• Buradasın

    Felsefe, Bilim ve Bilmediğimiz Şeyler Üzerine Akademik Bir Sohbet

    youtube.com/watch?v=8VfGsK3jr8c

    Yapay zekadan makale özeti

    • Bu video, bir eğitimci tarafından sunulan akademik bir ders formatında olup, öğrencilere hitap eden bir konuşmacının felsefi konuları anlattığı bir sohbettir.
    • Video, "bilmediğimiz şeyler" konusunu ele alarak başlıyor ve ardından matematik, dil ve mantık konularına geçiyor. Son bölümde ise felsefe ve bilim arasındaki ilişki inceleniyor. Konuşmacı, çelişik bilgileri bilemeyeceğimizi, fenomenlerin zenginliğinin henüz tam olarak açıklanamadığını, Kurt Gödel'in matematik tamamlanamazlığı teoremini ve Georg Cantor'un küme kuramını açıklıyor.
    • Videoda ayrıca Aristoteles, Descartes, Kant ve Frege gibi felsefecilerin mantık, fizik ve hesap kuramı gibi bilim dallarının gelişimindeki rolleri örneklerle anlatılıyor. Konuşmacı, akademinin ana akım projelerinin felsefi bir arka planda olduğunu vurgulayarak, felsefe hakkının kısıtlanması veya yok sayılmasının olası sonuçları üzerine düşündürücü sorularla sohbeti sonlandırıyor.
    00:01Bilinmeyenlerin Türleri
    • Çelişik olan bir şeyi bildiğimizi söyleyemeyiz çünkü mantıksal açıdan çelişik olan doğru olamaz.
    • Bilinç ve ruh gibi tecrübeyi kuran ama tecrübede ortaya çıkmayan unsurların nasıl tecrübeyi kurduklarını bilmiyoruz.
    • Bilinç sahibi bir varlığın tecrübesinin nasıl ortaya çıktığını açıklamak için tecrübede ortaya çıkan unsurlar cinsinden veremiyoruz.
    02:09Bilinç ve Fiziksel Evren
    • Fiziksel evren parçacıklardan, hareketlerinden ve etkileşimlerinden oluşsa da, beyin fiziksel bir sistem olmasına rağmen "gördüm" demez.
    • Kırmızı duyumunun ortaya çıkması fiziksel süreçlerle açıklanamaz çünkü aynı süreç gerçekleşebilirken hiç bir duyum ortaya çıkmayabilir.
    • Ruh, tecrübenin içinde ortaya çıktığı mekana denir ve felsefeciler tecrübeyi kuran ama kendisi tecrübede ortaya çıkmayanın adıdır.
    05:18Bilincin Dışındaki Gerçeklik
    • Bilincimizin dışında bir gerçeklik var mı sorusu, kendinde olan olarak adlandırılır.
    • Kuantum mekaniğinin denklemleri parçacıkların kendinde olduğu haliyle nasıl olduğu ve nerede olduğuyla ilgili bilgi vermez.
    • Bilincin eşlik etmediği haliyle kendinde olan, belki bizim tarafımızdan hiçbir zaman bilinemeyecek.
    06:40Kavramlar ve Kuramlar
    • Algıda ortaya çıkan fenomenel düzeyde bir takım şeylerin niye öyle olduğunu kavramlar ve kuramlar geliştirerek anlamaya çalışırız.
    • Fenomenler ve algı o kadar zengin ki, henüz anlayamadığımız ve belki hiçbir zaman da açıklığa kavuşturamayacağımız tarafları vardır.
    • Bir kavram ve kuram, fenomenleri açık hale getirir ve bir resim sahibi olmamızı sağlar, ancak tam olarak "bildim" diyemeyiz.
    08:10Kavram ve Ayırt Etme
    • Bir kavrama sahip olmak, kavradığınız şeyin karşılığını dolaysız alanda ayırt etmeniz demektir.
    • Bir fenomenle ilgili kuram geliştirdiğimizde, o fenomeni daha iyi kavrayabilir ve ayırt edebiliriz.
    • Bilemediklerimizin bir kısmı henüz açıklığa kavuşmamış kavramlar ve kuramlar üzerinden farkına varamadığımız şeylerdir.
    10:56Matematik ve Mantık İlişkisi
