Siroz

Sait Faik Abasıyanık'a 1948 yılında siroz teşhisi konmuştur. Hastalığın belirtileri 1947 yılında ortaya çıkmış, ancak yazar, korkusundan doktorlardan kaçıp tedaviyi geciktirmiştir. 5 Mayıs 1954'te yemek borusu kanaması nedeniyle komaya girmiş ve 11 Mayıs 1954'te hayatını kaybetmiştir.

Siroz, karaciğerin kronik ve ilerleyici bir hastalığıdır. Anlamı: Sağlıklı karaciğer dokusunun yara (skar) dokusuyla yer değiştirmesi. Karaciğerin normal işlevlerini yerine getirememesi. Başlıca nedenleri: Kronik alkol tüketimi; Hepatit B ve C enfeksiyonları; Alkolik olmayan yağlı karaciğer hastalığı (NASH). Belirtileri: Halsizlik ve yorgunluk; İştahsızlık ve kilo kaybı; Mide bulantısı ve kusma; Karında sıvı birikimi (asit); Ciltte sararma (sarılık). Siroz, genellikle geri döndürülemez bir hastalıktır ve karaciğer nakli gerekebilir.

Salih Tozan, 16 Şubat 1963 tarihinde İstanbul'da 49 yaşında siroz hastalığı nedeniyle vefat etmiştir. "Ayrılsak da Beraberiz" dizisinde Salih Tozan'ın ölümüne dair bir bilgi bulunmamaktadır.

Sirozda görülen psikozlar arasında hepatik ensefalopati yer alır. Hepatik ensefalopati, karaciğerin toksinleri yeterince temizleyememesi sonucu beyinde toksin birikimi meydana gelmesiyle ortaya çıkar. Sirozda görülebilecek diğer psikolojik belirtiler arasında kafa karışıklığı ve konsantrasyon güçlüğü de bulunur. Siroz belirtileri veya psikozlar gözlemlendiğinde, doğru teşhis ve tedavi için bir sağlık uzmanına başvurulması önerilir.

Dalak büyümesi (splenomegali) doğrudan siroz yapmaz, ancak bazı durumlarda dalak büyümesine neden olabilir. Siroz, dalak büyümesine yol açabilecek durumlardan biridir. Dalak büyümesinin diğer nedenleri arasında enfeksiyonlar, kan hastalıkları, metabolik bozukluklar, iltihaplanma ve otoimmün hastalıklar bulunur. Dalak büyümesi durumunda bir sağlık uzmanına danışılması önerilir.

Evet, siroz ultrasonda belli olabilir. Ultrason, karaciğerdeki değişiklikleri belirlemede sıkça başvurulan bir yöntemdir. Ancak, ultrason yalnızca dolaylı yoldan sirozla ilgili bazı belirtileri ve karaciğerin parankim yapısını değerlendirebilir.

Presinüzoidal siroz, karaciğerdeki sinüzoidlerden önceki damarlarda meydana gelen tıkanıklık veya hasar sonucu gelişen bir siroz türüdür. Siroz, karaciğer dokusunun hasar görerek yerini nedbe dokusuna bırakması sonucu oluşan ilerleyici ve kronik bir hastalıktır. Belirtiler: Halsizlik, yorgunluk; İştahsızlık ve kilo kaybı; Mide bulantısı ve hazımsızlık; Ciltte ve tırnaklarda solgunluk; Göz aklarında ve ciltte sararma; Karın boşluğunda sıvı birikmesi (asit); Bacaklarda şişlik (ödem); Kaşıntı; Kolay morarma veya kanama. Nedenler: Kronik alkol tüketimi; Viral hepatit B ve C enfeksiyonları; Yağlı karaciğer hastalığı; Otoimmün hastalıklar; Genetik bozukluklar. Tedavi, altta yatan nedenin belirlenmesine ve uygun tedavi stratejilerinin uygulanmasına dayanır.

Sirozun 4 evresi şunlardır: 1. Evre 1: Hafif Karaciğer Sertleşmesi ve Siroz Başlangıcı. 2. Evre 2: Orta Derecede Siroz. 3. Evre 3: İleri Siroz. 4. Evre 4: Dekompanse Siroz.

