Topografya

İsviçre haritası üçgen şeklindedir çünkü ülkenin topografik haritası, üçgenleme (triangulation) yöntemiyle oluşturulmuştur. Bu yöntem, 1826-1837 yılları arasında gökbilimci Johannes Eschmann tarafından, mevcut kanton ağları ve temel çizgiler temelinde ülke çapında ilk üçgen ağ olan "Triangulation primordiale"nin oluşturulmasıyla uygulanmıştır.

Çukurova'nın coğrafi özellikleri şunlardır: 1. Konum: Türkiye'nin güneyinde, Akdeniz Bölgesi'nde, Adana ve Mersin illerini kapsayan verimli bir ova. 2. Topografya: Dağlar, ovalar ve akarsularla çevrili. 3. İklim: Akdeniz iklimi hakimdir; sıcak yazlar ve ılıman kışlar görülür. 4. Toprak Yapısı: Alüvyonlu topraklar, tarımsal faaliyetler için oldukça uygundur. 5. Başlıca Akarsular: Ceyhan, Seyhan ve Göksu nehirleri. 6. Yeraltı Kaynakları: Çinko, kurşun, boksit, krom, altın, demir, asbest, kireç taşı, ponza, barit gibi zengin yeraltı kaynakları bulunur.

Ankara'nın topografik haritası, Ankara ilinin coğrafi yapısını ve yükseltilerini gösteren bir haritadır. Ankara'nın topografik haritalarını bulabileceğiniz bazı kaynaklar: Wikimedia Commons: Ankara ilinin topografik haritasını içeren bir PNG dosyası bulunmaktadır. Map Root Design: Ankara'nın topografik rölyef haritasını satın alabileceğiniz bir site. en-ca.topographic-map.com: Ankara'nın topografik haritasını, yükseltilerini ve arazisini gösteren bir platform. Ayrıca, Harita Genel Müdürlüğünün (HGM) sitesinde de Ankara'nın fiziki il haritası gibi çeşitli haritalar ücretsiz olarak sunulmaktadır.

Muğla Marmaris'in topografyası, doğal sınırlar ile belirlenmiştir. İlçenin genel özellikleri şunlardır: - Batısında Datça Yarımadası ve Kerme Körfezi yer alır. - Kuzeyinde Ula ilçesi bulunur. - Doğusunda Balan Dağı, Karadağ ve Günlük Tepeleri uzanır. - Güneyinde ise Akdeniz bulunur. Marmaris'in en eski kısmı, denize doğru uzanan bir tepe üzerinde yer alan Kale Mahallesi'dir.

Topografik haritalarda büyük ölçekli harita ölçeği kullanılır, bu ölçek 1/20.000 ile 1/200.000 arasında değişir.

Plankote örneği aşağıdaki yerlerden alınabilir: 1. Harita Mühendisliği Büroları: Plankote ölçümleri ve çizimleri için en uygun yer harita mühendisliği bürolarıdır. 2. Belediyelerin İmar ve Şehircilik Müdürlüğü: Plankotenin onaylatılması için gerekli dilekçe ve ek belgelerle birlikte bu müdürlüğe başvurulmalıdır. Plankote, bir projenin yapımı öncesinde araziye ait topografik detayları gösteren önemli bir haritadır.

1/25.000 ölçekli topoğrafik harita, yeryüzünün veya bir parçasının morfolojik (şekilsel) yapısının, eş yükseklik eğrileri yardımıyla yatay düzlem üzerinde gösterildiği bir harita türüdür. Bu haritalar, hem doğal hem de beşeri özellikleri içerir ve coğrafi planlama, yerbilimleri, madencilik, inşaat mühendisliği gibi alanlarda kullanılır. 1/25.000 ölçekli topoğrafik haritalar, Harita Genel Komutanlığı tarafından üretilir ve ED50 koordinat sisteminde, UTM 6 derece olarak koordinatlandırılır.

