Sosyalizm

Devrimci Yol, 1970'li yıllarda Türkiye'de ortaya çıkan sol görüşlü bir siyasi harekettir. Temel savunduğu fikirler şunlardır: Türkiye'ye özgü sosyalizm modeli: Ne Pekinci ne de Moskovacı bir çizgi izler; Türkiye'ye özgü bir sosyalizm modeli geliştirmeyi hedefler. Emperyalizme bağımlılık: Türkiye'nin kapitalist ekonomisinin dışa bağımlı ve tekelci bir yapıya sahip olduğunu savunur. Demokratik devrim: Gerçek bir demokratik devrimin burjuvazi önderliğinde değil, proletaryanın önderliğindeki halkın iktidarı ile mümkün olduğunu öne sürer. İç savaş tezi: Türkiye'de yaşanan çatışmaları bir iç savaş olarak tanımlar ve buna göre örgütlenmeyi savunur. Direniş komiteleri: Toplumsal kutuplaşmayı azaltmak ve halka sosyalizmi deneyimletebilmek için Direniş Komiteleri'nin kurulmasını önerir.

Yeşil Kitap ifadesi, farklı bağlamlarda çeşitli anlamlar taşıyabilir. İşte bazıları: Muammer Kaddafi'nin Kitabı: Yeşil Kitap, Libya eski lideri Muammer Kaddafi'nin siyasi felsefesini anlattığı eserdir. Gönüllülük Raporu: Yeşil Kitap, Türkiye'de gönüllülüğün yaygınlaştırılması için politika ve yasal düzenleme önerilerini içeren bir rapordur. Film: Oscar ödüllü Green Book (Yeşil Kitap), 1937-1962 yılları arasında her yıl güncellenerek yayınlanan The Negro Motorist Green Book (Zenci Şoförler için Amerika'da Güvenli Seyahat Rehberi) adlı kitaptan esinlenen bir filmdir. Roman: İnci Aral'ın "Yeşil" adlı kitabı, bir dostluk ilişkisinin nasıl yıprandığını ve bir ilişkinin bitiş sürecini anlatır. AB Sosyal Politika Belgesi: Yeşil Kitap, Maastricht Antlaşması'ndan sonra 1993 yılında AB Komisyonu tarafından ortaya koyulmuş, sosyal politikalar konusunda görüş ve öneriler barındıran bir belgedir.

Eski solcuların ayrılmasının birkaç nedeni vardır: Hükûmetlerin anti-komünist saldırıları. Parti içi bölünmeler. Kişisel çıkar değişiklikleri.

Nurettin Topçu, çeşitli konularda görüşler ortaya koymuştur: Eğitim: Eğitimi, bir milletin bütüncül düşünme ve üretme faaliyeti olarak görür. Medeniyet ve kültür: Medeniyeti, teknik eserler ve yaşayış şekillerinin bütünü, kültürü ise bir cemiyetin değer hükümlerinin bütünü olarak tanımlar. Milliyetçilik: Anadolu coğrafyasında yaşayan herkesi merkeze koyan bir "Anadoluculuk" düşünce hareketini savunur. İslam: İslam'ın geleneksel yorumlarıyla hesaplaşır ve tasavvuf düşüncesinin temelinin "vahdet-i vücud" olduğunu belirtir. İsyan ahlakı: İsyanı, Allah'a götürecek yolları tıkayan her şeye başkaldırı olarak tanımlar. Topçu, hareket felsefesinden esinlenerek 1939'da "Hareket" dergisini çıkarmış ve bu felsefe etrafında bir ekol oluşturmuştur.

Demir Ökçe önemli bir eserdir çünkü: Kapitalist ve iktisadi sistem eleştirisi sunar. Distopik bir toplum tasviri yaparak, sosyal adaletsizliklere ve sınıf ayrımcılığına odaklanır. Faşist yapılanmanın dünyayı nasıl vahşete sürükleyeceğini ve bunun karşısındaki devrimci duruşun nasıl olması gerektiğini anlatır. Jack London'ın sosyalist görüşlerinin en açık biçimde sergilendiği bir romandır. Gelecek öngörülerinde bulunur; örneğin, Rus Devrimi'nin başarıyla sonuçlanacağını tahmin etmiştir. Distopya edebiyatı için bir ilk olarak kabul edilir.

Friedrich Engels'in savunduğu bazı temel görüşler: Marksizm: Engels, Karl Marx ile birlikte marksizmin kurucusudur. İşçi sınıfının kurtuluşu: Engels, işçi sınıfının tarihsel bir özne olduğunu ve kapitalist düzeni temelden dönüştürebileceğini savunur. Sınıf mücadelesi: Tarihin itici gücünün burjuvazi ile işçi sınıfı arasındaki sınıf mücadelesi olduğunu öne sürer. Tarihsel materyalizm: Engels, diyalektiği tarihsel ve maddi süreçlerin açıklanmasında kullanılabilecek bilimsel bir yöntem olarak görür. Özel mülkiyet ve rekabet: Bu sistemlerin "modern kölelik" getirdiğini ve krizlere yol açtığını savunur. Feminist görüşler: Tek eşli evliliğin erkeklerin kadınlar üzerinde baskı kurmak için ortaya attığını iddia ederek feminist kuramın kurucularından biri olarak kabul edilir. Engels'in önemli eserleri arasında "İngiltere'de Emekçi Sınıfların Durumu" (1845), "Komünist Manifesto" (1848, Karl Marx ile birlikte) ve "Ailenin, Özel Mülkiyetin ve Devletin Kökeni" (1884) bulunur.

