Tsunami

Evet, tsunami insanları sürükleyebilir. Özellikle dalgaya kapılan insanlar ve hayvanlar, dalganın okyanusa geri dönmesi nedeniyle kendilerini tonlarca suyun arasında bularak hayatlarını kaybedebilirler.

2011 Tōhoku depremi ve tsunamisi sonucunda 19.759 kişi hayatını kaybetti, 6.242 kişi yaralandı ve 2.553 kişi kayboldu.

"Tsunami: Kıyamet Dalgaları" adlı belgesel dizisinin 1. sezonu 4 bölümden oluşmaktadır.

Dev dalgalar, genellikle birkaç farklı nedenden dolayı oluşur: Kuvvetli rüzgarlar: Rüzgarın hızı, süresi ve esme mesafesi dalgaların büyüklüğünü etkiler. Depremler ve volkanik patlamalar: Bu olaylar, büyük su kütlelerinin aniden yer değiştirmesine neden olabilir. Zıt yönlü akıntılar: Akıntılar tarafından hızı kesilen dalgaların yüksekliği artabilir. Deniz tabanındaki ani sığlaşmalar: Dalgaların bu bölgelerde odaklanmasına sebep olabilir. Dalga-dalga etkileşimleri: İki dalga birleştiğinde dev dalgalar oluşabilir. Gökküredeki ani sıcaklık ve basınç değişimleri: Rüzgar oluşturarak veya su yüzeyine basınç uygulayarak dalga oluşmasına yol açabilir. Ayrıca, modülasyonel kararsızlık ve yapıcı girişim gibi fenomenler de dev dalga oluşumunda rol oynayabilir.

Kuşadası'nda olası bir tsunaminin kaç metre yükseklikte olacağına dair kesin bir bilgi bulunmamaktadır. Ancak, bazı uzmanlar tarafından yapılan değerlendirmelere göre: Doç. Dr. Ceyhun Özçelik, Kuşadası'nın 5 ve 10 metrelik deniz taşkınları risk bölgesinde yer aldığını belirtmiştir. Japon deprem uzmanı Yoshinori Moriwaki, en kötü senaryoda Kuşadası'nda 3 metrelik bir tsunami riskinin olduğunu ifade etmiştir. Boğaziçi Üniversitesi Bölgesel Deprem-Tsunami İzleme ve Değerlendirme Merkezi Müdürü Doç. Dr. Doğan Kalafat, Güney Batı sahillerinde, Girit, Muğla, Gökova, Fethiye, Antalya civarında 3 metrenin üzerinde tsunami olma olasılığının olduğunu söylemiştir. Tsunami riski ve yüksekliği, deprem ve fay hatlarının durumuna göre değişiklik gösterebilir.

Seferihisar'da yaşanan tsunami, 30 Ekim 2020 tarihinde meydana gelen 6,6 büyüklüğündeki depremin ardından görülmüştür.

"Tsuma ni Damatte Sokubaikai ni Ikun ja Nakatta", 2023 yapımı bir OVA (Orijinal Video Animasyonu) olup, ilişki dinamiklerini ve güç mücadelelerini konu alır. Özeti şu şekilde: Kocanın Otaku Tutkusu: Koca, doujinshi ve cosplayerlara düşkün bir otakudur. Karının Keşfi: Kadın, kocasının gizli materyallerini bulur ve onlarla cinsel ilişkiye başlar. Komşu Çocuğu: Bir komşu çocuğu kapılarını çalar ve kadını bu halde görür. Hikaye, tipik bir NTR (eşin aldatılması) temasını işlerken, karakterlerin duygusal gelişimlerine de odaklanır.

Denizdeki en yüksek dalgalar genellikle şu nedenlerle oluşur: Fırtına ve kasırgalar. Tsunamiler. Megatsunamiler. Dalgaların yüksekliği, rüzgarın hızı, süresi ve esme mesafesi gibi faktörlere bağlı olarak değişir.

Evet, dünyaya çarpan meteor tsunamiye neden olabilir. Örneğin, 3 milyar yıl önce Dünya'ya çarpan 40-60 km genişliğindeki S2 adlı göktaşı, dev bir tsunamiye yol açmıştır. Benzer şekilde, 66 milyon yıl önce Dünya'ya çarpan ve dinozorların yok olmasına yol açan göktaşı da büyük bir tsunamiye neden olmuştur.

Gebze Teknik Üniversitesi (GTÜ), tsunami konusunda şu çalışmaları yürütmektedir: Japonya'daki Sempozyum Katılımı: GTÜ öğretim üyeleri, 2024 yılında Japonya Yerbilimleri Birliği sempozyumuna katılarak, ATREPS-MARTEST Projesi kapsamında tsunami afetine karşı tehlike analizi ve hasar azaltma çalışmaları hakkında sunum yapmıştır. MARTEST Deprem Test ve Araştırma Merkezi: Proje kapsamında, Cumhurbaşkanlığı Strateji Geliştirme Dairesi desteğiyle MARTEST deprem test ve araştırma merkezi kurulacaktır. Ayrıca, GTÜ, 2022 yılında İstanbul Büyükçekmece'de gerçekleştirilen Türkiye'nin ilk Tsunami Tahliye Tatbikatına da katkı sağlamıştır.

