Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, Adana Gündoğdu Koleji Türkçe öğretmeni Raşiye Kılıç'ın öğrencileriyle yaptığı bir ders anlatımıdır. Öğretmen, erdemler temasında bulunan "Kızgın Bir Lira" adlı metni işleyerek dersi sunmaktadır.
- Video, altı etkinlikten oluşan bir yapıya sahiptir. İlk olarak metnin sesli okunması ve yazar İbrahim Zeki Burdurlu hakkında bilgiler verilmesi, ardından metindeki renkli harflerle yazılmış kelimelerin anlamlarını tahmin etme, metinden sorular cevaplama, farklı yazı karakterleriyle yazılmış bölümleri okuma, metindeki sorunu ve çözüm önerilerini belirleme, metni kronolojik sıra ve mantık akışı içinde özetleme, çocukluk anılarını anlatma, basit ve türemiş fiilleri ayırt etme, erdemlerle ilgili kavram haritası oluşturma ve bilgilendirici metin yazma etkinlikleri yer almaktadır.
- Metin, parasız yatılı okuyan Hasan Güleryüz'ün tren rayında bulduğu bir lira ile ilgili hikayesini anlatmaktadır. Video, gelecek derse hazırlık olarak masallarda kullanılan tekerlemeleri araştırmak için bir görev verilmesiyle sonlanmaktadır.
- Giriş ve Hazırlık Çalışmaları
- Adana Gündoğdu Koleji Türkçe öğretmeni Raşiye Kılıç, erdemler temasında bulunan "Kızgın Bir Lira" adlı metni işleyecektir.
- Hazırlık çalışmaları kapsamında öğrencilerden "İyi bir insanın özellikleri neler olabilir?" ve "Dürüstlük sizin için ne anlama geliyor?" sorularını cevaplamaları istenmektedir.
- Öğrenciler metni noktalama işaretlerine dikkat ederek sesli okuyacaklardır.
- 01:06Kızgın Bir Lira Hikayesi
- Hasan Güleryüz, İzmir'de cumartesi-pazar günleri okulda kalıp derslerini hazırlar, ödevlerini yapar ve arkadaşlarıyla top oynar.
- Buca'da gezerlerken, demiryolunun çevresinde güneşin ışıklarıyla parlayan bir lira bulur ve alır.
- Altı yaşındayken, annesinin yatak odasında babasının yeleğinin altındaki bir lirayı çalar ve şekerciye götürür, ancak para kaynayan tencereye düşer ve şekerci onu kurtarır.
- 08:14Hikayenin Sonu ve Yazar Hakkında Bilgi
- Bu olaydan sonra Hasan, annesine babasına haber vermeden hiçbir yerden para almaz.
- Hikayenin yazarı İbrahim Zeki Burdurlu'dur ve 1922-1984 yılları arasında yaşamıştır.
- Yazar, Atatürk sevgisini, memleket gerçeklerini ve birçok konuyu kendine özgü üslubuyla dile getirmiştir ve "Toprak İnsanları", "Anılardan Öyküler", "Köroğlu Destanı" gibi eserler vermiştir.
- 09:12Kelime Anlamları ve Kullanımı
- Öğrenciler metinde geçen renkli harflerle yazılmış kelimelerin anlamlarını tahmin etmeli ve TDK'den kontrol ederek birer cümlede kullanmalıdır.
- "Orman" kelimesinin sözlük anlamı "bakımlı küçük orman" olup, "tepenin ardındaki koruda küçük bir kulübede yaşıyor" cümlesinde kullanılmıştır.
- "Pardösü" kelimesinin sözlük anlamı "serin havalarda öbür giysilerin üzerine giyilen paltodan ince üstlük" olup, "hava nasıl olursa olsun kırmızı renkli pardesösünü sırtından çıkarmaz" cümlesinde kullanılmıştır.
- 10:24Diğer Kelime Anlamları
- "Tezgah" kelimesinin sözlük anlamı "tehlike eden, üzerinde genellikle el veya küçük makinelerle iş görülen yapım aracı" olup, "gün boyu tezgahında küçük biblolar yapıp mağazalara satarak geçimini sağlıyor" cümlesinde kullanılmıştır.
- "Üzüntü" kelimesinin sözlük anlamı "üzüntü" olup, "bu olaydan nasıl üzüntü duyduğu belli oluyordu" cümlesinde kullanılmıştır.
- "Sedir" kelimesinin sözlük anlamı "tebrik eden, arkalıksız, üstü minderli ve yastıklı olabilen, oturmaya veya yatmaya yarayan bir eşyası divan" olup, "çocuklar eski sedirin üzerinde rahat edemediler" cümlesinde kullanılmıştır.
