Soygazlar

Soygazlar, periyodik tablonun 18. grubunda yer alan ve kimyasal olarak tepkimeye girme eğilimleri çok düşük olan elementlerdir. Doğal olarak bulunan altı soygaz: 1. Helyum (He). 2. Neon (Ne). 3. Argon (Ar). 4. Kripton (Kr). 5. Ksenon (Xe). 6. Radon (Rn) (radyoaktif). Ayrıca, oganeson (Og) da soygaz olarak kabul edilir, ancak metalik görünümlü reaktif bir katı olduğu öngörülmektedir.

Soygazları ezberlemek için kullanılan bir kodlama örneği: "Hergele (He) Necmi (Ne) Arsız (Ar) Karısını (Kr) Kesip (Xe) Rendeledi (Rn)". Bu tür kodlamalar, belirli benzer özelliklere sahip kimyasal element gruplarını akılda tutmak için kullanılır. Ancak, bu tür kodlamaların kullanımı bazı kişiler tarafından tepki çekebilir.

2s² 2p⁶ elektron dizilimine sahip elementler, p bloğu elementleridir. p bloğu, 3A, 4A, 5A, 6A, 7A, 8A (veya 0) gruplarını içerir. Bu elektron dizilimine sahip bazı elementler: Neon (Ne). Oksijen (O). Ayrıca, 2s² 2p⁶ elektron dizilimine sahip elementler, izolelektronik tanecikler olarak da adlandırılır.

Soygazların istisna olmasının sebebi, kimyasal tepkimeye girme eğilimlerinin düşük olmasıdır. Soygazlar, en dış elektron kabukları tamamen dolu olduğu için kararlıdır ve bu nedenle kimyasal bağ oluşturma eğilimi göstermezler. Ancak, son yıllarda bazı soygaz bileşikleri bulunmuştur; bu, istisna olarak değerlendirilebilir.

Ametaller, periyodik tablonun 14. ve 17. grupları arasında yer alır. 14. grup: Karbon grubu. 17. grup: Halojenler. 18. grup: Soygazlar (asal gazlar). Hidrojen (H) elementi, 1A grubunda olmasına rağmen ametaldir.

Ametal ve soygaz helyum şu şekilde tanımlanabilir: Ametal: Flor, klor, karbon, hidrojen gibi elementleri içeren, iyonlaşmada katmanlarını doldurmak için - yüklü olarak iyonlaşan ve metallerle iyonik bağ ile iyonik bileşikler oluşturan maddelerdir. Soygaz: Standart şartlar altında her biri, diğer elementlere kıyasla daha düşük kimyasal reaktifliğe sahip, kokusuz, renksiz, tek atomlu gaz olan kimyasal element grubudur. Helyum, periyodik tablonun birinci periyodunun 8A grubunda yer alır ve atom numarası 2'dir.

Evet, helyum bir soygazdır. Soygazlar, standart şartlar altında her biri, diğer elementlere kıyasla daha düşük kimyasal reaktifliğe sahip, kokusuz, renksiz, tek atomlu gaz olan kimyasal element grubudur.

Soygazlar (asal gazlar), periyodik tabloda 8A grubunda yer alan ve şu elementlerden oluşan bir ametal grubudur: helyum (He); neon (Ne); argon (Ar); kripton (Kr); ksenon (Xe); radon (Rn). Soygazların özellikleri: kararlı yapıya sahiptir; metal, ametal ve birbirleriyle bileşik oluşturmaz; elektron alma ya da vermeye yatkın değildir; erime ve kaynama noktaları düşüktür; oda koşullarında gaz hâlinde bulunur. Yarı metaller, periyodik tabloda metaller ve ametaller arasında zikzak şeklinde giden ve şu elementlerden oluşan bir gruptur: bor (B); silisyum (Si); germanyum (Ge); arsenik (As); antimon (Sb); tellür (Te); polonyum (Po); astanit (At). Yarı metallerin özellikleri: parlak veya mat olabilir; elektriği ve ısıyı ametallerden daha iyi, metallerden daha az iletir; işlenebilir, tel veya levha hâline getirilebilir; kırılgan değildir.

8A grubu (soy gazlar) iyonlaşma enerjisinin en yüksek olmasının sebebi, soy gazların hazırda kararlı yapıda bulunmaları ve iyonlaşmaya ihtiyaç duymamalarıdır. Periyodik tabloda yer alan diğer atomlar, kararlı hale gelebilmek için iyonlaşma gerçekleştirir.

