Yükselti

Türkiye haritasında yeşil rengin görünmemesinin birkaç nedeni olabilir: Yükselti: Fiziki haritalarda yeşil renk, yükseltinin az olduğu yerleri (0-500 m) gösterir. Doğal bitki örtüsü: Fiziki haritalarda yeşil renk, doğal bitki örtüsünü ifade eder. Türkiye'nin en yeşil bölgesi, yükseltisi en az olan Marmara Bölgesi'dir.

Sancaktepe'nin yüksekte olmasının nedeni, İstanbul'un bir ilçesi olması ve deniz seviyesinden yaklaşık 100 metre rakıma sahip olmasıdır. İlçenin yüksek kesimleri, özellikle deprem riski açısından daha avantajlı kabul edilmektedir. Sancaktepe, Kuzey Anadolu Fay Hattı'na doğrudan yakın olmasa da, büyük bir İstanbul depreminde ciddi şekilde etkilenebilecek ilçeler arasında yer almaktadır.

Eş aralık değerinin nasıl bulunacağına dair bilgi bulunamadı. Ancak, istatistiksel aralık hesaplamak için aşağıdaki adımlar izlenebilir: 1. Veri kümesindeki öğeler listelenir. 2. Kümedeki en yüksek ve en düşük sayılar belirlenir. 3. En küçük sayı, en büyük sayıdan çıkarılır. 4. Aralık, net bir şekilde gösterilir. Ayrıca, bir doğru parçasını eşit parçalara bölmek için şu adımlar izlenebilir: 1. İki nokta arasındaki X ve Y değerlerinin farkı hesaplanır. 2. Doğru parçasını kaç eşit parçaya bölmek isteniyorsa o sayı belirlenir. 3. "i" değişkeni sıfırdan başlayarak belirlenen sayıya kadar olan tam sayıları alacak şekilde ayarlanır. 4. "i" değerine göre her bir eş parçanın uç koordinat değerleri hesaplanır.

Yeşil renk, fiziki haritalarda 0-200 metre arasındaki yükseltileri ifade eder. Yükselti arttıkça renkler açılır; 200-500 metre arası açık yeşil, 500-1000 metre arası sarı, 1000-2000 metre arası kahverengi kullanılır.

Küçük ölçekli haritalarda yükselti, izohips (eş yükselti eğrisi) yöntemiyle gösterilir. İzohipslerin küçük ölçekli haritalardaki özellikleri: Eküidistans (eş yükselti eğrisi aralığı), harita ölçeğine göre değişir; küçük ölçekli haritalarda bu aralık büyüktür. Ayrıntı azlığı: Büyük ölçekli haritalara göre ayrıntı daha azdır.

Yükseltisi orta olan bazı şehirler: Ankara: 881 metre. Konya: 1020 metre. Türkiye'nin ortalama yükseltisi ise 1141 metredir. Yükselti değerleri, şehirlerin bulunduğu bölgeye ve konuma göre değişiklik gösterebilir.

Yerleşme alt sınırı, yaşam koşullarının elverişli olduğu en düşük yükselti seviyesidir. Yerleşme üst sınırı ise bir alanda yerleşimin olacağı en yüksek yükselti seviyesidir.

Doğu Anadolu Bölgesi'nin en büyük coğrafi özelliği, yüzölçümü bakımından Türkiye'nin en büyük bölgesi olmasıdır. Doğu Anadolu Bölgesi, 164.000 kilometrekare alana sahiptir ve Türkiye'nin yüz ölçümünün toplam %21'lik alanını kapsar.

Türkiye'nin ortalama yükseltisi 1141 metredir.

İzdüşüm alanı, yeryüzünde yer alan çukurlar, yükseltiler ve engebeler gibi olguları düz kabul ederek yapılan alan hesaplamasına denir. İzdüşüm alanının en fazla olduğu yerler: Türkiye, İsviçre, Afganistan, Çin ve Hindistan’ın belli bölgeleri; Özellikle Doğu Anadolu Bölgesi (Türkiye'de). İzdüşüm alanının en az olduğu yerler: Mısır, Suudi Arabistan ve Hollanda; Marmara ve İç Anadolu bölgeleri (Türkiye'de).