- 11:26Son Kelime Anlamları
- "Saçak" kelimesinin sözlük anlamı "bir yapının herhangi bir bölümünü güneş ve yağmurdan korumak için o bölümden dışarı taşan ve altı boşta olarak yapılan bölüm" olup, "görevliler gelip saçaklardan sarkan buzları kırdı" cümlesinde kullanılmıştır.
- "Tümsek" kelimesinin sözlük anlamı "tehlikeden ve küçük tümsek" olup, "gençler bu tümseğin ardındaki evde yaşıyorlardı" cümlesinde kullanılmıştır.
- 12:09Hikaye Soruları
- Hikayenin kahramanı Hasan Güleryüzdür ve serin, tatlı, yumuşak bir havası ve çok doğal güzellikleri olan bir yerde yaşamaktadır.
- Hasan hafta sonlarını derslerini hazırlayarak, ödevlerini yaparak, okul bahçesinde top oynayarak ve arkadaşlarıyla gezerek değerlendiriyor.
- Hasan trenle ısınmış parayı eline aldığında geçmişini hatırlamıştır.
- 13:05Hasan'ın Geçmişi ve Dersleri
- Hasan altı yaşındayken bir liraya ulaşma şeklini doğru bulmamıştır çünkü kim olursa olsun insanların mallarını, parasını izinsiz almak doğru bir davranış değildir.
- Hasan şekerci dükkanında farklı olarak şeker alabilirdi ve eve geldiğinde babasını da şeker aldığını görünce yaptığından daha da utanabilirdi.
- Hasan'ın geçmişte yaşadığı olaydan aldığı ders onun hayatını dürüst ve güvenilir bir insan olarak geçirmiş olabilir, asla kimseden izinsiz bir şey almamıştır.
- 14:28Farklı Yazı Karakterleri ile Yazılan Metinler
- Metinde iki farklı yazı karakteri ve renk kullanılmıştır: "eğildim, lirayı aldım" ve "altı yaşındaki anısına gidiyor" bölümleri.
- Metindeki önemli noktalar renklendirilerek ve itelik yazılarak vurgulanmıştır.
- Kırmızı renkli yazılan kısımda "altı yaşındaki anısına gitmiştir yazar" ifadesi yer almaktadır.
- 16:24Sorunun Analizi ve Çözüm Önerileri
- Metindeki sorun çocuğun babasından habersiz babasının cebinden para almasıdır.
- Sorunun nedenleri çocuğun şeker almak istemesi fakat parasının olmaması ve babasının sahibinden izinsiz para alma durumunun kötü bir davranış olduğunu yeterince anlamamasıdır.
- Çözüm önerileri çocuğa sahibinden izinsiz para almanın kötü sonuçlarını anlatmak ve bunun yanlış olduğunu nedenleri de çocuğa izah etmektir.
- 17:30Metnin Kronolojik Özeti
- Giriş: Hasan Güleryüz parasız yatılı okuyan bir gençtir ve bir hafta sonu gezinti için tren yoluna gitmiştir.
- Gelişme: Hasan rayların üzerinde bir lira görür ve bu para onu çocukluğunda yaşadığı bir olayı hatırlatmıştır.
- Sonuç: Hasan bu olaydan sonra haber vermeden kimseden para almamıştır ve tren rayında bulduğu parayı da oradaki çocuklara geri vermiştir.
- 18:45Altıncı Etkinlik - Unutulmaz Anlar
- Altıncı etkinlikte küçükken etkileyen, davranışlara yön veren ve unutamadığınız güzel bir anınızı arkadaşlarınıza anlatmanız isteniyor.
- Sınıfta yedi etkinlik bulunmaktadır.
- 19:07Basit ve Türemiş Fiiller
- Okuduğunuz metinden basit ve türemiş fiillerin kullanıldığı cümleleri bulup örneklerdeki gibi yazmanız isteniyor.
- "Top oynarız" (türemiş fiil), "çıkar" (basit fiil), "gezeriz" (basit fiil), "almamıştım" (basit fiil), "terlemiyordum" (türemiş fiil), "baktım" (basit fiil), "gözden geçirdim" (türemiş fiil), "durdum" (basit fiil), "kaynatmıştı" (türemiş fiil) örnekleri verilmiştir.
- 20:45Erdemlerle İlgili Etkinlik
- Sekizinci etkinlikte erdemlerle ilgili kavram haritasını doldurmanız isteniyor.
- Erdemler olarak yardımseverlik, misafirperverlik, dürüstlük, güvenirlik, alçakgönüllülük ve merhamet örnekleri verilmiştir.
- Oluşturduğunuz kavram haritasından yararlanarak düşüncelerinizi anlatan bilgilendirici bir metin yazmanız isteniyor.
- 21:55Gelecek Derse Hazırlık
- Gelecek derse hazırlık kısmında masallarda kullanılan tekerlemeleri araştırarak bulduğunuz örnekleri defterinize not almanız isteniyor.