İE1 (birinci iyonlaşma enerjisi) ve İE2 (ikinci iyonlaşma enerjisi) arasındaki farkın en büyük olduğu elementler, atom numarası büyük olan ve birden fazla elektron katmanı bulunan elementlerdir. Bu durum, dış elektronların çekirdekten daha uzak olması ve çekirdek tarafından daha zayıf çekilmesi nedeniyle iyonlaşma enerjisinin azalmasına yol açar. Örnekler: Be ve B atomları: 4Be (1s²2s²) ve 5B (1s²2s²2p¹) atomlarında İE2, İE1'den daha büyüktür. Flor ve iyot: Aynı grupta yer alan bu elementlerde, florun iyonlaşma enerjisi iyottan daha yüksektir. Bu nedenle, İE1 ve İE2 arasındaki farkın en büyük olduğu elementler, genellikle aynı grupta yukarıdan aşağıya doğru yer alan ve atom numarası büyük olan elementlerdir.

Evet, apolar moleküller soygaz olabilir. Soygazlar, apolar moleküller arasında oluşan en zayıf etkileşim olan London kuvvetleri sayesinde sıvı veya katı hâle gelebilir. Örneğin, He (helyum), Ne (neon), Ar (argon) gibi soy gazlar apolar moleküllerdir.

32 grup elementleri hakkında bilgi bulunamadı. Ancak, periyodik tabloda 7 periyot ve 18 grup bulunduğu bilinmektedir. Periyodik tablodaki bazı gruplar ve içerdikleri elementler: 1A: Alkali metaller (H hariç). 2A: Toprak alkali metaller. 3A: Toprak metalleri (Bor grubu). 4A: Karbon grubu. 5A: Azot grubu. 6A: Kalkojenler (Oksijen grubu). 7A: Halojenler. 8A: Soy gazlar. B grupları: Geçiş metalleri.

Evet, 8. grup (soygazlar) elementleri benzer özellik gösterir. Bunun nedeni, aynı grupta bulunan elementlerin kimyasal özelliklerinin genellikle benzer olmasıdır. Soygazlar, son yörüngelerinde 8 elektron bulundurdukları için kararlı bir yapıya sahiptirler ve bu nedenle kimyasal reaksiyona girmezler veya bileşik oluşturmazlar.

Soygazların kararlı olması, tam dolu değerlik elektron kabuğuna sahip olmaları ve bu nedenle kimyasal bağ oluşturma eğilimlerinin düşük olması anlamına gelir. Soygazların kararlı olmasının bazı nedenleri: Atom yarıçapı: Atom yarıçapının artması, değerlik elektronların atom çekirdeğinden daha uzakta olmasına yol açar ve bu da iyonlaşma enerjisinin azalmasına neden olur. Elektronegatiflik: Çekirdeğe yakın olan elektronlar, dış elektronlara bir çeşit "kalkan etkisi" sunarak dış elektronların iyonlaşma enerjilerini düşürür. Atomlar arası kuvvet: Soygazlar, zayıf atomlar arası kuvvet nedeniyle düşük erime ve kaynama noktalarına sahiptir. Soygazlar, uygun ortam şartları sağlandığında bazı özel koşullarda, özellikle yüksek sıcaklık ve basınç altında, bileşik oluşturabilir.

Soygazlar, kararlı yapılarında oldukları için hem metal hem de ametallerle bileşik yapmazlar. Soygazların son katmanında bulunan elektron sayısı, diğer atomlardan elektron almalarına veya vermelerine izin vermez.

Soygazların elektron dizilimi, periyodik cetveldeki yerlerine göre yapılır. Soygazlar, periyodik tablonun 8A grubunda yer alır ve elektron dizilimlerinde son katmanları tam doludur. Örneğin: - Helyum (He) elementinin elektron dizilimi: 1s². - Neon (Ne) elementinin elektron dizilimi: 1s² 2s² 2p⁶.

Evet, soygazlar doğada monoatomik (tek atomlu) olarak bulunur.

Periyodik tabloda 18. grup, soygazlar olarak adlandırılan elementleri içerir. Bu gruba dahil olan elementler şunlardır: 1. He (Helyum); 2. Ne (Neon); 3. Ar (Argon); 4. Kr (Kripton); 5. Xe (Ksenon); 6. Rn (Radon); 7. Og (Oganesson).

Geçici dipol, apolar moleküllerde ve soygazlarda görülür.

Soygazlar apolardır. Bunun nedeni, soygazların element halinde tek atomlu olarak bulunmaları ve bu atomlar arasında elektronegatiflik farkının olmamasıdır.