Şiir

Turgut Uyar'ın 8 adet şiir kitabı bulunmaktadır. Şiir kitapları: 1. Arz-ı Hal (1949). 2. Türkiyem (1952). 3. Dünyanın En Güzel Arabistanı (1959). 4. Tütünler Islak (1962). 5. Her Pazartesi (1968). 6. Divan (1970). 7. Toplandılar (1974). 8. Kayayı Delen İncir (1982).

Manzum hikaye ve manzume arasındaki temel fark, manzumenin şiir türüne, manzum hikayenin ise hikaye türüne yakın olmasıdır. Manzum hikaye ve manzume arasındaki bazı farklar: Sanatsal yön: Manzumelerin sanatsal yönü şiirlere göre daha zayıftır. Anlatım: Manzumelerde öyküleyici anlatım kullanılarak olay ve durumlar anlatılır, şiirlerde ise duygular ve çağrışım ön plandadır. Düz yazıya çevrilebilirlik: Manzumeler, düz yazı ile de ifade edilebilirken birçok şiirde anlatılanlar düz yazıya çevrildiğinde anlam kaybolur. Konuşmalar: Manzumelerde olay anlatımının doğal bir sonucu olarak konuşmalara yer verilir, şiirlerde ise karşılıklı konuşmalar genellikle kullanılmaz. Konu sınırlaması: Manzum hikayelerde konu sınırlaması yoktur, her türden olay ele alınabilir.

Orhan Veli Kanık'ın "İstanbul'u Dinliyorum" şiirinin ana fikri, İstanbul'un duyusal ve duygusal bir deneyim olarak ele alınmasıdır. Şiirde, şehrin sadece görsel olarak değil, aynı zamanda duyusal bir olgu olarak tasvir edildiği ve İstanbul'un bir sesler şehri olarak betimlendiği belirtilmektedir. Ayrıca, şiirin geneline yayılan ana duygunun "dinginlik ve huzur" olduğu ifade edilmektedir.

Özdemir Asaf'ın "Yalnızlık Paylaşılmaz" kitabı, yalnızlık temasını işler. Kitapta, şiirle özdeyişin iç içe olduğu görülür. Kitapta yer alan bazı şiirlerin isimleri şunlardır: "Körebe"; "Aşk"; "Taş yazı". Ayrıca, kitabın tamamına adını veren şiirin bir kısmı şu şekildedir: > Yalnızlık, yaşamda bir an, Hep yeniden başlayan… Dışından anlaşılmaz. Ya da kocaman bir yalan, Kovdukça kovalayan… Paylaşılmaz. Bir düşün’de beni sana ayıran Yalnızlık Paylaşılsa yalnızlık olmaz.

"Şiire Gazele" türküsünün sözleri, Aliağa Vahid adlı Azerbaycan Türkü'ne aittir. Bestecisi ise Alibaba Memmedov'dur.

Can Yücel'in en güzel şiiri olarak değerlendirilebilecek bir şiir yoktur, çünkü bu öznel bir konudur ve farklı kişiler için farklı şiirler en güzel olarak görülebilir. Ancak, Can Yücel'in bazı ünlü şiirleri şunlardır: "Sevgi Duvarı"; "Biraz Değiştim"; "Bir Eşi Olmalı İnsanın"; "Kuşlar Vardır"; "Farzet Hiç Ayrılmadık".

Dize (mısra) örnekleri: Ahmet Hamdi Tanpınar'ın "Sabah" şiiri: > Serin rüzgârlara pencereni aç! > Karşında fecirle değişen ağaç, > Bak, seyret ağaran rengini ufkun > Mahmur gözlerinde süzülsün uykun. Hayali'nin bir dizesi: > O mahiler (balıklar) ki derya içredir deryayı bilmezler. Sabit'in bir dizesi: > Görmemek yeğdir görüp divane olmaktan seni. Şeyhülislam Yahya'nın bir dizesi: > Neler çeker bu gönül söylesem şikayet olur. Dizeler, belirli bir ölçüye göre oluşturulabileceği gibi ölçüsü olmak zorunda da değildir.