Denizde büyük dalga görünce "dev dalga" veya "tsunami" terimleri kullanılabilir. Dev dalga: Denizcilik ve sörf dünyasında, normalden çok daha büyük ve yüksek, güçlü bir dalga olarak tanımlanır. Tsunami: Okyanus ya da denizlerin tabanında oluşan deprem, gök taşı düşmesi, yanardağ patlaması gibi tektonik olaylar sonucu denize geçen enerji nedeniyle oluşan uzun periyotlu deniz dalgalarıdır.

Amasya'da daha önce gerçekleşen bazı doğal afetler: Depremler: 1579 depremi, özellikle Çorum'da etkili olmuş, Amasya'da Hızır Paşa Camii, İmaret ve Medresede hasara yol açmıştır. 1647-1648 depremlerinde Hacı Hamza Mescidi, Fethiye Camii ve Hilafet Gazi Medresesi hasar görmüştür. 16 Ağustos 1668 depremi, Kuzey Anadolu Fay Hattı'nı kırmış, Amasya'da Sultan Bayezid Camii'nin kubbeleri ve minareleri ile Amasya Kalesi'nin duvarlarında yıkıma neden olmuştur. 1943 depremi, Amasya, Çorum, Tokat, Ordu ve Kastamonu'da yıkıma yol açmış, 4016 kişi hayatını kaybetmiş ve 23.785 ev yıkılmıştır. Diğer afetler: 29 Ekim 1776 depremi, Vezirköprü ve Merzifon'u etkilemiş, Ayşe Hatun Türbesi'nin yıkılmasına neden olmuştur. 18 Temmuz 1794 depremi, Çorum bölgesinde meydana gelmiş ve Amasya'yı da etkilemiştir. Şiddetli seller ve fırtınalar, özellikle 2023 yılında Amasya'da büyük hasarlara yol açmıştır.

Tsunaminin oluşma ihtimali, belirli bir bölgede ve zamanda kesin olarak tahmin edilemez. Ancak, bazı istatistiksel veriler mevcuttur: Genel İhtimal: Tsunamiler her zaman, her mevsimde ve her hava koşulunda oluşabilir. Akdeniz İçin İhtimal: UNESCO'ya göre, önümüzdeki 30 yıl içinde Akdeniz'de bir metreden yüksek bir tsunami meydana gelme ihtimali neredeyse %100'dür. Tsunami oluşumu için deprem, büyük toprak kaymaları, güçlü volkanik aktiviteler, okyanuslarda kütlesel hareketlere neden olacak hava hareketleri, asteroit çarpmaları gibi büyük çaplı olaylar gereklidir.

Evet, Santorini'de tsunami riski bulunmaktadır. Uzmanlar, Santorini Adası'nda meydana gelebilecek büyük bir depremin Ege kıyılarında tsunamiye neden olabileceğini belirtmektedir. Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı (AFAD), büyük bir deprem veya volkanik patlama durumunda oluşabilecek tsunaminin Muğla, İzmir ve Aydın kıyılarına en erken bir saat içinde ulaşabileceğini bildirmiştir. Ancak, uyarı verilmesinin tsunaminin kesin olarak gerçekleşeceği anlamına gelmediği unutulmamalıdır.

Tsunaminin en çok vurduğu şehir olarak kesin bir bilgi vermek mümkün değildir, çünkü tsunami genellikle ada ve kıyı şehirlerde daha fazla yıkıma yol açar. Tarih boyunca en büyük tsunamilerden bazıları şu şehirlerde etkili olmuştur: Lizbon, Portekiz. Sanriku, Japonya. Tohoku, Japonya. Tsunamiler genellikle Pasifik Okyanusu ve çevresinde daha sık görülür.

Büyük bir tsunami genellikle birkaç saat sürer, ancak bazı durumlarda birkaç gün boyunca devam edebilir. Tsunaminin süresi, olayın büyüklüğüne, tetikleyici faktöre ve etkilediği bölgeye bağlı olarak değişebilir.

Tsunamilerde en çok hangi katın etkilendiğine dair bilgi bulunamadı. Ancak, tsunamilerin kıyı bölgelerinde felaket düzeyinde yıkıma yol açabileceği bilinmektedir. Tsunamiler sırasında, kıyıya ilk ulaşılan kısım sırt ise, karada büyük bir kırılma dalgası veya ani sel meydana gelir. Tsunami sırasında güvenlik için, kıyıdan iç bölgelere kaçmak veya yüksek noktalara çıkmak önerilir.

Tsunamilerde en çok hangi katın etkilendiğine dair bilgi bulunamadı. Ancak, tsunamilerin kıyı bölgelerinde felaket düzeyinde yıkıma yol açabileceği bilinmektedir. Tsunamiler sırasında, kıyıya ilk ulaşılan kısım sırt ise, karada büyük bir kırılma dalgası veya ani sel meydana gelir. Tsunami sırasında güvenlik için, kıyıdan iç bölgelere kaçmak veya yüksek noktalara çıkmak önerilir.

Tsunami videolarının en büyüklerinin nerede çekildiğine dair bilgi bulunamadı. Ancak, büyük tsunamilerin kaydedildiği bazı yerler şunlardır: Lituya Körfezi, Alaska. Sumatra, Endonezya. Sanriku, Japonya. Tohoku, Japonya.

Deprem sonrası en tehlikeli afet olarak yangın gösterilebilir. Deprem sonrasında yangın riskinin artmasının bazı nedenleri: Kırılmış doğalgaz boruları; Zarar görmüş LPG tüpleri; Devrilen ısıtıcılar ve elektrikli aletler. Ayrıca, sel de deprem sonrası riskler arasında yer alır.