YargıSistemi

Davaların hangi yargı yerine tabi olduğu, davanın türüne göre değişiklik gösterir: 1. Adli Yargı: Genel olarak özel hukuk ilişkilerinden doğan davalar adli yargıya tabidir. Bu kapsamda: - Sulh ve Asliye Hukuk Mahkemeleri: Kira, taşınır ve taşınmaz mal davaları gibi özel hukuk davalarına bakar. - Tüketici Mahkemesi: Tüketicilerin açtığı davalar bu mahkemeye aittir. - Fikrî ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesi: Fikir ve sanat eserleri ile sınai mülkiyet davalarını görür. 2. İdari Yargı: Kamu kurum ve kuruluşlarının hukuka aykırı iş ve işlemlerine karşı açılan davalar idari yargıya aittir. Bu kapsamda: - İdare Mahkemeleri: İptal davaları, tam yargı davaları ve idari sözleşmeden doğan uyuşmazlıkları çözer. - Vergi Mahkemeleri: Vergi uyuşmazlıkları ve vergi davalarını görür. 3. Anayasa Yargısı: Anayasa'ya aykırılık iddiasıyla yapılan başvurular Anayasa Mahkemesi'ne yapılır. 4. Uyuşmazlık Yargısı: Adli ve idari yargı arasındaki görev uyuşmazlıklarının çözümü için Uyuşmazlık Mahkemesi görevlidir.

Dava yönetim programı, dava süreçlerinin dijital ortamda yürütülmesini sağlayan bir yazılım sistemidir. Bu programlar, aşağıdaki işlevleri içerir: Dava dosyalarının dijital olarak oluşturulması, depolanması ve yönetilmesi. Tarafların dilekçeleri, delilleri ve diğer belgeleri elektronik ortamda sunması. Mahkeme kararlarının ve duruşma bilgilerinin dijital ortamda paylaşılması. Türkiye'de bu tür programlara örnek olarak Ulusal Yargı Ağı Bilişim Sistemi (UYAP) gösterilebilir.

Evet, yargı reformu kapsamında istinaf ve temyiz süreleri 6 aya çekilecektir.

KKTC yargı sistemi, demokrasi, sosyal adalet ve hukukun üstünlüğü ilkelerine dayanan laik bir cumhuriyet yapısına sahiptir. Yargı organları şu şekilde yapılandırılmıştır: 1. Yasama: Yasama yetkisi, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti halkı adına Cumhuriyet Meclisinindir. 2. Yürütme: Yürütme yetkisi ve görevi, Cumhurbaşkanı ve Bakanlar Kurulu tarafından kullanılır. 3. Yargı: Yargı yetkisi, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti halkı adına bağımsız mahkemelerce kullanılır. Yüksek Mahkeme, KKTC'deki en üst mahkeme kurumudur ve Anayasa Mahkemesi, Yargıtay ve Yüksek İdare Mahkemesi olarak oturum yapabilir. Alt mahkemeler ise kaza mahkemeleri ve aile mahkemeleri olarak ikiye ayrılır.

Mübaşir, mahkemelerde ve yargı kurumlarında çeşitli görevler üstlenen bir kamu personelidir. Başlıca görevleri şunlardır: Duruşma dosyalarını incelemek üzere hâkime götürmek; Günlük duruşma listesini hazırlayıp uygun bir yere asmak; Duruşma sırası gelenleri salona davet etmek ve yerleşim düzenini sağlamak; Yemin, karar açıklama ve keşif gibi süreçlerde taraflara rehberlik etmek; Tebligatların ilgili kurum ya da kişilere ulaştırılmasını sağlamak; Duruşmanın gizli yapılması kararında salonu boşaltmak; Arşiv işlemlerini düzenli bir şekilde gerçekleştirmek.

4. ve 5. Yargı Paketleri, Türkiye'de yargı sistemini iyileştirmek amacıyla hazırlanan yasal düzenlemelerdir. 4. Yargı Reformu Strateji Belgesi (2025-2029), Adalet Bakanlığı tarafından yayımlanan ve beş amaç, kırk beş hedef ve iki yüz altmış dört faaliyetten oluşan bir belgedir. Bu paket kapsamında: - İstinaf ve temyiz sürelerinin altı aya indirilmesi. - Ceza ve hukuk yargılamalarında hedef sürelerin daha kısa olacak şekilde yeniden belirlenmesi. - İcra ve İflas Kanunu'nda yapılan değişiklikler (örneğin, tehir-i icra kararlarının icra mahkemesinden alınması) gibi reformlar öngörülmüştür. 5. Yargı Paketi ise 29 Kasım 2021 tarihinde yürürlüğe giren ve özellikle İcra İflas Hukuku alanında düzenlemeler getiren bir yasadır. Bu paketle birlikte: - Çocuk teslimine ilişkin hükümler tamamen kaldırılmış, yerine modern çağa uygun yeni hükümler getirilmiştir. - Elektronik satış portalında yapılacak ihalelerde teklif verenlerin kişisel bilgileri gizlenmiştir.

İdari yargı kongresi iki yılda bir tekrarlanmaktadır.

En yüksek hakim, Hakimler ve Savcılar Kurulu (HSK)'na bağlıdır.

Validen sonra gelen en yetkili kişi cumhuriyet başsavcısıdır.