Liberalizm ve sosyalizm ideolojileri şu şekilde açıklanabilir: Liberalizm: Siyasi yönü. Ekonomik yönü. Felsefi yönü. Sosyalizm: Siyasi yönü. Ekonomik yönü. Felsefi yönü. Ayrıca, liberalizm ve sosyalizm, en eski ideolojiler arasında yer alır ve diğer ideolojileri anlamak için temel oluşturur.

Adam Smith ve Karl Marx'ın ekonomi hakkındaki görüşleri şu şekilde özetlenebilir: Adam Smith: Ulusların Zenginliği adlı eserinde, bir ulusun zenginliğinin hükümdarın kasasındaki altınla değil, ulusal gelirle belirlendiğini savunur. Piyasa ekonomisi savunucusu olup, piyasanın kamu yararına hizmet etmediği alanlarda devletin rol oynaması gerektiğini belirtir. Serbest ticareti destekler ve tekelciliğin tehlikeleri konusunda uyarır. Karl Marx: Kapitalist üretim biçimini analiz eder ve piyasa için kâr amaçlı yapılan üretimin, toplumsal ilişkilerin şekillendiği bir alan olduğunu savunur. Değerin yaratılmasının yegâne kaynağı olarak emeği görür ve emek gücü ile emek arasında ayrım yapar. Sosyalist toplum analizi yapar ve kapitalist sosyal ilişkilerin evrenselliği ile bu ilişkilere alternatif olarak sosyalizmin mümkün olup olmadığı konularında Smith'ten ayrılır.

Enternasyonal kelimesi, Fransızca kökenli olup "uluslararası" anlamına gelir. Ayrıca, enternasyonal şu anlamlara da gelebilir: Çeşitli anarşist, komünist, sosyalist, demokratik sosyalist ve sosyal demokrat hareketlerin marşı olarak benimsenmiş uluslararası bir marş. Devletlerin proletaryasının katıldığı uluslararası topluluk.

Naomi Klein, küreselleşme karşıtı hareket ve aktivist olarak bilinmektedir. Ayrıca, demokratik sosyalist ve üçüncü dalga feminist olarak da tanımlanmaktadır.

Varşova Paktı'nın amacı, sosyalist ülkeleri, karşılıklı bağlarını bir pakt içinde güçlendirmeye yönelten başlıca neden; sosyalist ülkelere ve sosyalizmin yayılmasına karşı 1949'da kurulan NATO'nun, askeri etkinliklerini artırması ve silahlanmaya hız vermesiydi. Varşova Paktı'nın diğer amaçları: Üyeler, ortak çıkarlarını ilgilendiren tüm sorunlarda birbirlerine danışacaklardır. Avrupa'da silahlı bir saldırı durumunda üyeler, tek tek ya da ortak bir biçimde kendilerini savunacaklardır. Birleşik Komutanlık ve Siyasal Danışma Komitesi kurulacaktır. Üyeler, bu anlaşmanın amaçlarıyla herhangi bir uluslararası bağlantıya girmeyecekler ve girişimlerde bulunmayacaklardır. Taraflar, birbirleriyle ekonomik ve kültürel ilişkilerini daha ileri boyutlara taşıyacak bir dostluk ruhu içinde davranacaklardır.

Sol Parti (eski adıyla Özgürlük ve Dayanışma Partisi), sosyalizm ideolojisine sahiptir. Parti tüzüğüne göre resmî kısaltması "SOL Parti" şeklindedir. Sol Parti'nin bazı ideolojik görüşleri şunlardır: anti-emperyalizm; anti-kapitalizm; antinasyonalsim; antimilitarizm; enternasyonalizm; sol popülizm. Mart 2019 tarihi itibarıyla Sol Parti'nin siyasi pozisyonunu açıkladığı bir parti programı bulunmamaktadır.

Vietnam bayrağındaki sarı yıldız, Vietnam halkını temsil eder ve beş köşesi, halkın ana kesimlerini sembolize eder. Ayrıca, yıldızın ortalanmış ve parlak sarı rengi, halkın birleşmesini ve Vietnam’ın parlak geleceğini simgeler. Vietnam bayrağı, 30 Kasım 1955 tarihinde kabul edilmiştir ve Vietnam Sosyalist Cumhuriyeti’ni temsil eder.