Siroz hastalarının yaşam süresi, hastalığın evresine ve ne kadar hızlı ilerlediğine bağlı olarak değişir. - Kompanse siroz evresinde, ortalama yaşam süresi 9-12 yıl arasında değişmektedir. - Dekompanse siroz evresinde ise, yaşam süresi 2 yıl olarak belirlenmiştir. Ayrıca, hastanın bağışıklık sistemi, yaşı, alışkanlıkları ve kendisine dikkat edip etmemesi gibi faktörler de bu süreyi etkileyebilir.

Siroz hastalığı çeşitli nedenlerle ortaya çıkabilir, bunlar arasında: 1. Kronik alkol kullanımı: Uzun süreli ve aşırı alkol tüketimi karaciğerde hasara yol açabilir. 2. Viral hepatitler: Hepatit B, Hepatit C ve diğer hepatit enfeksiyonları karaciğerde iltihaplanmaya ve zamanla siroz gelişimine neden olabilir. 3. Yağlı karaciğer hastalığı: Karaciğerde yağ birikmesi, ilerlediğinde siroza dönüşebilir. 4. Otoimmün hepatit: Bağışıklık sisteminin karaciğer hücrelerine saldırması sonucu iltihaplanma ve siroz meydana gelebilir. 5. Genetik bozukluklar: Bazı nadir genetik bozukluklar karaciğerin normal fonksiyonlarını yerine getirememesine ve siroza yol açabilir. Ayrıca, toksik maddelere maruz kalma, bazı ilaçların uzun süreli kullanımı ve kronik safra yolu hastalıkları da siroza neden olabilir.

Evet, alfa-1 antitripsin eksikliği (A1ATE) siroza yol açabilir. A1ATE, infantil dönemden erişkin döneme kadar görülebilen, karaciğer fonksiyon bozukluğu ve kronik obstrüktif akciğer hastalıkları ile kendini gösteren nadir bir genetik bozukluktur. A1ATE olan tüm hastaların %10’unda siroz gelişirken, A1ATE olan çocukların %16,5’inde, yetişkinlerin %14,7’sinde karaciğer nakil gereksinimi olduğu saptanmıştır. A1ATE'de karaciğer tutulumu en sık homozigot ZZ allelinde görülür. A1ATE'de karaciğer tutulumu ve siroz gelişimi ile ilgili daha fazla bilgi edinmek için çok merkezli çalışmalara ihtiyaç duyulmaktadır. Herhangi bir sağlık sorununda doğru teşhis ve tedavi için bir sağlık uzmanına başvurulması önerilir.

Siroz hastalığı, karaciğerde tekrarlayan veya uzun süreli hasara neden olan çeşitli faktörlerden kaynaklanabilir. En yaygın nedenler şunlardır: 1. Alkol bağımlılığı: Aşırı alkol tüketimi, karaciğerde iltihaplanmaya ve zamanla siroza yol açabilir. 2. Kronik hepatit B ve C: Bu viral enfeksiyonlar, karaciğerde uzun süreli iltihaplanmaya ve siroza neden olabilir. 3. Alkolsüz yağlı karaciğer hastalığı (NAFLD): Karaciğerde aşırı yağ birikmesi, iltihaplanmaya ve siroza yol açabilir. 4. Otoimmün hepatit: Bağışıklık sisteminin karaciğere saldırdığı bir hastalıktır. 5. Safra yolu hastalıkları: Safra akışını engelleyen hastalıklar, karaciğerde hasara ve siroza yol açabilir. 6. Kalıtsal hastalıklar: Hemokromatoz ve Wilson hastalığı gibi kalıtsal hastalıklar siroza neden olabilir. 7. Bazı ilaçlar ve toksinler: Uzun süreli ilaç kullanımı veya çevresel toksinlere maruz kalmak da siroza yol açabilir.

Evet, karaciğerin 3. evresi sirozdur. Sirozun evreleri, hastalığın şiddeti ve karaciğerin ne kadar işlevsel olduğuna bağlı olarak sınıflandırılır ve şu şekilde adlandırılır: 1. Evre 1 (Kompansasyon Evresi): Karaciğer, hasarına rağmen normal işlevlerini sürdürebilir. 2. Evre 2 (Decompansasyon Evresi): Karaciğerin işlevselliği azalmaya başlar ve hastada bazı belirtiler görülür. 3. Evre 3 (Son Evre): Karaciğerin işlevi ciddi şekilde bozulur ve yaşamı tehdit eden komplikasyonlar gelişebilir.