Türkiye'nin topografik haritaları 1/25.000 ölçeğindedir.

Plankote ve halihazır harita kavramları birbirine yakın olsa da aynı şeyi ifade etmezler. Halihazır harita, bir bölgedeki mevcut durumu gösteren, bina, yol, şev, kuyu, direk, duvar, tel örgü gibi detayları içeren ve 1/1000 veya 1/2000 ölçekli olarak düzlemsele aktarılan haritalardır. Plankote ise, projelere altlık teşkil etmek amacıyla hazırlanan, arazinin topografik durumu ile birlikte tüm detayları kapsayan haritalardır.

Periglasiyal topografya, buzul çevresi coğrafyası ve bu bölgelerde görülen yeryüzü şekillerini ifade eder. Bu topografyanın temel özellikleri şunlardır: - Donmuş topraklar: Periglasiyal bölgelerin en önemli özelliklerinden biri, yıl boyunca donmuş kalan topraklardır. - Konjelifraksiyon: Donma ve çözülme olaylarının birbirini takip etmesi sonucu malzemelerin parçalanması ve ufalanması sürecidir. - Soliflüksiyon: Konjelifraksiyon sonucu oluşan malzemenin yerçekimi ve günlük donma çözülmelerin etkisiyle yamaçlardan aşağı doğru hareket etmesi. Periglasiyal topografya, tundralarda, yüksek dağlık bölgelerde ve kutup çevresine yakın alanlarda görülür.

Eski dağların aşınması sonucu vadiler, kanyonlar ve diğer topografik özellikler oluşur. Aşınma süreci, rüzgar, yağmur, buzullar ve diğer doğal etkenlerin dağları aşındırıp şekillendirmesiyle gerçekleşir.

1/25.000 ölçekli topoğrafik haritanın nasıl okunacağına dair bazı bilgiler: Yön: Haritanın üst tarafı kuzeyi gösterir. Konum: Bir mevkii, enlem ve boylam ile ifade edilir. Ölçek: 1/25.000 ölçekli bir haritada, haritadaki 1 birimlik (cm) uzunluk, gerçekte 25.000 birim (cm) mesafeye karşılık gelir. Yükseklik: Yükseklikler, deniz seviyesine göre eş yükselti eğrileri ile gösterilir. Semboller: Haritada yollar, yerleşim yerleri, çeşmeler, enerji nakil hatları gibi unsurlar kendilerine özgü simgelerle işaretlenir. Siyah renkler yol, bina, demiryolu gibi insan yapısı şeyleri; mavi renkler su (nehir, dere, göl, deniz); yeşil, orman, otlak, tarla gibi bitki örtüsünü; kırmızı ise ana yolları ve siyasi sınırları gösterir. Daha detaylı bilgi ve eğitim için YouTube'da "ArcGIS Eğitim (3) 1/25.000 Topografya Haritası Yapımı" videosu izlenebilir.

En kesit hesabı, arazinin topografik yapısını ve kazı dolgu işlerini hesaplamak için yapılır. İşte en kesit hesabının temel adımları: 1. Arazinin Parçalara Bölünmesi: En kesit alanı, arazinin kırık noktalarından eksen çizgisine çizilen paralellerle parçalara bölünür. 2. Alanların Toplanması: Her bir parçanın alanı hesaplanır ve tüm alanların toplamı, en kesit alanının toplamını verir. 3. Kesit Hatlarının Belirlenmesi: Boy kesitler güzergah yönünde, en kesitler ise bu yöne dik doğrultuda belirlenir. 4. Ölçüm ve Çizim: En kesitlerde yükseklik ve uzunluk ölçümleri yapılır, bu ölçümler bir kroki üzerine çizilir.

Topografik haritayı okumak için aşağıdaki adımları izlemek gerekir: 1. Kontür çizgilerini inceleyin. 2. Çizgilerin aralığına dikkat edin. 3. Çizgilerin şeklini analiz edin. 4. Döngüleri kontrol edin. 5. "V" yapılarını inceleyin. 6. Haritanın lejantını okuyun. Ayrıca, haritanın ölçeğini ve yönünü de dikkate almak gerekir.