    • Matematik, dilin ve mantığın imkanlarıyla inşa edebileceğimiz tüm nesneleri içeren ve incelenmesi ile ilgili alan olarak tanımlanabilir.
    • Matematikçiler, aksiyomatik bir dizge kurarak bu aksiyonları sağlayan nesneyle ilgili teoremleri mantığın sınırları içerisinde ispatlamaya çalışırlar.
    • Kurt Gödel, matematik tarihinin en büyük dehalarından biri olarak, biçimsel bir dizgede doğru olduğunu bilsek de ispat edemeyeceğimiz önermeler olduğunu göstermiştir.
    14:38Sonsuzluk ve Küme Kuramı
    • Dilimizin imkanları ile bir şeyi tanımlamak istediğimizde, bu aslında sonlu bir işaret dizisidir ve bu dizilerin bir kısmı anlamlı, bir kısmı anlamsızdır.
    • Sayılabilir sonsuz, doğal sayılar kümesi ile birebir eşlenebilecek kadar büyük bir kümedir.
    • Georg Cantor'un geliştirdiği sonlu ötesi küme kuramı üzerinden, gerçel sayılar kümesi doğal sayılar kümesinden daha büyük, daha sonsuz olduğu ve kümelerin bir hiyerarşik sonsuz dizisi olduğu bilinmektedir.
    18:08Dil ve Gerçeklik İlişkisi
    • Dilimizdeki her genel terim bir kümeyi tanımlar ve bu kümeler en fazla sayılabilir sonsuz büyüklükte olabilir.
    • İnsanlık, bilinemezlik ufku içerisinde yeni şeyleri sürekli inşa edip diline katarak ilerlemektedir.
    • Felsefenin temel amacı, kendi dilimizin içerisinde bilebildiklerimizle kendisini sınırlamayıp, ifade edilemeyen hakikatleri adlandırmaya çalışmaktır.
    20:25Akademinin Ana Akım Projeleri
    • Akademi, insan dışı ortamlarda (bilgisayar ortamında) dili yeniden üretmeye çalışıyor, bu yapay zeka projesine yol açan temel bir proje.
    • Akademi, fizikteki dört kuvveti bir araya getiren "theory of everything" gibi tek bir fizik kuramı oluşturmaya çalışıyor.
    • Akademi, kaosun mantığını ele alıyor, canlıları canlı dışı ortamlarda üretmeye çalışıyor ve yapısal şiddetin ortadan kalktığı toplumsal düzeni düşünmeye çalışıyor.
    22:18Felsefi Arka Plan
    • Akademinin ana akım projelerinin her birinin arka planında felsefi tartışmalar var: din, mantık, semantik, sentax gibi konular.
    • Geometri ile fizik arasındaki ilişki, kuvvetlerin geometrik olarak bir araya getirilebilmesi gibi konuların arka planında felsefi sorular ve sorunlar var.
    • Yapısal şiddet ve ikincileştirme gibi konuların arka planında etik ve politik felsefi sorunlar bulunuyor.
    23:44Felsefenin Önemi
    • Felsefecilerin temel şeyleri inşa etme çabaları olmadan, mantık, fizik ve hesap kuramı gibi disiplinler ortaya çıkmazdı.
    • Aristoteles olmasaydı mantık diye bir disiplin yoktu, Descartes olmasaydı analitik geometri ve fizik bilimi olmazdı.
    • Kant ve Frege gibi felsefecilerin kavramları inşa etmeseler hesap kuramı, bilgisayar, internet ve Facebook gibi teknolojiler olmazdı.
    26:01Felsefe Hakkı
    • Neyi bilmediğimiz, neyi bildiğimiz ve neyi aramamız gerektiği konularında ufkumuzu kimlerin nasıl oluşturduğundan daha önemli bir sorun yok.
    • Felsefe olmadan, mantık olmadan ve yüzyıldır tartışılmış kavramlara müktesebatla sahip olmadan bu konuları tartışmak mümkün değil.
    • Felsefe hakkının kısıtlanması veya yok sayılmasının arka plandaki sonuçları olumsuz olabilir, eğitim sistemini felsefe anlayışı üzerine oturtmak gerekebilir.

    Yanıtı değerlendir

  • Yazeka sinir ağı makaleleri veya videoları özetliyor