Cahit Külebi'nin en ünlü şiiri konusunda kesin bir görüş yoktur. Ancak, şairin en bilinen şiirlerinden bazıları şunlardır: "Dost"; "Hikaye"; "Sevda"; "Zerdali Ağacı"; "Hasret".

Bu sözler, Ahmed Arif'e aittir. Tam metni şu şekildedir: "Hatırlıyor musun, yüzünü aklımda tutamayacağım diye korktuğumu söylemiştim bir kere. Halbuki nasıl yanılmışım! Hasta hafızama çakılmışsın adeta".

Gazelin bazı özellikleri: Nazım birimi: Beyit. Beyit sayısı: 5 ile 15 arasında değişir; 15'ten uzun gazeller "mutavvel gazel" olarak adlandırılır. Kafiye düzeni: İlk beyit kendi arasında kafiyelidir, diğer beyitlerin ikinci dizeleri ilk beyit ile kafiyelidir; kafiye şeması "aa, ba, ca, da, ea" şeklindedir. İlk beyit: "Matla" olarak adlandırılır. Son beyit: "Makta" olarak adlandırılır. En güzel beyit: "Beytü'l-gazel" veya "şah beyit" olarak adlandırılır. Şairin mahlasının geçtiği beyit: "Taç beyit" veya "tahallüs" olarak adlandırılır. Konu birliği: Gazelin bütün beyitlerinde aynı konu işleniyorsa "yek-ahenk gazel", bütün beyitleri aynı güzelliğe sahip olan gazeller ise "yek-avaz gazel" olarak adlandırılır. Konu: Genellikle aşk, ayrılık, sevgi, hasret, ölüm, tabiat gibi lirik konular işlenir. Türleri: Aşk, şarap, güzellik, tasavvuf gibi konulara göre "aşıkane", "rindane", "şuhane", "hikemi" gibi türlere ayrılır.

Gazelin bazı özellikleri: Nazım birimi: Beyit. Beyit sayısı: 5 ile 15 arasında değişir; 15'ten uzun gazeller "mutavvel gazel" olarak adlandırılır. Kafiye düzeni: İlk beyit kendi arasında kafiyelidir, diğer beyitlerin ikinci dizeleri ilk beyit ile kafiyelidir; kafiye şeması "aa, ba, ca, da, ea" şeklindedir. İlk beyit: "Matla" olarak adlandırılır. Son beyit: "Makta" olarak adlandırılır. En güzel beyit: "Beytü'l-gazel" veya "şah beyit" olarak adlandırılır. Şairin mahlasının geçtiği beyit: "Taç beyit" veya "tahallüs" olarak adlandırılır. Konu birliği: Gazelin bütün beyitlerinde aynı konu işleniyorsa "yek-ahenk gazel", bütün beyitleri aynı güzelliğe sahip olan gazeller ise "yek-avaz gazel" olarak adlandırılır. Konu: Genellikle aşk, ayrılık, sevgi, hasret, ölüm, tabiat gibi lirik konular işlenir. Türleri: Aşk, şarap, güzellik, tasavvuf gibi konulara göre "aşıkane", "rindane", "şuhane", "hikemi" gibi türlere ayrılır.

Nazım türleri şu şekilde sınıflandırılabilir: İslamiyet Öncesi Türk Edebiyatı Nazım Türleri: Koşuk, Sagu, Sav, Destan. Halk Edebiyatı Nazım Türleri: Anonim Halk Edebiyatı: Mani, Türkü, Ninni, Ağıt. Aşık Edebiyatı: Koşma, Semai, Varsağı, Destan. Tekke ve Tasavvuf Edebiyatı: İlahi, Nefes, Nutuk, Devriye, Şathiye. Divan Edebiyatı Nazım Türleri: Beyitlerle Kurulanlar: Gazel, Kaside, Mesnevi, Kıt’a, Müstezat. Bentlerle Kurulanlar: Rubai, Tuyuğ, Şarkı, Murabba, Terkib-i Bent, Terci-i Bent. Batı Edebiyatı Nazım Türleri: Sone, Terza-Rima, Serbest Müstezat. Serbest Şiir: Ölçü ve uyak kısıtlaması olmadan yazılan şiirler.