Yüksek ve engebeli topografya, kara yolu ulaşımını etkiler. Engebeli arazilerde ulaşımı kolaylaştırmak için tüneller yapılır.

Amerika'nın fiziki haritası, Amerika Birleşik Devletleri'nin yükseltileri, dağ sıraları, yaylaları, nehirleri, ovaları ve diğer topografik özelliklerini gösterir. Fiziki haritalarda genellikle dağlar, nehirler ve göller gibi yeryüzü şekilleri mavi, yeşil ve kahverengi tonlarla gösterilir. Amerika'nın fiziki haritalarını içeren bazı kaynaklar: istockphoto.com. harita.gen.tr. tr.wikipedia.org.

Harita ölçüm aletleri şunlardır: 1. Teodolit: Yeryüzü koordinatlarını ve yatay-düşey mesafeleri ölçmeye yarayan hassas bir alettir. 2. Nivo: İki nokta arasındaki kot farkını bulmaya ve düz arazide yüzey nivelmanı yaparak harita yapmaya yarayan topografik bir ölçme aletidir. 3. Total Station: Uzunluk, açı ve yükseklik ölçmeye yarayan elektronik ölçüm cihazıdır. 4. GPS (Küresel Konumlandırma Sistemi): Uydu sinyallerini kullanarak yeryüzündeki noktaların kesin koordinatlarını belirler. 5. Lazer Tarama Cihazları: Yüzeylerin üç boyutlu modellemesini yapmak için kullanılır. 6. Hidrografik Ekipmanlar: Su kaynaklarının haritalanmasında kullanılır (akıntı hızı ölçerler, batimetri cihazları vb.). 7. Jalon: Arazideki farklı noktaların geçici olarak saptanmasında ve doğrultunun belirlenmesinde kullanılan bir ölçme aletidir.

Eşikten alanlar iki farklı bağlamda değerlendirilebilir: 1. Coğrafya bağlamında: Eşik, birbirine komşu iki alçak alanı birbirinden ayıran yüksek yerler olarak tanımlanır. Bu anlamda, eşikten alanlar deniz diplerinde veya karalarda çukurca yerler arasında uzanan genişçe kabartılar olabilir. 2. Planlama ve inşaat bağlamında: Eşik, yerleşime uygun olmayan veya yerleşimi kısıtlayıcı alanlar olarak da kullanılır.

Muğla Menteşe'nin topografyası, oldukça arızalı bir yapıya sahiptir. Menteşe yöresinin büyük bir kısmını kapsayan ana birim, "Menteşe Platosu" olarak adlandırılır.

Harita işaretleri, haritalarda belirli nesneleri, özellikleri veya durumları temsil etmek için kullanılan sembollerdir. Bazı harita işaretlerinin anlamları: Şehir ve nüfus sembolleri: Büyük şehirleri temsil eden daire veya noktalar, nüfus yoğunluğunu gösteren renk tonları. Yol ve ulaşım sembolleri: Yolları ve karayollarını gösteren çizgiler, havaalanlarını temsil eden uçak sembolleri, demiryolu hatlarını gösteren çizgiler. Su ve hidrografik semboller: Nehirleri ve akarsuları temsil eden çizgiler, gölleri ve diğer su kütlelerini gösteren renkli alanlar veya semboller. Dağ ve topografik semboller: Dağları temsil eden üçgen veya özel semboller, rakım eğrilerini gösteren çizgiler. Hava durumu sembolleri: Rüzgar yönünü gösteren oklar, güneşli, yağmurlu veya karlı hava durumunu temsil eden semboller. Denizcilik sembolleri: Limanları ve marinaları temsil eden semboller, deniz fenerlerini ve deniz işaretlerini gösteren semboller.