Türkiye'de ortalama yükseltiye göre sıralama şu şekildedir: 1. Doğu Anadolu Bölgesi: Ortalama 1400 metre. 2. İç Anadolu Bölgesi: Ortalama 1021 metre. 3. Karadeniz Bölgesi: Ortalama 400 metre. 4. Ege Bölgesi: Ortalama 512 metre. 5. Akdeniz Bölgesi: Ortalama 391 metre. 6. Marmara Bölgesi: Ortalama 109 metre. Bu sıralama, Türkiye'nin coğrafi bölgelerinin ortalama yükseltilerine göre yapılmıştır.

Sarı renk, fiziki haritalarda 500-1000 metre arasındaki yükseltileri ifade eder. Kahverengi ise 1000-2000 metre arasındaki yükseltileri belirtir ve ton koyulaştıkça yükseklik artar. Renklerin kesin anlamları için haritanın lejantına bakılması önerilir.

Aynı iklime sahip, denize kıyısı olan Antalya ve Balıkesir illerinde yazın sıcaklık farkının oluşmasının temel nedeni coğrafi konum ve topografik özelliklerdir. Antalya'nın sıcak ikliminin nedenleri: Akdeniz iklimi etkisi. Güneş ışınları. Akdeniz'in sıcak suları. Balıkesir'de iç kesimlerde sıcaklığın daha düşük olmasının nedenleri: Yükselti. Denizellik etkisi.

Yükselti ve engebe arasındaki fark şu şekilde açıklanabilir: Yükselti, bir yerin deniz seviyesinden olan yüksekliğidir. Engebe, arazinin dağlık, tepelik, engebeli olup olmadığını ifade eder.

Kocaeli'nin yüksek olmasının nedeni, il sınırları içerisinde yer alan Samanlı Dağları'dır. Ayrıca, Kocaeli'nin yüksek bir şehir olarak anılmasının başka bir nedeni de, İstanbul'a yakınlığı ve ulaşım kolaylığıdır.

Marmara bölge haritasının farklı olmasının temel nedeni, bölgenin Türkiye'nin diğer bölgelerine göre daha küçük bir alana sahip olmasıdır. Türkiye'nin alanı Marmara bölgesine göre daha büyük olduğu için, bir kağıt üzerine geçirildiğinde küçültme oranı (küçük ölçekli) daha fazla olmaktadır.

Evet, Dünya yıllık ortalama indirgenmiş sıcaklık dağılış haritasında sıcaklık dağılışına yükselti faktörü etkilidir. İndirgenmiş izoterm haritalarında, yükseltinin sıcaklık üzerindeki etkisi ortadan kaldırılır.

İzohipste 10 metre kuralı, iki izohips arasındaki yükselti farkının 10 metre olması durumunu ifade eder. Bu kuralın bazı sonuçları: Haritadaki tüm izohipsler 10 metre aralıklarla oluşturulur. Art arda gelen iki izohips arasındaki yükselti farkı, çalışma alanının tümünde birbirine eşittir. İzohips aralığı, haritanın ölçeğine göre değişir; büyük ölçekli haritalarda aralık dar (10-20 metre), küçük ölçekli haritalarda ise geniştir (50-100 metre).

Fiziki haritalarda yükseltisi az olan yerler yeşil renkle gösterilir. Yükselti arttıkça kullanılan renkler sırasıyla açık yeşil, sarı, turuncu, açık kahverengi ve koyu kahverengi tonları olur.

Elevasyon (yükseklik) ölçümü için iki ana yöntem kullanılır: 1. Altimetre Yöntemi: Bu yöntem, barometrik basınç sensörleri kullanarak atmosferik basınç farklarını ölçer. 2. Dijital Yükselti Modeli (DEM): Bu yöntem, uydu verilerini kullanarak detaylı yükselti haritaları oluşturur. Ayrıca, Google Earth gibi programlar da yükselti ölçümü yapabilir.