ABD'de iki çeşit onur sistemi bulunmaktadır: 1. Büyük Jüri (Grand Jury): Kriminal soruşturmaların yargıya taşınması için yeterli delil olup olmadığına karar veren, genellikle 12 veya daha fazla üyeden oluşan jüri sistemidir. 2. Küçük Jüri (Petit Jury): Duruşmalarda aleyhte ve lehte delilleri değerlendirerek sanığın suçlu olup olmadığına karar veren, 6 ile 12 üyeden oluşan jüri sistemidir.

492 sayılı Harçlar Kanunu, 2 Temmuz 1964 tarihinde kabul edilmiş olup, çeşitli harç türlerini düzenleyen bir kanundur. Kanunun kapsamına giren harçlar şunlardır: 1. Yargı harçları. 2. Noter harçları. 3. Vergi yargısı harçları. 4. Tapu ve kadastro harçları. 5. Konsolosluk harçları. 6. Pasaport, ikamet tezkeresi, çalışma izni gibi harçlar. 7. Gemi ve liman harçları. 8. İmtiyazname, ruhsatname ve diploma harçları. 9. Trafik harçları. Kanunda ayrıca harçların ödenmesi, nispetleri ve diğer usuller de detaylı bir şekilde düzenlenmiştir.

Hakimlikte aşağıdaki meslekler bulunmaktadır: 1. Hakim: Yargı bağımsızlığı çerçevesinde hukuki uyuşmazlıkları çözmek ve adaleti sağlamakla görevlidir. 2. Savcı: Suçların soruşturulmasından ve kamu davası açılmasından sorumludur. 3. Noter: Hukuki işlemleri belgeleyen ve bu işlemlere resmiyet kazandıran kişidir. 4. İcra Müdürü: Adalet Bakanlığı tarafından icra müdürlüğü ve yardımcılığı kadrosuna atanan memurlardır. 5. Akademik Kariyer: Hukuk fakültelerinde araştırma görevlisi veya öğretim görevlisi olarak çalışabilirler.

İdare hukuku, devletin idari yapısını ve kamu hizmetlerini düzenleyen ayrı bir hukuk dalıdır çünkü: 1. Kamu Yararını Gözetir: İdare hukuku, kamu yararını gözeterek idarenin faaliyetlerini denetler ve keyfi uygulamaları engeller. 2. Hukuka Uygunluğu Sağlar: Kamu otoritelerinin hukuka uygun hareket etmesini sağlar ve bireylerin haklarını korur. 3. Özel Hukuktan Farklıdır: İdare hukuku, özel hukuktan bağımsızdır ve kendine özgü kuralları ve ilkeleri vardır. 4. İdari Yargı Sistemi: İdare hukuku, idari yargı organlarını içerir ve bu organlar, idarenin işlemlerine karşı yargı denetimi yapar.

HSK (Hakimler ve Savcılar Kurulu), aşağıdaki hallerde ilke kararı alabilir: 1. Atama ve terfi işlemleri: Hakim ve savcıların atanması, terfileri ve görev yerlerinin değiştirilmesi gibi konularda. 2. Disiplin cezaları: Hakimler ve savcılar hakkında disiplin soruşturmalarını yürüterek gerekli cezai işlemleri başlatma. 3. Yargı denetimi: Yargı mensuplarının hukuk kurallarına uygun hareket edip etmediklerini denetleme ve ihlal durumunda yaptırım uygulama. 4. Adli personel düzenlemeleri: Adli personelin eğitimi ve niteliklerinin belirlenmesi gibi konularda karar alma. 5. Yargı bağımsızlığını koruma: Yargının bağımsızlık ilkesini korumak ve yargı mensuplarının tarafsızlığını gözetmek.

Adalet yazılımları, yargı sisteminin işleyişini kolaylaştırmak ve hızlandırmak için çeşitli görevler üstlenir: 1. Bilgi ve Belge Yönetimi: Yargı birimlerinin bilgi ve belgelerini elektronik ortamda tutar, doğruluk ve tutarlılığı sağlar. 2. Yazışma ve İletişim: Elektronik ortamda hızlı ve güvenli yazışmalar yapılmasını sağlar. 3. Dava Takibi: Davaların ve soruşturmaların takibini kolaylaştırır, talimat işlemlerini on-line olarak gerçekleştirir. 4. Karar Destek Sistemleri: Adli tıp raporlarının talep edilmesi ve hazırlanması gibi karar verme süreçlerini destekler. 5. Mobil Uygulamalar: Avukatlar ve vatandaşlar için mobil uygulamalar aracılığıyla adli hizmetlere erişimi kolaylaştırır. 6. Ses Tanıma Teknolojileri: Konuşma tanıma teknolojisi ile ifadeleri ve hukuki raporları otomatik olarak yazdırır.

Uyuşmazlık Mahkemesinin görevi, adli ve idari yargı organları arasındaki görev ve hüküm uyuşmazlıklarını kesin olarak çözmektir. Bu kapsamda Uyuşmazlık Mahkemesi'nin iki ana görevi vardır: 1. Görev Uyuşmazlığı: Başka bir yargı kolunun görev alanına girdiği gerekçesiyle yapılan görev itirazının mahkeme tarafından reddedilmesi halinde ortaya çıkar. 2. Hüküm Uyuşmazlığı: Aynı konuyla ilgili olarak iki farklı yargı organınca verilen ve kesinleşen çelişkili kararların varlığı halinde, bu uyuşmazlığı çözmek.