Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, bir eğitimci tarafından sunulan felsefe dersidir. Eğitimci, bilgi felsefesi (epistemoloji) konusunu anlatmaktadır.
- Video, bilgi felsefesindeki temel akımları ve temsilcileri detaylı şekilde ele almaktadır. Önce mutlak bilgiye ulaşmanın mümkün olup olmadığı sorusu üzerinden septikler, sofistler, rölativistler ve nihilistler gibi akımlar incelenmektedir. Ardından rasyonalizm, emprizm, kritisizm, entüisyonizm, pozitivizm, analitik felsefe, duyumculuk, fenomenoloji, faydacılık ve nominalizm gibi akımlar ve temsilcileri açıklanmaktadır. Eğitimci, her akımı hatırlamak için kendi geliştirdiği anımsama tekniklerini de paylaşmaktadır.
- 00:01Bilgi Felsefesi ve Temel Sorun
- Felsefe üç kola ayrılır: varlık felsefesi (ontoloji), bilgi felsefesi (epistemoloji) ve değer felsefesi (aksiyoloji).
- Bilgi felsefesinde temel sorun, mutlak bir bilgiye ulaşmak mümkün müdür?
- Bazı felsefeler mutlak bilgiye ulaşmanın mümkün olmadığını, diğerleri ise mümkün olduğunu savunmaktadır.
- 00:46Mutlak Bilgiye Ulaşmanın Mümkün Olmadığı Felsefeler
- Septikler (şüpheciler): bilgi görecelidir ve özneldir, mutlak doğru bilgiye ulaşmak mümkün değildir.
- Sofistler: ortam ve duruma göre değiştiği için mutlak bir bilgi yoktur.
- Rölativistler: kişiden kişiye göre değiştiği için görecelik söz konusudur.
- Nihilistler: hiçbir şey yoktur, nihilizm hiççilik demektir.
- 03:47Mutlak Bilgiye Ulaşmanın Mümkün Olduğu Felsefeler
- Rasyonalistler (akılcılık): insan zihni doğuştan doludur ve mutlak bilgiye akıl yoluyla ulaşılır.
- Descartes: bilgiye ulaşmada metodik şüphe kullanır, şüphe burada araçtır.
- Sokrat: ironi yöntemi ve unutulan bilgileri doğurtma yöntemi kullanmıştır.
- 05:09Empirizm ve Diğer Felsefi Akımlar
- Empirizm (deneycilik): zihin doğuştan boş bir levhadır ve bilgi deney deneyimlerinden gelmektedir.
- John Locke: tabula rasa (boş levha) fikrini söyleyen temsilcilerden biridir.
- David Hume: nedensellik alışkanlıktır, kesin dediğimiz şeyler aslında birer alışkanlıktır.
- 07:18Kritisizm ve Diğer Felsefi Akımlar
- Kritisizm (eleştiricilik): bilginin kaynağı hem deney hem akıldır, rasyonalizm ve emprizmin sentezi.
- Entüisyonizm (sezgicilik): doğru bilgiye sezgilerimiz de ulaşırız.
- Pozitivizm (olguculuk): bilim bize doğru bilgiyi getirir, temsilcisi August Komt'tur.
- 09:54Analitik Felsefe ve Diğer Akımlar
- Analitik felsefe (çözümleyici): doğru bilgiye ulaşmada dil önemlidir.
- Sensualizm (duyumculuk): duyular mutlak duymasını sağlamıştır.
- Fenomenoloji (görüngü özbilimi): bilgi özlerde bilinebilir.
- Faydacılık (pragmatik): fayda, faydalı olan mutlak, mutlak olan fark.
- Nominalizm: bilgi kelimelerdedir, isimler ile ifade ediliyor.