Çav Bella (Bella Ciao), bir İtalyan halk şarkısı olup, 19. yüzyılın sonlarında ortaya çıkmıştır. Şarkının hikayesi iki ana temaya dayanır: 1. Zor çalışma koşulları: Pirinç tarlalarında çalışan işçilerin zorlu ve ağır çalışma koşullarını anlatır. 2. Anti-faşist direniş: 2. Dünya Savaşı sırasında, önce Mussolini'ye, sonra Alman işgalcilere karşı mücadele eden İtalyan partizanların marşı haline gelmiştir. Şarkının uluslararası ünü, 1947'de Prag'daki Dünya Öğrenci ve Gençlik Festivali'nde İtalyan anti-faşist grupların şarkıyı marş olarak söylemesiyle artmıştır.

Marksizm, 19. yüzyıl Alman filozofları Karl Marx ve Friedrich Engels'in çalışmalarına dayanan, toplumsal sınıf ilişkilerini, sosyal çatışmaları ve sosyal dönüşümü diyalektik bir perspektiften inceleyen, sosyoekonomik bir analiz yöntemidir. Marksizmin temel savunduğu fikirler: İşçi sınıfının kurtuluşu: Marksizm, kapitalist düzende işçi sınıfının sömürülmesine karşı çıkar ve bu sınıfın özgürlüğünü hedefler. Sosyalist toplum: İşçi sınıfının iktidarı ele geçirdiği bir sosyalist toplumun kurulmasını savunur. Kullanım amaçlı üretim: Sosyalist ekonominin, özel şahısların kâr etmesi temelinde değil, insan ihtiyaçlarının karşılanması kriteri etrafında şekillenmesini öngörür. Proletarya diktatörlüğü: Marksizm, merkezîleşmiş proleter diktatörlüğüne dayalı devleti, komünizme giden yolda zorunlu bir aşama olarak görür. Tarihsel materyalizm: Toplumun gelişimi, insanların toplumsal yapı içindeki üretim ilişkileriyle anlaşılır.

"Ana'nın Arzusu" (El deseo de Ana) adlı film, Meksika'da orta sınıf bir dairede yaşayan Ana ve oğlu Mateo'nun hikayesini anlatıyor. Ayrıca, "Ana'nın Arzusu" adıyla 2019 yapımı başka bir film daha bulunmaktadır.

Anarşist ve komünist arasındaki temel fark, devletsiz toplum yapısına ulaşma yöntemleridir: Komünistler, devletsiz toplum yapısına ulaşmak için diyalektik materyalizm temel alarak, devletin etkisinin azalarak yok olmasını ve bu süreçte bir geçiş dönemi gerektiğini savunur. Anarşistler ise devletin hemen ortadan kaldırılması gerektiğini, bunun için ise toplumsal bir devrimle sosyalist devrimi ve devletin proletarya tarafından ele geçirilmesini değil, doğrudan komün hayata geçilmesi gerektiğini savunur. Ayrıca, anarşistler genel olarak tüm hiyerarşi ve tahakküm biçimlerini reddederken, komünistler devletin tamamen ortadan kalkmasından önce, tarihsel bir süreç gerektiğini belirtir.

William Morris'in ütopyası, "Hiçbir Yerden Haberler" (News from Nowhere) adlı eserinde, sınıf ayrımlarından arınmış, insanların doğayla uyum içinde yaşadığı ve anlamlı işlerle meşgul olduğu bir gelecek toplumu tasavvur eder. Morris'in ütopyasında: Özel mülkiyet, para, cezaevi ve büyük şehirler yoktur. Sanayi ve modern teknoloji ortadan kalkmamış, ancak ağır ve tehlikeli işler dışında makineleşme sınırlanmıştır. Çalışma, zevk veren bir eylem haline gelmiştir. Sanat ve estetik, günlük yaşamın her köşesine nüfuz eder. Tarihsel eserler modern restorasyonlara kurban gitmeden korunur. Eğitim, kitap okumak yerine yaşam, sanat, oyun ve doğayla bütünleştirilmiştir.

Vietnam bayrağındaki 5 köşeli yıldız, sosyalizmi inşa eden işçiler, köylüler, askerler, aydınlar ve birlikte çalışan gençleri temsil etmektedir. Ayrıca, bayrağın tasarımcısı Nguyen Huu Tien'in bayrağın ortasındaki yıldızın Vietnam insanının soyunu temsil ettiğini söylediği de kaynaklarda yer almaktadır. Vietnam bayrağı, 30 Nisan 1955 tarihinde Kuzey Vietnam'ın bayrağı olarak kabul edilmiştir.

Hayvan Çiftliği, İngiliz yazar George Orwell tarafından kaleme alınmış bir siyasi hiciv romanıdır. Kitap, hayvanlar üzerinden sosyalizm ve Stalin yönetimini eleştirir. Anlatmak istedikleri: Totaliter rejimlerin yükselişi. Tarihsel eleştiri. Sınıfsal farklılaşma ve eğitimsizlik. İletişimin istismarı. Kontrolsüz gücün yozlaştırıcı etkisi. Ayrıca, kitap, "Bütün hayvanlar eşittir." sözünün, "Bütün hayvanlar eşittir, ama bazı hayvanlar öbürlerinden daha eşittir." şeklinde nasıl değiştirildiğini göstererek, ayrıcalıkları işaret eder.