaynaktan alınan bilgiyle göre:

    Konuyla ilgili materyaller

    Buzul aşındırma ve biriktirme şekilleri nelerdir?

    Buzulların aşındırma ve biriktirme şekilleri şunlardır: Aşındırma Şekilleri: 1. Sirk Çukuru (Buz Yalağı): Buzulların aşındırmasıyla oluşan çukurlardır. 2. Buzul Vadisi: Yüksek dağlık alanlarda eğim yönünde hareket eden buzulların oluşturduğu, enine profili "U" şeklindeki vadilerdir. 3. Hörgüç Kaya: Buzul aşındırmasına bağlı olarak kayaların yumuşak kısımlarının aşındırdığı, sert kısımların yüksekte kaldığı şekillerdir. Biriktirme Şekilleri: 1. Moren: Buzulların aşındırıp kopardığı materyalleri taşıyarak, eğimin azaldığı yerlerde biriktirdiği malzemelere verilen addır. 2. Drumlin: Eğimin azaldığı dağların eteklerinde kümeler halinde, balina sırtına benzeyen buzul biriktirmelerinden oluşan alçak tepelerdir. 3. Sander Düzlüğü: Buzullardan çıkan akarsuların taşıdığı malzemeleri biriktirmesiyle oluşan yer şekilleridir.

    Akarsu menderesleri hangi aşındırma ve biriktirme şekillerini oluşturur?

    Akarsu menderesleri, aşındırma ve biriktirme şekillerini şu şekilde oluşturur: Aşındırma: Yarma kenarı aşınımı: Menderesli akarsularda, dış kenara doğru daha fazla hız ve burgaçlılık nedeniyle aşınma meydana gelir. Asimetrik vadi: Akarsu, dirençli olan yerleri az, yumuşak olan yerleri daha çok aşındırarak vadi oluşturur. Biriktirme: Uç setleri: Menderesli akarsular, yarma kenarındaki aşınma ve diğer kenarındaki çökel birikmesiyle uç setleri oluşturur. Taşkın düzlüğü: Akarsular, taşkın dönemlerinde alüvyonları kenarlara yayar ve bu şekilde taşkın düzlükleri oluşur. Delta: Akarsuların denize döküldüğü yerlerde, taşınan malzemeler birikerek delta oluşturur.

    Mantar kaya nasıl oluştu?

    Mantar kaya, sert bir kayanın alt kısımlarının rüzgâr erozyonu tarafından aşındırılıp oyulması ve üst kısmında oval, mantara benzeyen bir şekil almasıyla oluşur. Bu şeklin oluşmasında rüzgârın aşındırma gücünün yere yakın yerlerde daha fazla olması ve kayacın özellikleri oldukça önemlidir. Mantar kayaların oluşumunda etkili olan rüzgâr aşındırması iki şekilde gerçekleşir: Deflasyon. Korrazyon. Mantar kayalar, rüzgâr aşınımı sonucunda kayaçların alttan aşındırılması ve üstteki daha sert kütlenin kalmasıyla ortaya çıkan yer şekilleridir. Türkiye'deki en iyi örnekleri ise Kapadokya'da özellikle de Gülşehir ve çevresinde bulunmaktadır.

    Geriye aşındırma nedir?

    Geriye aşındırma, akarsuların yataklarını ağızdan kaynağa doğru aşındırıp derinleştirmesi olayıdır. Bu aşındırma türü şu durumlarda gözlemlenebilir: Karstik kaynaklar: Karstik arazilerdeki akarsulara katılan karstik kaynakların ağız kısımlarında geriye doğru aşındırma görülebilir. Dikleşmiş vadi kesitleri: Boyuna profildeki eğim kırıklığında, hızlı akan su erozyonun hızlanmasına yol açar ve nikpoint (eğim kırığı) yukarı doğru göç eder. Geriye aşındırma sonucunda akarsu boyu geriye doğru uzar, su bölümü alanını yararak komşu akarsuyu veya kollarından birini kendine bağlayabilir.

    Akarsu aşındırma ve biriktirme şekilleri kaça ayrılır?

    Akarsu aşındırma ve biriktirme şekilleri iki ana gruba ayrılır: 1. Akarsu Aşındırma Şekilleri: Vadi Tipleri: Çentik vadi, dar ve derin vadi (kanyon), geniş ve tabanı düz vadi (menderesli vadi). Diğer Aşındırma Şekilleri: Dev kazanları, peri bacaları, yardang, tafoni. 2. Akarsu Biriktirme Şekilleri: Birikinti Konisi ve Yelpazesi: Dağ yamaçlarından inen akarsuların taşıdıklarını biriktirmesiyle oluşur. Dağ Eteği ve İçi Ovaları: Birikinti konilerinin birleşmesiyle meydana gelir. Taban (Kaide) Seviyesi Ovası: Akarsuların denize yaklaştığı yerde taşıdıkları alüvyonları biriktirmesiyle oluşur. Delta: Akarsuların taşıdıkları malzemeleri deniz kıyısında biriktirmesiyle oluşur. Irmak (Kum) Adası: Akarsu yatağında eğimin azaldığı ve yatak eğiminin değiştiği yerlerde oluşur.

    Mantarkaya karstik şekil midir?

    Hayır, mantarkaya karstik bir şekil değildir. Mantarkaya, rüzgârların kayaların alt kısmını aşındırmasıyla oluşan mantar görünümlü bir şekil olup, rüzgâr aşınım şekillerinden biridir. Karstik şekiller ise kalkerli arazilerde suların etkisiyle oluşan şekillerdir.

    Mantar kayalar hangi iklimde görülür?

    Mantar kayalar, kurak ve yarı kurak iklimlerde görülür. Dünya üzerinde mantar kayaların bulunduğu bazı bölgeler şunlardır: İsrail'deki Timna Vadisi; İspanya'daki Ciudad Encantada, Cuenca bölgesi; ABD'nin Utah eyaletindeki Goblin Vadisi Eyalet Parkı; Türkiye'de Kapadokya, Gülşehir ve çevresi; Meksika'daki Sierra de Organos Ulusal Parkı.