Nazım türleri şu şekilde sınıflandırılabilir: İslamiyet Öncesi Türk Edebiyatı Nazım Türleri: Koşuk, Sagu, Sav, Destan. Halk Edebiyatı Nazım Türleri: Anonim Halk Edebiyatı: Mani, Türkü, Ninni, Ağıt. Aşık Edebiyatı: Koşma, Semai, Varsağı, Destan. Tekke ve Tasavvuf Edebiyatı: İlahi, Nefes, Nutuk, Devriye, Şathiye. Divan Edebiyatı Nazım Türleri: Beyitlerle Kurulanlar: Gazel, Kaside, Mesnevi, Kıt’a, Müstezat. Bentlerle Kurulanlar: Rubai, Tuyuğ, Şarkı, Murabba, Terkib-i Bent, Terci-i Bent. Batı Edebiyatı Nazım Türleri: Sone, Terza-Rima, Serbest Müstezat. Serbest Şiir: Ölçü ve uyak kısıtlaması olmadan yazılan şiirler.

Özgür Özel'in şiir okuyamamasının nedeni, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın hapse girmesine neden olan Ziya Gökalp'in "Asker Duası" şiirini yanlış okuması olarak belirtilmektedir. Özel, bu şiiri okurken "Minareler mızrak, kubbeler miğfer, saldır asker, Allahuekber falan" şeklinde ifadeler kullanmıştır. Bu olay, Özel'in şiir okuma becerisiyle ilgili alay konusu olmasına ve "rezil rüsva" olmasına yol açmıştır.

Aşk şiirlerinin neden dört kıtadan oluştuğuna dair kesin bir bilgi bulunmamakla birlikte, dört kıtalık şiirlerin bazı avantajları olduğu düşünülmektedir: Odaklanma. Okuyucu için kolaylık. Düzenli yapı. Ayrıca, dört kıtalık şiirler, belirli bir kafiye şeması ile yazıldığında akıcılığı ve melodik bir bütünlüğü de sağlar. Aşk şiirleri, aynı zamanda "murabba" gibi dört dizelik kıtalardan oluşan şiir türleri kapsamında da yazılabilir.

"Bana Güzel Bir Şey Söyle" şiiri, Bedirhan Almas tarafından yazılmıştır. Ayrıca, "Bana Güzel Bir Şey Söyle" ifadesi, Cafer Akyol tarafından da bir şiirin adı olarak kullanılmıştır.

Sabahattin Ali'nin toplamda yetmişten fazla şiiri bulunmaktadır. Bu şiirlerinden 28 tanesini Dağlar ve Rüzgâr adlı kitabında yayımlamıştır. Sabahattin Ali'nin şiirlerinin tamamı şu eserlerde toplanmıştır: Bütün Şiirleri; Öteki Şiirler.

Necip Fazıl Kısakürek'in "Beklenen" şiiri iki dörtlükten oluşur. Şiirin ilk dörtlüğü "Ne hasta bekler sabahı, / Ne taze ölüyü mezar. / Ne de şeytan bir günahı, / Seni beklediğim kadar" şeklindedir.

Necip Fazıl Kısakürek'in "Beklenen" şiiri iki dörtlükten oluşur. Şiirin ilk dörtlüğü "Ne hasta bekler sabahı, / Ne taze ölüyü mezar. / Ne de şeytan bir günahı, / Seni beklediğim kadar" şeklindedir.

"Bana Güzel Bir Şey Söyle" şiiri, Bedirhan Almas'a aittir.